Snel of traag werkende schildklier: symptomen, behandeling

Snel of traag werkende schildklier: symptomen, behandeling De schildklier, een orgaan in de vorm van een vlinder, bevindt zich onderin de hals. De schildklier maakt hormonen die belangrijk zijn voor het regelen van de stofwisseling. Maar wat gebeurt er als de schildklier te snel of juist te traag werkt? Wat zijn de oorzaken, symptomen en is een behandeling mogelijk? Naast hyperthyreoïdie en hypothyreoïdie kunnen er ook andere problemen optreden bij de schildklier.

Inhoud artikel


De schildklier

De schildklier en de bijschildklieren bevinden zich onderin de hals, ze maken hormonen en leveren deze af aan het bloed. Er zijn twee soorten schildklierhormonen en beiden regelen ze de stofwisseling. De stofwisseling is het geheel van chemische reacties die voortdurend in het lichaam plaatsvinden. Aandoeningen van de schildklier komen veel voor, maar omdat ze zich langzaam ontwikkelen kan het heel lang duren voordat een aandoening wordt opgespoord. Je kunt een te hoge of te lage activiteit hebben van de schildklier, dit komt het meeste voor, maar er zijn ook andere aandoeningen.

Hyperthyreoïdie (snel werkende schildklier)

Bij hyperthyreoïdie is er sprake van een overmatige werking van de schildklier: de schildklierhormonen worden bovenmatig geproduceerd. Het zorgt ervoor dat verschillende functies van het lichaam vlugger plaatsvinden.

Bij wie komt een snel werkende schildklier voor?

  • Komt het meest voor bij personen tussen de twintig en de vijftig jaar.
  • Een snel werkende schildklier komt veel vaker voor bij vrouwen.
  • Erfelijkheid: het komt soms in families voor.
  • Hoe iemand leeft, is geen factor van belang.

Oorzaken

Vaak is de ziekte van Graves de oorzaak. Dit is een auto-immuunziekte, het lichaam maakt antilichamen aan die de schildklier aansporen. Dit levert een overmaat aan hormonen op. Men heeft het vermoeden dat er een erfelijke component aanwezig is omdat de ziekte van Graves in sommige families voorkomt. Heel soms ziet men een verband met andere auto-immuunziektes, met name met vitiligo en anemie. Als een schildklier ontstoken raakt dan kan dit kortstondig leiden tot de verschijnselen van een snel werkende schildklier.

Symptomen

  • Gejaagd gevoel;
  • Nervositeit;
  • Verlies van gewicht in combinatie met een toegenomen eetlust;
  • Continu trillen van de handen;
  • Een warme huid die vochtig is van het zweten;
  • Angsten;
  • Slapeloosheid;
  • Uitpuilende ogen: als de snel werkende schildklier veroorzaakt wordt door de ziekte van Graves kan dit een symptoom zijn;
  • Zwelling in de nek, dit komt door de schildklier die opgezet is (struma);
  • Verslapping van de spieren;
  • Vrouwen kunnen last krijgen van een ontregelde menstruatie.

Diagnose

Als de arts denkt dat het gaat om een snel werkende schildklier dan zal er bloedonderzoek gedaan worden. Het schildklierstimulerend hormoon (TSH) kan worden bepaald en mogelijk het schildklierhormoon zelf. Verder zal er gekeken worden of de schildklier is opgezwollen. Als er zwelling wordt aangetroffen dan kan er een scan worden gemaakt.

Wat kun je zelf doen?

Je kunt zelf niet veel doen. Belangrijk is om een arts te in te schakelen.

Behandeling

De verschijnselen die plotseling optreden, kunnen (indien nodig) verholpen worden met een bètablokker. De hartslag wordt door dit medicijn verlangzaamt en het trillen zal afnemen. Daarna zijn er verschillende soorten behandeling mogelijk: een operatie, radioactief jodium of medicijnen. Vaak worden er meer methoden na elkaar toegepast bij één patiënt. Een operatie is te prefereren bij mensen die kinderen willen. Na de behandeling produceert de schildklier vaak te weinig thyroxine, in dat geval moet je voor de rest van je leven aanvullend thyroxine slikken (tabletten).

De prognose

Bij veel mensen helpt de behandeling, maar hyperthyreoïdie kan terugkeren, vooral bij mensen met de ziekte van Graves.

Hypothyreoïdie (langzaam werkende schildklier)

Bij hypothyreoïdie is er sprake van onvoldoende werking van de schildklier: er worden onvoldoende schildklierhormonen geproduceerd. Verschillende lichaamsfuncties verlopen hierdoor trager.

Bij wie komt een langzaam werkende schildklier voor?

  • Komt het meest voor boven de veertig jaar.
  • Een langzaam werkende schildklier komt meer voor bij vrouwen.
  • Erfelijkheid: komt soms in families voor.
  • Een tekort aan jodium in het voedsel geeft meer kans op de ziekte in ontwikkelingslanden.

Oorzaken

Een ontsteking van de schildklier is vaak de oorzaak, er zijn twee vormen. Een meer acute, de ziekte van Quervain en een meer chronische: de ziekte van Hashimoto. Tijdens het ontstekingsproces is er meestal sprake van een snelle werking van de schildklier, maar later wordt de schildklierfunctie steeds minder. De behandeling van een snel werkende schildklier kan leiden tot een traag werkende schildklier. Congenitale hypothyreoïdie komt ook voor.

Symptomen

  • Iemand heeft het snel koud;
  • De huid wordt dik;
  • Er kunnen schilfers loslaten van de huid;
  • Iemand kan zich sloom voelen;
  • Obstipatie kan optreden;
  • Iets opgezwollen gelaat;
  • De stem kan wat zwaarder klinken;
  • Het haar wordt breekbaar, haar kan uitvallen.

Diagnose

Bovenstaande verschijnselen kunnen ook voorkomen bij andere ziekten, aandoeningen. Onderzoek van het bloed zal duidelijkheid moeten brengen of het gaat om een traag werkende schildklier.

Wat kun je zelf doen?

Zelf kun je niet heel veel doen. Zorg voor een goede conditie, eet gezond en gevarieerd.
Het is belangrijk om een arts te raadplegen als je vermoedt dat je last hebt van een schildklier die te traag werkt.

Behandeling

De kans is groot dat je een hypothyreoïdie krijgt na een schildklierontsteking of na een behandeling voor hyperthyreoïdie. De functie van de schildklier wordt dan nog vele jaren frequent gecontroleerd. Behandeling: het ontbrekende schildklierhormoon kan per tablet worden toegediend. Heel belangrijk is, dat de dosering slechts zeer langzaam wordt verhoogd. Met name als de aandoening al lange tijd bestaat en bij bejaarden. Plotseling overschakelen naar een normaal stofwisselingsniveau kan namelijk te veel zijn voor het hart.
© 2013 - 2024 Wolfje02, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hyperthyreoïdie: oorzaken, symptomen, behandelingHyperthyreoïdie: oorzaken, symptomen, behandelingHyperthyreoïdie wil zeggen dat er teveel schildklierhormoon wordt aangemaakt, door een te hard werkende schildklier. Dit…
Oververmoeidheid: Trage of overactieve schildklierEen verkeerd werkende schildklier kan nare klachten zoals extreme vermoeidheid opleveren. Een te traag werkende schildkl…
Ziekte van Graves: Auto-immuunziekte van de schildklierDe ziekte van Graves is een auto-immuunziekte, waarbij de schildklier te snel werkt. Doordat het immuunsysteem de eigen…
Struma: oorzaken, behandelingStruma: oorzaken, behandelingStruma is wereldwijd gezien de meest voorkomende schildklierafwijking. Struma hoeft niet altijd meteen behandeld te word…

Alvleesklier of pancreas: functieAlvleesklier of pancreas: functieDe alvleesklier, pancreas of buikspeekselklier is een orgaan dat zich in de buikholte bevindt. Vaak horen we praten over…
Slapeloosheid door huilbabySlapeloosheid door huilbabyToen je zwanger was, wist je dat als de baby er eenmaal zou zijn, dat je ’s nachts eruit zou moeten. In de boekjes staan…
Bronnen en referenties
  • Diagnosewijzer
  • Gezondheidsnet.nl
  • Het Medisch Handboek
  • Gezondheidsplein
Reacties

S., 12-04-2017
Beste lezer,
Ik ben nu al 10 jaar lang al in de weer met mijn schildklier aandoening. Ben mijn zelf niet meer, elke dag word je er mee geconfronteerd. Bijwerkingen blijven. Nu zweet ik heel erg als ik als ik veel in span met huishouden (interieurverzorgster) 2 x in de 14 dagen. Maar het zweet, breekt uit met alles wat ik doe, Voorhoofd, nek, haren. Ik lijk wel een… zombie…
en dan ook nog veel dorst. Ik kan er echt niet meer mee omgaan. Ben 53 jaar, 3 pubers, die mijn niet begrijpen. Hopeloos… wie heeft er een oplossing? Je leven wordt er heel erg door beïnvloed, dag in dag uit. Help. Reactie infoteur, 12-04-2017
Ik kan mij voorstellen dat dit heel veel invloed heeft op uw leven. Ik neem aan dat u contact heeft met uw huisarts. Misschien kunt u bovenstaande delen op een forum zoals https://www.sonforum.nl/ of https://www.schildklier-forum.nl/. Mogelijk dat lotgenoten u kunnen steunen en tips kunnen geven. Met vriendelijke groet,

B. Siemeling, 25-02-2017
Ben een man van 83 jaar en geef mijn reactie op bovengenoemd onderwerp. Ik heb heel veel en al lange tijd last van altijd koude handen en voeten. Heb dagelijks - vooral de eerste uren van de dag - veel last van erge vermoeidheid. Ik heb tevens veel last van verstopping en gebruik hiervoor Macrogol om de stoelgang te bevorderen. Heb ook veel last van een opgeblazen gevoel. Kan dit wellicht met een niet goed werkende schildklier te maken hebben? Het vreemde is dat ik later op de dag tot veel in staat ben, 5 km wandelen is dan geen probleem. Graag verneem ik uw reactie. Reactie infoteur, 27-02-2017
Dank voor uw reactie. Ik ben geen arts en raad u daarom aan om bovenstaande voor te leggen aan uw huisarts. Ik hoop dat de klachten, van koude handen en voeten en vermoeidheid in de ochtend, snel verminderen. Met vriendelijke groet,

Wolfje02 (525 artikelen)
Laatste update: 02-08-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.