Vingeroefeningen

Vooral Noord-Europese mannen lopen het risico op latere leeftijd te worden geconfronteerd met een knobbel in de handpalm als gevolg van ongewenste groei van bindweefsel onder de huid. Dit verschijnsel wordt aangeduid als de ziekte van Dupuytren. Hierdoor kunnen een of meer vingers kromtrekken. Dit kan beter worden voorkomen omdat er anders in een later stadium mogelijk een ingrijpende behandeling nodig is. Het is dan ook erg belangrijk om in een vroege fase, dus direct na het vaststellen van een abnormale verdikking in de hand, te beginnen met vingeroefeningen.

Vingeroefeningen

Vingeroefeningen worden gewoonlijk gedaan voor het aanleren van bepaalde vaardigheden zoals zoals pianospelen of ontwerpen. Vingeroefeningen dienen hierna echter voor het in stand houden van de functie van de vingers zelf. We behandelen daarvoor de volgende onderwerpen:

• Dupuytren
• Bindweefsel
• Strekken van de vinger
• Ontspanning en massage
• Esthetica

Dupuytren

Dupuytren is de benaming voor het verschijnsel waarbij vingers kromtrekken door ongewenste groei van bindweefsel in de handpalm. De oorzaak van deze groei is niet duidelijk. In diverse publicaties over Dupuytren wordt uitgebreid ingegaan op meer of minder ernstige behandelingen van de hand zoals operatief ingrijpen of incidenteel zelfs de amputatie van een vinger. Eenieder die wil proberen dergelijke behandelingen te vermijden, doet er goed aan om te beginnen met dagelijks vingeroefeningen.

Bindweefsel

In het lichaam bevinden zich verschillende soorten bindweefsels die meestal letterlijk zorgen voor de verbinding tussen onderdelen van het lichaam. Er zijn elastische maar ook stugge vezelachtige bindweefsels. De laatste soort kan woekeren onder de huid in de handpalm. Meestal in de buurt van de spier naar de ringvinger. De hand is normaal een groot deel van de dag ontspannen, dat wil zeggen met gebogen vingers. Indien de woekering maandenlang ongestoord zijn gang kan gaan, en de weefsels in de hand langzaam maar zeker aan elkaar vastgroeien, is het logisch dat de beweeglijkheid van de getroffen vinger afneemt en dat de vinger op een bepaald moment niet meer kan worden gestrekt. Het stugge woekerweefsel kan in zekere zin en tot op zekere hoogte worden ontrafeld door dagelijks gedisciplineerd oefeningen te doen.

Strekken van de vinger

Op het moment dat een verdikking in de handpalm zich aandient, moet worden begonnen de betreffende vinger (we gaan uit van de rechterhand) te rekken. Dit kan eenvoudig door met de duim van de linkerhand druk uit te oefenen aan het einde van de getroffen vinger en ondertussen met de vingers van de linkerhand tegendruk te geven op de bovenkant van de rechterhand (zie afbeelding). Deze therapie is niet geheel pijnloos. De pijn bewijst dat het vijandige weefsel beschadigd raakt en enigszins wordt losgetrokken van de spier die van de handpalm naar de vinger loopt. Deze oefeningen hoeven niet langer dan enkele minuten te duren. De herhaling ervan enkele malen per dag is echter van groot belang. De verdikking gaat er niet geheel mee weg, maar hiermee kan worden voorkomen dat de vinger zal kromtrekken.

Ontspanning en massage

Aanvullend kan massage van nut zijn. Elke vorm van ontspanning van de vingers, de hand en de arm heeft namelijk een positieve invloed op het uiteindelijke resultaat. Naast de noodzakelijke bovenbeschreven dagelijkse oefeningen kunnen de gebieden rondom de verdikking in de handpalm en daarnaast de spieren in de vinger, hand en arm worden gemasseerd. Hierdoor wordt de bloeddoorstroming bevorderd en zal de elasticiteit en de rekcapaciteit van de gemasseerde delen toenemen. Dit komt ten goede aan de beweeglijkheid van de vinger.

Esthetica

Uitgangspunt voor het doen van oefeningen is dat de functies van de hand en de vingers in stand blijven. De resterende verdikkingen in de handpalm kunnen voor sommigen echter een doorn in het oog zijn. Diegene die overweegt om vanwege esthetische redenen een operatie of andere ingreep te laten uitvoeren, moet wel bedenken dat een dergelijke behandeling ook niet geheel pijnloos is. Bovendien is de kans groot dat de bindweefselwoekering zich herhaalt.