Diabetische voet: gevoelloosheid, wondinfectie en amputatie

Diabetici hebben een verhoogd suikergehalte, waardoor bloeddoorstromings- als zenuwproblemen in de voeten kunnen ontstaan. Zeker indien men reeds een tiental jaren diabeet is, neemt de kans op voetaandoeningen toe. Gevoelloosheid, klauwtenen, slecht helende wondjes, infecties en het potentieel afsterven van een voetdeel. Wat houdt een diabetische voet in en en hoe kan het soms tot amputatie leiden?

Diabetische voet

• Atherosclerose door suikergehalte
• Optreden van neuropathie
• Vervorming zool, voet en tenen
• Gevoelloosheid en schade oplopen
• Wondjes en infecties
• Afsterven en amputatie
• Gezonde levensstijl

Atherosclerose door suikergehalte

Door toedoen van een hoog bloedglucosegehalte neemt de plakkerigheid van het bloed toe, waardoor ook eerder bloed of glucosedeeltjes aan de vaatwand plakken. Die omstandigheid zorgt ervoor dat er eerder aderverkalking optreedt. Indien het gecombineerd gaat met diepe veneuze trombose, dan kan het verstrekkende gevolgen hebben. Juist in de voet loopt het bloed traag, indien men bijvoorbeeld onvoldoende beweging krijgt. Lopen is dus altijd goed! Men heeft door het hoge suikergehalte extra kans om opstoppingen in de bloeddoorstroming te krijgen. In dit geval neemt de mate van doorstroming in de voet af, waardoor de huid en onderliggende weefsels minder effectief zuurstofrijk bloed krijgen. Dit wordt extra benadeeld indien de persoon rookt, aangezien nicotine de aderen extra laat verkrampen en insulineaanmaak doet temperen.

Optreden van neuropathie

Een aanvullend probleem bij diabetes is dat men na lange tijd zenuwproblemen krijgt. Neuropathie betekent dat de werking van zenuwen minder wordt. Signaaloverdracht van de axon en myeline naar spierreceptoren neemt af, waarnaast ook natriumionen in de zenuwen zelf minder goed elektrische prikkels versturen. Oftewel de gevoeligheid van de voeten neemt af, waardoor de persoon minder tot geen pijn voelt. Dit leidt tot het krijgen van wondjes zonder dat men er last van heeft, maar ook afnemende zweet en talgproductie resulterend in een uitdrogende huid. Een tintelend gevoel zal na verloop van tijd overgaan in totale gevoelloosheid.

Vervorming zool, voet en tenen

Door toedoen van een droge huid, neemt het aandeel eelt snel toe. De droge huid is daarnaast extra kwetsbaar voor huidscheuren en eeltwonden. Het is eveneens aanleiding voor schilfervorming, waarbij een ongunstige huidcelbalans ontstaat. Het kan schilferachtige plague veroorzaken, zoals voetpsoriasis. Doordat de zenuwen minder goed tot niet werken, heeft het een ongunstig effect op de spierspanning. De tenen worden meer aangetrokken met de klauwstand tot gevolg. De complete vorm van de zool verandert, waarbij de loopbeweging onjuist wordt afgerond. De druk op de zool, hak en voorvoet neemt toe, waardoor eerder beschadigingen kunnen ontstaan. Ook verstijving van gewrichten heeft hierop een negatieve invloed.

Gevoelloosheid en schade oplopen

Naast voorgaande vervorming geeft de gevoelloosheid in de voet extra problemen. Men voelt niet als er iets aan de hand is. De ongewone stand van de voet kan reeds scheuren en wondjes veroorzaken, mede veroorzaakt door de zwakke huid. Draagt men eveneens slecht passende schoenen dan geeft het extra ongemak, waarbij schade sneller optreedt. Zeker het hebben van een steentje in de schoen kan zeer veel schade aanrichten, doordat men het niet merkt.

Wondjes en infecties

Het hebben van wondjes waar men tijdelijk niets van merkt, kan tot ernstige infecties leiden. Er kan nog bloed bij het wondje komen en dus kan de infectie ook door de voet en het been verplaatsen. Het vormt een potentieel gevaarlijke situatie en dient per ommegaande te worden behandeld. Omdat men extra gevoelig is voor wondjes, is de kans op dergelijke infecties ook groot. Het zorgt ervoor dat de voet extra kwetsbaar is, zeker in combinatie met de slechtere gesteldheid van de huid en ongevoeligheid. Let wel ook kleine wondjes kunnen bij een diabetische voet tot ernstige problemen leiden. Epitheelvorming verloopt namelijk traag bij dit type wonden. Wondverzorging dient altijd tijdig door een medisch specialist te worden gedaan, waarnaast het zelf behandelen zoveel als mogelijk wordt afgeraden.

Afsterven en amputatie

Door toedoen van een dalende hoeveelheid bloedtoevoer zullen de voeten in progressieve vorm minder zuurstofrijk bloed krijgen. Omdat de omstandigheid verslechtert, leidt het uiteindelijk tot het niet meer krijgen van voldoende bloed. Die omstandigheid zal leiden tot het afsterven van de tenen en daarna de voet. Dit wordt gekenmerkt door het zwart worden van de huid. Deze omstandigheid is ernstig en is potentieel levensbedreigend. Enige methode om het verdere been te redden is middels de verwijdering van de voet. Oftewel amputatie! Hoeveel moet worden verwijderd hangt af van de totale gesteldheid van de voet, enkel en onderbeen.

Gezonde levensstijl

Hoe snel men last krijgt van een te hoog bloedglucosegehalte hangt van de eigen levensstijl af. Gezond eten waarbij het suikergehalte niet extra wordt benadeeld, is noodzakelijk. Denk aan traagverbrandende koolhydraten, geen suikers met verzadigde vetten eten en het vermijden van roken. Daarnaast dient men altijd goed op de voeten en enkels te letten. Zorg voor goed passend schoeisel en check altijd of er iets in de schoenen zit. Ook het gebruik van zalfjes voor de huid kan uitkomst bieden, zodat de huid minder droog en breekbaar is. Let wel dat men het krijgen van een diabetische voet slechts kan uitstellen, echter door op te letten kan men langer met de voeten doen. Laat u uitgebreid informeren indien u diabetes 1 of 2 patiënt bent en zorg dat ook kleine wondjes goed worden behandeld. Dek het altijd met steriel gaas af en ga daarna naar de huisarts voor een beoordeling en eventuele behandeling.

Lees verder

• Ongelijke platvoeten kunnen veel pijn veroorzaken
• Mortonse Neuralgie: dove, stekende voorvoet, pijnlijke tenen
• Wat kun je tegen stinkende zweetvoeten doen?