Syndroom van Tietze: pijn op de borst

Pijn op de borst: de meeste mensen denken gelijk aan een hartaanval of een ernstige hartkwaal. Zoek maar eens op het internet op: bij pijn op de borst kom je bijna altijd uit op Angina Pectoris. Pijn op de borst kan echter ook een andere oorzaak hebben, zoals het syndroom van Tietze. Hierbij gaat het om een onschuldige maar vaak pijnlijke ontsteking van het borstbeen.

Klachten: pijn op de borst

Bij klachten als pijn op de borst denken we gelijk aan een dreigende hartinfarct. Dat is ook niet zo vreemd: ruim 30 procent van de bevolking overlijdt aan een hart-of vaatziekte. Een acuut hartinfarct is overigens wat anders dan Angina Pectoris. Angina kan uiteindelijk leiden tot een hartinfarct, maar is een langzaamlopend proces.

Om je gerust te stellen: pijn op de borst betekent in de meeste gevallen geen acute hartinfarct. Zo is Angina ook geen directe levensbedreigende situatie en kan goed behandeld worden. Het probleem is dat veel mensen hun klachten afdoen als tijdelijk, of een te lange afwachtende houding aannemen. En nog een geruststelling: pijn op de borst heeft in de helft van de gevallen een hele andere oorzaak dan Angina of een hartinfarct. Het syndroom van Tietze bijvoorbeeld.

Syndroom van Tietze, wat is dat?

Bij het syndroom van Tietze is de kraakbeenverbinding van de borstkas ontstoken. Het kraakbeen verbindt de ribben met het borstbeen en zorgt voor een flexibele verbinding, het maakt de beweging mogelijk die tijdens het ademhalen nodig is. Wanneer deze kraakbeenverbinding ontstoken is, is het ook logisch dat dit pij doet: er staat bij iedere ademhaling immers druk op de kraakbeenverbinding. Het syndroom van Tietze is een vorm van ontstekingsreuma. Ontstekingsreuma is een verzameling van aandoeningen waarbij gewrichten langere tijd ontstoken zijn. Het syndroom van Tietze komt even vaak bij manen als bij vrouwen voor.

Symptomen en klachten

De symptomen bestaan vaak uit pijn op de borst, vooral bij lachen, hoesten, niezen, bukken of tillen. Deze klachten kunnen ook soms voorkomen in rust. Vaak gaan het om aanvallen van pijn, die het ene moment sterker zijn dan het andere moment. De klachten kunnen zeer lang aan blijven houden. Bij sommige patiënten verdwijnen de pijnklachten weer na enkele uren tot dagen. Vaak kan men precies de plek aanwijzen waar het pijn doet. Dit is een groot verschil met Angina of een hartinfarct: dan is de precieze pijnplek niet aan te wijzen.

Een ander belangrijk kenmerk is een zwelling op de plaats van de ontsteking. Er kan een rode, warme zwelling of plek ontstaan, die zichtbaar is aan de buitenkant. Toch hoeft dit niet altijd het geval te zijn. Daarnaast kan de pijn uitstralen naar de schouder of naar de arm, wat een dof of pijnlijk gevoel geeft. Ook kunnen er klachten van hoofdpijn optreden.

Oorzaken

Net als vaak het geval is met reuma, is de precieze oorzaak niet vast te stellen. Reumatische aandoeningen komen vaker voor binnen één familie, maar kan ook op zich ontstaan. Het syndroom van Tietze komt minder vaak voor dan andere reumatische ontstekingen.

Er wordt ook wel gedacht dat deze ziekte kan ontstaan door een voortdurende verwijding van de borstkas, bijvoorbeeld door zware lichamelijke inspanning, hoesten stress of stompen op de borst. Het kraakbeen raakt hierdoor geïrriteerd en kan uiteindelijk gaan ontsteken. Maar waarom de een met zware lichamelijke inspanning het syndroom wel krijgt en de ander niet, is onduidelijk.

Behandeling

Het is voor artsen moeilijk om het syndroom van Tietze vast te stellen. Allereerst wordt bekeken of het niet om ernstige hartkwalen gaat. Deze moeten als eerste uitgesloten worden. Aan de hand van de klachten kan de arts verder onderzoek verrichten. Een zwelling van het borstbeen is niet zichtbaars op röntgenfoto's, probeer daarom zoveel mogelijk de klachten op een juiste manier te beschrijven. Pijnstillers en ontstekingsremmers zijn vaak de weinig zinvolle behandeling bij het syndroom van Tietze. Het is belangrijk om bewegingen en oefeningen te vermijden die de pijnklachten verergeren. Warmte helpt ook goed tegen de pijn. De arts kan eventueel een corticosteroïdeninjectie toedienen.

Het probleem waar veel patiënten tegenaan lopen is het feit dat ze niet serieus genomen worden met hun klachten. Omdat een hartfilmpje en andere onderzoeken geen afwijkingen laten zien, wordt er vaak gedacht dat de klachten psychisch zijn. Vaak helpt het om een andere arts te bezoeken en deze de klachten voor te leggen. Niet iedere arts denkt ook direct aan het syndroom van Tietze bij pijn op de borst.