Stemmingswisselingen

Nogal wat mensen denken bij stemmingswisselingen als eerste aan de vrouw in de overgang die van blij zomaar chagrijnig kan worden of een licht depressief gevoel over zich krijgt. Maar de stemmingswisselingen komen bij veel meer mensen voor en vanuit verschillende oorsprong. Als je kwaliteit van leven stagneert, is het goed er iets aan te doen.

Redenen

Gerommel van de hormonen

Het “gerommel van de hormonen” leidt – althans volgens de meeste onderzoekers - tot snelle stemmingswisselingen en beperkt zich niet tot de overgang bij de vrouw. Denk ook maar eens aan de maandelijkse menstruatie, waarbij de hoeveelheid hormonen sterk af kan wijken. Oestrogeen begint om het “zorgen” in het lichaam te stimuleren (er vanuit gaande dat je na de seksualiteit voor nageslacht zorgt). De stemmingswisselingen steken meestal de kop op als het oestrogeen afneemt (na de eisprong wordt er progesteron aangemaakt). Progesteron zorgt dat het lichaam zich klaar maakt voor een zwangerschap.

Het gegeven dat mensen relatief veel last van stemmingswisselingen heeft, kan ook te maken hebben met een matig functionerende schildklier en soms ook de bijnieren die niet optimaal functioneren. Al met al zijn er wel steeds meer medici die betwijfelen of de hormoonschommelingen tot grote stemmingswisselingen leiden, waarbij men uitgaat van de verwerking van de hormonen en niet de productie van de hormonen.

Winterdepressie

De winterdepressie is ook zo’n bekende en heeft als basis een tekort aan zonlicht. Van zonlicht worden we vrolijk, maar een tekort kan tot depressie leiden. Gegeven het feit dat we in Nederland niet bij uitstek in een zonnig land leven, is de kans op een winterdepressie dus ook groter. Ruim 10% van de mensen heeft in meer of mindere mate last van een winterdepressie en kan bij een heftige herfst al haar intrede doen.

Het is om meerdere redenen dus goed om voldoende daglicht binnen te krijgen. Een stevige wandeling is vaak al genoeg om voldoende daglicht binnen te krijgen en is bovendien goed voor de dagelijkse beweging. Een andere oplossing is lichttherapie, dit kan met de huisarts besproken worden.

Sensitiviteit

Mensen die erg gevoelig of sensitief zijn noemen we officieel Highly Sensitive Person (HSP). Door de verhoogde intensiteit dat alles (uit de omgeving) binnenkomt, is de kans groter dat stemmingswisselingen ontstaan. Het kan zelfs zover gaan dat mensen depressief worden. In gesprek komen met de huisarts hoe te handelen is dan zeker aan te raden.

Hoort het erbij of kan je er iets aan doen?

Mensen hebben emoties en dus veranderen mensen van stemming. Dit neemt niet weg dat als de stemmingswisselingen er voor zorgen dat je niet meer normaal kunt functioneren, deze serieus genomen moeten worden (denk aan sterke minderwaardigheid en/of juist euforie zonder aanleiding en/of het niet in stand kunnen houden van relatie en/of het niet normaal kunnen functioneren tijdens het werk en/of zeer sterke impulsieve uitspattingen en/of concentratieproblemen of zelfs chaos en dit gedurende een langere periode. Waarbij het van belang is of het de werking van het lichaam is, of het gegeven dat je geest de invloeden van buiten niet goed kan werken (denk aan depressiviteit of een bipolaire stoornis). Een gesprek met een psycholoog kan soms een stuk verheldering in het proces brengen.

Van een afstand bekijken

Lastig is alleen dat je het zelf niet altijd in de gaten hebt en je juist je omgeving nodig hebt, om je hier inzicht in te geven. Als je van een afstand kunt kijken en je ziet de sterke stemmingswisselingen, dan is het goed hierover in gesprek te geraken met de persoon in kwestie of hem/haar er in ieder geval op te attenderen. Spreekt voor zich dat iets dergelijks alleen relevant is als je de persoon in kwestie regelmatig ziet en dus de snelle veranderingen goed waar kunt nemen.

Wat zelf te doen?

• Wat je zelf kunt doen is ondermeer het eerder genoemde naar buiten gaan en zonlicht opdoen. Zonlicht maakt mensen vrolijker en luchtiger en is bovendien goed voor het lichaam. Bewegen is sowieso goed tegen stemmingswisselingen. Het stimuleert de bloedsomloop en er komt een soort “vrolijk” (serotonine) hormoon vrij.
• Neem de tijd voor jezelf, is het niet de wandeling dan een ander moment welke je puur voor jezelf inricht en kan variëren van een rustmoment aan het water tot een meditatiemoment of een lekker lesje yoga. Je zenuwgestel komt tot rust en je lichaam geeft je een positief gevoel. Let wel … malen op een rustmoment moet je dus niet doen. De hersenen moeten ook of juist ontspannen!
• Eet gezond, want gezonde voeding zonder al die chemische stoffen (de E-nummers op verpakkingen) is goed voor lichaam en geest. Genoeg vezels uit groenten en fruit onderhouden de darmen optimaal en zorgen dat je je “happy” hormoon voldoende aanwezig blijft in je lichaam.

Tot slot

Het herkennen en erkennen is een belangrijke stap, vaak is er wel iets aan te doen. Neem het niet zomaar aan … ook niet als het de hormonen zijn. Neem niets voor lief en bedenk wat voor jezelf een prettige manier van leven is. Stem altijd af met de huisarts, ook als je niet op medicatie van de huisarts zit te wachten. Het totaalplaatje is van belang om (weer) te komen tot een prettige manier van leven zonder extreme stemmingswisselingen. Doe jezelf niet te kort!