Nachtelijk plassen: oorzaken, behandeling & tips

's Nachts vaak moeten opstaan om te gaan plassen: is dat normaal? Dat vragen veel mensen zich af die vaak wakker worden om te urineren. Een nachtelijk toiletbezoek kan je slaap erg verstoren waardoor je 's ochtends minder uitgerust bent. Men gaat ervan uit dat er zich een probleem stelt als je twee of meer keer per nacht wakker wordt om te urineren. Nachtelijk plassen kan met tal van dingen te maken hebben en dient naargelang de oorzaak behandeld te worden. Eventueel kunnen supplementen met melatonine je helpen om rustiger te slapen waardoor de kans op nachtelijk plassen verkleint. Wat zijn de oorzaken van het veel nachtelijk moeten plassen en wat kan je doen om die vervelende nachtelijke toiletbezoeken te voorkomen?

Nachtelijk plassen

Het is iets waar veel mensen mee zitten, maar waar niet zoveel over gepraat wordt: het regelmatig moeten urineren tijdens de nacht. Vooral het 's nachts vaak moeten opstaan om naar het toilet te gaan is erg vervelend en frustrerend. Je nachtrust wordt erdoor verstoord en je slaapritme gaat eronder lijden waardoor je overdag minder uitgerust bent. 's Nachts moeten opstaan om te gaan plassen is een verschijnsel dat toeneemt naarmate de leeftijd vordert en ook wel nycturie wordt genoemd. Zowel mannen als vrouwen kunnen last hebben van nycturie.

Vaak plassen 's nachts

Nycturie komt bij tien percent van de mensen tussen de 35 en de 45 jaar voor, en op latere leeftijd stijgen deze cijfers gestaag. Soms kan het zijn dat je gaat plassen omdat je wakker wordt, en andersom kan het ook zijn dat je wakker wordt omdat je moet gaan plassen. Oorzaak en gevolg duidelijk onderscheiden is hier dus erg belangrijk. In de medische wereld gaat men ervan uit dat er zich een probleem stelt wanneer je twee of meer keer per nacht moet opstaan om te gaan plassen.

Oorzaken nachtelijk plassen

's Nachts vaak naar het toilet moeten kan zowel psychologische als lichamelijke oorzaken hebben. Bij een psychologische oorzaak is het vaak zo dat men niet goed weet waarom men wakker wordt en daarom maar naar het toilet gaat in de hoop daarna de slaap weer te kunnen vatten. Je gaat met andere woorden naar het toilet omdat je denkt dat je anders niet opnieuw in slaap kan geraken. Fysieke oorzaken hebben doorgaans te maken met problemen van de urinewegen zoals een blaasontsteking of prostaatproblemen.

Psychologische oorzaken

• onrustige slaap
• stress: piekeren en nadenken
• angst en depressie

Lichamelijke oorzaken

• nierfalen
• suikerziekte
• overactieve blaas en/of blaasontsteking
• interstitiële cystitis
• zware, gezwollen benen
• congestief hartfalen
• slaapapneusyndroom
• prostaatproblemen (oa. vergrote prostaat)
• infectie van de urinewegen
• zwakke bekkenbodemspieren

Andere oorzaken

Andere factoren die aan de basis kunnen liggen van het vaak nachtelijk moeten plassen zijn onder meer het overmatig gebruik van dranken. Hiertoe kunnen koffie, alcohol, water en andere dranken gerekend worden. Logischerwijze zal je meer moeten urineren als je meer vocht opneemt kort vóórdat je gaat slapen. Veel drinken in de avond leidt tot veel urineren in de nacht.

Tips tegen nachtelijk plassen

Een van de belangrijkste tips om nachtelijk plassen te voorkomen is om te zorgen voor een kwaliteitsvolle nachtrust. Hierbij komt het erop aan om je hoofd leeg te maken voordat je gaat slapen. Probeer conlficten uit te praten voor je naar bed gaat, en neem een praktisch probleem uit het dagelijks leven niet mee naar bed. Kopzorgen zijn namelijk nefast voor een goede nachtrust. Bovendien kan je erop letten om twee uur voordat je naar bed gaat niets meer te drinken, zodat de blaas niet hoeft geledigd te worden tijdens de nacht. Voorts kan je ook oefeningen doen om je bekkenbodemspieren te trainen. Hoe sterker je deze spieren maakt, hoe beter je je plas kan ophouden.

Behandeling nachtelijk plassen

Fysieke oorzaken wegnemen

Urinewegen
Als de oorzaak van het vaak moeten plassen tijdens de nacht duidelijk is geworden, dan kan er opgetreden worden om deze oorzaak weg te nemen. Bij een blaasontsteking zal bijvoorbeeld na verloop van tijd verbetering van de klachten optreden wanneer de ontsteking haar einde nadert. Aanvullend kan je voedingssupplementen voor blaas en nieren nemen, wat trouwens ook nuttig is ter preventie van problemen aan de urinewegen.

Prostaat
Ligt nachtelijk plassen aan prostaatproblemen, dan kan gedacht worden aan supplementen ter bevordering van de gezondheid van de prostaat. Deze maken de prostaat gezonder waardoor de kans dat je 's nachts moet opstaan kleiner wordt. Als de klachten op deze manier niet verminderen dan is medisch advies aangewezen. Eventueel is er dan een verdergaande behandeling van het prostaatprobleem vereist.

Beter slapen

In het algemeen is het aangeraden om vooral te streven naar een goede, diepe slaap. Eventueel kan je hiertoe slaaptabletten met melatonine nemen; daardoor val je sneller in slaap en zal je beter kunnen doorslapen. Zeker bij een onzekere oorzaak van het nachtelijk plassen (psychologisch? piekeren? stress?) kunnen deze slaaptabletten nuttig zijn. De kans dat je zal moeten opstaan om naar het toilet te gaan zal hierdoor verkleinen.

Lees verder

• Nachtelijk zweten: oorzaken & behandeling van nachtzweten
• Prostaat: symptomen & behandeling van prostaatproblemen