Het syndroom van Tietze: diagnose en behandeling

Het syndroom van Tietze is een bij het publiek en zelfs bij sommige medici een relatief onbekende reumatische aandoening. Deze laat zich veelal gelden aan één kant (linkerkant) van de borstkas. De klachten, in de vorm van een felle pijn, nemen in intensiteit toe bij diep ademhalen, zuchten, niezen en hoesten. Daarbij kan de pijn onder meer uitstralen naar de ribben, arm, nek, schouder of de bovenkant van de rug. Vervolgens ontstaat een op een hartinfarct gelijkend benauwend gevoel in de borststreek, waardoor patiënten zodanig in paniek kunnen raken dat ze gaan hyperventileren. Gelukkig is het een goedaardige ziekte, al maakt de felle pijn het geen pretje om deze aandoening, die soms chronisch kan worden, te moeten ondergaan. In de regel verdwijnen de klachten echter na enige maanden spontaan.

• Algemeen
• Het ontstaan van het syndroom van Tietze
• Diagnose
• Medicatie

Algemeen

De soepele kraakbeenverbindingen tussen de ribben, het sleutelbeen en de rugwervel zorgen ervoor dat de borstkas zich goed kan bewegen bij het in- en uitademen. De problemen die zich in dit proces kunnen voordoen werden reeds in 1921 op schrift gesteld door de Duitse chirurg Alexander Tietze en later bekend onder het syndroom van Tietze. De belangrijkste klacht bij het syndroom van Tietze is een vervelende en/of felle pijn, die veelal in golven optreedt. De oorzaak is veelal een ontsteking van het kraakbeen tussen het borstbeen en één of meer ribben. Desbetreffende ontsteking kan al dan niet een zwelling van het kraakbeen veroorzaken.
Ook het soepele kraakbeen in de borstkas, dat het borstbeen verbindt met het sleutelbeen en de ribben, kan ontstoken raken. Deswege ontstaan dan bij het bewegen klachten aan de schouder en de armen. Indien geen zwelling van het kraakbeen optreedt en de klachten zich voordoen aan de achterkant van de ribben, dan spreekt men van costochondritis.

Het ontstaan van het syndroom van Tietze

Deze aandoening kan voorafgegaan worden door een zware belasting zoals bijvoorbeeld in geval van een zwangerschap. Het ontstaan van het syndroom van Tietze is onduidelijk, al zouden een infectie aan de bovenste luchtwegen, reumatoïde artritis of onverwerkte emoties aan de basis van deze aandoening kunnen staan. Het syndroom van Tietze kenmerkt zich veelal door een scherpe pijn bij het aanraken of drukken op de plaats waar men de pijn ervaart.

Diagnose

Het verhaal van de patiënt en een lichamelijk onderzoek is bij het syndroom van Tietze leidend, omdat deze aandoening niet via het testen van het bloed is te detecteren. Ook is een zwelling van kraakbeen veelal niet zichtbaar op röntgenfoto's. Deswege rest de arts in kwestie niets anders dan andere mogelijke ziekten, die ook pijn op de borst als kenmerk hebben zoals: angina pectoris, maagzweer, longembolie of een hartaandoening uit te sluiten. In dat kader worden een ECG en röntgenfoto's van de borst gemaakt. Om uitsluitsel te krijgen of er sprake is van het syndroom van Tietze of een hartklacht zoals angina pectoris, waarbij de pijn ook in golven komt, volstaat het om stevig te drukken op de aangedane plaats. Wordt de pijn dan veel heviger dan is het zeer aannemelijk, dat men lijdt aan het syndroom van Tietze. Dit vanwege het feit dat het hart veel beter beschermd is en druk uitoefenen op de plaats van de klacht dan nauwelijks van invloed is.

Aanbevelingen om het syndroom van Tietze te bestrijden

Hierbij kunnen onder meer onderscheiden worden:

• ontspannen bewegen, indien mogelijk lichamelijke oefeningen en het corrigeren van de lichaamshouding (rechtop zitten)
• stoppen met roken: is zeer belangrijk voor dit soort ziekten
• ademhalingsoefeningen: bijvoorbeeld onder leiding van een therapeut die Mensendieck voorstaat
• het vermijden van onverhoedse bewegingen en zware lichamelijke arbeid
• het verwerken van emoties, die een gevolg of oorzaak van de kwaal kunnen zijn
• suppletie met vloeibare groenlipmossel, zwarte bessen en curcumine
• een goed evenwicht tussen zuren en basen in de voeding, met de nadruk op basen
• ijskompressen of warmtekussens op de pijnlijke plek: zelf uitvinden wat prettiger is

Medicatie

Diverse medicijnen en/of injecties kunnen ingezet worden:

• NSAID's zoals diclofenac, ibuprofen en naproxen om de pijn te bestrijden en de ontsteking te remmen
• het inzetten van zwaardere ontstekingsremmers: indien een NSAID niet voldoet
• een corticosteroïd of een verdovingsinjectie op de aangedane plaats
• het (deels) blokkeren van de zenuwen die tussen de ribben zitten
• kinesitherapie: het heel voorzichtig masseren van de aangedane gewrichten: om ze soepel te houden