Depressief gevoel: hoe hier vanaf te komen

Ieder mens voelt zich wel eens depressief. Vaak gaat dit vanzelf weer over en is het van korte duur. Bij sommige mensen gaat het niet over en zij blijven langere tijd klachten houden. Als je niet van de sombere gedachten afkomt, je lusteloos blijft voelen, een vermoeid gevoel blijft houden, prikkelbaar blijft, nergens zin meer in hebt en slaapproblemen krijgt, kan het zijn dat je depressief bent. Welke symptomen horen bij een depressie en wat kun je doen om hiervan af te komen?

Wat een depressie inhoudt

Als je in een dal komt, en als dit gedurende langere tijd aanhoudt, waarbij je last hebt van stemmingstoornissen, spreek je van een depressie. Iedereen heeft wel eens last van depressieve gevoelens, maar dat gaat normaal gesproken vanzelf weer over. Elk persoon is verschillend, dus een depressie zal dan ook bij iedereen anders verlopen. Het komt bij vrouwen vaker voor dan bij mannen en niet bij iedereen is er een duidelijke oorzaak aanwezig. Het is een ziekte van gevoelens en stemmingen, wat een grote invloed op je dagelijkse leven kan hebben.

Symptomen

Als je last hebt van meerdere symptomen, hoeft dit niet te betekenen dat je ook werkelijk depressief bent. Als klachten gedurende enkele weken achter elkaar aanhouden, je blijft je somber voelen, moet je dit wel serieus nemen. Het is een signaal dat het niet goed gaat en dat kun je beter niet negeren. Je spreekt van een depressie als je lange tijd pessimistisch bent, verdrietig en vermoeid bent. Een aantal symptomen worden hieronder genoemd.

• Zinloosheid, niets lijkt meer de moeite waard
• Prikkelbaar, je bent in hoge mate lichtgeraakt
• Negatief zelfbeeld, je ziet jezelf als mislukking en voelt je waardeloos
• Vermoeidheid, je voelt je aanhoudend vermoeid en staat al vermoeid op
• Slapeloosheid, je kunt moeilijk in slaap vallen of je wordt steeds wakker tijdens de nacht
• Onzekerheid, je zelfverzekerdheid is sterk verminderd
• Angst, er kunnen irrationele angsten ontstaan zoals pleinvlees
• Vlak gevoel, je emoties worden afgevlakt
• Stress, je voelt je voortdurend gespannen en nerveus
• Piekeren, je piekert eindeloos en dit wordt een gewoonte
• Concentratieproblemen, ergens de aandacht bij houden is moeilijk
• Zelfverwaarlozing, je kunt je minder druk maken over je verzorgde uiterlijk
• Eetproblemen, vaak is er een verminderde eetlust, maar juist gaan eten door een depressief gevoel komt ook voor
• Schuldgevoel, doordat je steeds faalt, voel je jezelf schuldig
• Lichamelijke klachten, naast vermoeidheid, kunnen er allerlei klachten ontstaan zoals hoofdpijn of buikpijn
• Geen zin in seks, dit als gevolg van de spanning, vermoeidheid en eventuele andere klachten
• Schaamte, omdat je denkt dat je het je eigen schuld is
• Denken aan de dood, hier denk je aan. Het wil niet zeggen dat je serieus zelfmoord wilt plegen

Oorzaken

Depressiviteit zal zich bij iedereen verschillend uiten. Niet iedereen die last heeft van bovengenoemde symptomen, is persé depressief. Soms is de oorzaak te achterhalen, door bijvoorbeeld het verliezen van een dierbare, relatieproblemen of problemen op het werk. Ook kan het zijn dat de oorzaak niet bekend is. Het is een psychische aandoening die ontstaat uit een combinatie van verschillende factoren. Het kan leiden tot lichamelijke ziekten.

Wat te doen?

Hoewel het ontstaan van een depressieve stoornis niet altijd te voorkomen is, bestaan er wel richtlijnen die kunnen helpen ermee om te gaan of een verergering van de klachten kunnen voorkomen. Zo kun je met iemand over je problemen praten, accepteren dat je depressief bent en proberen zoveel mogelijk in je normale ritme te blijven. Onderstaand volgen een aantal tips:

• Praat erover met iemand die je vertrouwt en die goed kan luisteren en krop de gevoelens niet op
• Accepteer dat je depressief bent en aanvaard dat je een periode van minder plezier zult beleven
• Ritme: houd zoveel mogelijk je normale ritme aan met de normale slaaptijden en eettijden
• Eet gezond en zorg dat je geen tekorten krijgt aan voedingsstoffen, door tekorten kun je lusteloos worden
• Vermijd uitvluchten zoals alcohol of drugs
• Ontspanningsoefeningen kunnen zorgen voor een betere kwaliteit van de slaap, maar ook voor een ontspannen lichaam en een rustiger gevoel
• Zoek afleiding en probeer hoe moeilijk dat ook is, ergens plezier aan te beleven, niets doen zorgt meestal voor meer sombere gedachten en piekeren
• Stel minder hoge eisen aan jezelf omdat dit kan leiden tot ontevredenheid en dwangmatig gedrag
• Isoleer jezelf niet en blijf in contact met andere mensen
• Beweging werkt goed tegen een depressief gevoel, vooral in de buitenlucht
• Probeer samen met de psycholoog inzicht te krijgen in je situatie te krijgen zodat jullie hier samen aan kunnen werken en waardoor je een volgende depressie kunt voorkomen
• Probeer op betere momenten je waardering te tonen voor je partner en andere dierbaren
• Muziek kan bijdragen om je beter te voelen
• Positief blijven denken en vertrouw erop dat het weer beter zal worden
• Omring jezelf met optimistische mensen, aangezien enthousiasme aanstekelijk is
• Vervang negatieve gedachten door positieve gedachten
• Leer “nee” te zeggen tegen bepaalde dingen die voor stress kunnen zorgen
• Stel realistische doelen en probeer het in kleine stappen te bereiken

Als er sprake is van een lichte depressie, kan er nog een keuze worden gemaakt of je wel of geen hulp inschakelt. In geval je functioneren eronder begint te lijden, of het gevoel houdt langdurig aan, is het verstandig naar de huisarts te gaan. Heel veel mensen vinden het moeilijk om hulp in te schakelen omdat ze zich niet willen aanstellen, zich ervoor schamen of niet naar de huisarts durven.

Vormen van depressie

De meeste vormen van een lichte depressie verdwijnen vaak weer binnen een paar maanden. Hiervoor is geen behandeling nodig geweest. Als een depressie langer dan een half jaar duurt, is de kans op herstel veel kleiner en is een behandeling nodig. Er zijn verschillende vormen van een depressie:

Lichte depressie

Hierbij bestaan er klachten die niet langer duren dan drie maanden. Meestal ben je in staat om de dagelijkse bezigheden uit te voeren. Het ontstaat vaak na een vervelende gebeurtenis en kan vanzelf weer overgaan. Met weinig hulp of zelfstandig is men in staat de draad weer op te pakken. Een lichte depressie kan overgaan naar een matige tot ernstige depressie.

Matige depressie

Het begint vaak met een aantal weken dat het minder goed met je gaat. De klachten worden meer en ernstiger. Je bent meestal niet meer in staat te werken of voor de kinderen en huishouding te zorgen. De klachten gaan meestal niet meer vanzelf over en er moet hulp worden ingeschakeld.

Ernstige depressie

De klachten houden maanden aan en kunnen snel verergeren. Het heeft een grote impact op het dagelijkse leven. De normale dagelijkse bezigheden zoals werken of boodschappen zijn soms niet meer mogelijk. Ook is het moeilijk om een normaal dag- en nachtritme te hebben. Soms lijkt dood zijn minder erg dan leven. In geval van een ernstige depressie is er zo snel mogelijk hulp nodig.

Middelen tegen depressie

Het belangrijkste is om te praten over het probleem waarbij de oorzaak wordt achterhaald en kan worden aangepakt. In de steunende gesprekstherapie worden eenvoudige ondersteunende adviezen gegeven worden. Adviezen kunnen bijvoorbeeld gaan over gebruik van drugs en alcohol, over lichaamsbeweging, over rust, over wel/niet werken, over omgang met de omgeving en over het leefpatroon. Vaak wordt er gekozen voor een combinatie waarbij gekozen wordt voor psychische ondersteuning met medicijnen tegen een depressie. Ook kan er gekozen worden voor lichttherapie of homeopathische ondersteuning.