Buiktyfus: rode vlekken buik, koorts, diarree via salmonella

Gaat u naar een tropisch verre bestemming, dan kunt u buiktyfus oplopen. Daarbij komen ongewenste bacteriën in het lichaam, waardoor ernstige diarree wordt veroorzaakt. Aanvullend kan het opvallend rode vlekken op de buik geven, is men vermoeid en kan men het bewustzijn verliezen. Omdat het potentieel ook tot een shocktoestand kan leiden, is er kans dat de geïnfecteerde komt te overlijden. Wat houdt buiktyfus in, hoe wordt het veroorzaakt door Salmonella en waarom krijgt men niet altijd een vaccinatie?

Buiktyfus

• Salmonella Typhi
• Mate van voorkomen buiktyfus
• Optredende verschijnselen
• Preventief inenten
• Beschikbaarheid vaccin
• Pas op tijdens reizen

Salmonella Typhi

Via voedselinname lopen we iedere dag het risico om ongewenste bacteriën en virussen binnen te krijgen. Meest bekende is onvoldoende verhit kippenvlees of eieren waardoor men potentieel salmonella-vergiftiging kan oplopen. Ook bij vis, vlees, groeten en fruit kan dit het geval zijn. In tachtig tot negentig procent van de gevallen raakt de persoon via deze weg besmet. In de overige gevallen wordt het veroorzaakt door rechtstreeks contact met dieren. Meest bekende veroorzaker van darm-, maag- en beenmergproblemen is de Salmonella bacterie. Het valt normaal onder de groep Salmonella Enterica van waaruit alle andere varianten zijn gevormd. Ten grondslag aan buiktyfus ligt Salmonella Typhi en kan ernstige complicaties geven.

Mate van voorkomen buiktyfus

Besmetting met de bacterie komt relatief weinig voor. De gevolgen zijn ernstig aangezien het potentieel tot het overlijden kan leiden. In ons land komt het praktisch niet voor. De meeste gevallen vallen voor in het verre buitenland, alwaar men het niet zo nauw met de hygiëne neemt. Zeker in tropische regio’s moet men oppassen, omdat de gevolgen ernstig zijn. Denk aan India en Indonesië. Vaak treft het mensen met een verlaagde weerstand zoals ouderen, kinderen of personen met weerstandsaandoeningen. Bij kinderen tot twee jaar zal een besmetting relatief rustig verlopen, terwijl het bij oudere personen juist heftig gaat.

Optredende verschijnselen

Heeft men de bacterie ingenomen, dan zal de bacterie binnen een dag schade aanbrengen. Het kan echter één tot twee weken duren, voordat men de gevolgen merkt. Het start met een verhoogde temperatuur en griepachtige verschijnselen. Het gaat gepaard met hoofdpijn, misselijkheid en buikpijn. Diarree wordt opgevolgd door opstopping, waarna wederom ernstige diarree volgt. De persoon heeft minder tot geen trek aan voedsel en zal zich vermoeid voelen. Daarbij kunnen rode vlekken op de buikhuid voordoen. Dit tekent zich af als een scherp omrande vlek en is daarmee zeer kenmerkend voor deze besmetting. Aanvullend kunnen de bacteriën ook andere delen van het lichaam aanvallen, waardoor ontstekingen kunnen ontstaan. Denk aan long-, gewrichtsontsteking, bloedinfectie resulterend in shock. De combinatie van lichamelijke problemen is daarmee levensbedreigend. Het houdt ook in dat behandeling noodzakelijk is.

Preventief inenten

Gaat u langdurig op reis of werkt u in een risicogebied, laat u dan altijd inenten. Het buiktyfus vaccin kunt u preventief krijgen, mits u naar een risicogebied gaat. U moet aantonen dat u langdurig elders verblijft of dat u daarheen emigreert. Met een enkele prik krijgt u redelijk goede bescherming, waarmee u drie jaar verder kunt. Er geldt dat het bescherming biedt tegen twee derde van alle bacterie varianten geldt. Oftewel er is alsnog kans dat u het krijgt, ook al bent u ingeënt.

Beschikbaarheid vaccin

Sedert enkele jaren is het vaccin slechts zeer beperkt beschikbaar, doordat er wereldwijd een groot tekort is ontstaan. Het houdt in dat niet iedereen zomaar een inenting krijgt. Het kan dus ook voorkomen dat u voor uw reis geen inenting krijgt, omdat de duur van verblijf te kort is. Slechts bij verhoogd risico en langdurig verblijf kunt u het vaccin verkrijgen. Laat u dus goed informeren door de GGD bij uit gemeente. Het niet kunnen krijgen van een inenting is in de meeste gevallen geen reden om de reis te kunnen cancelen om uw geld terug te krijgen.

Pas op tijdens reizen

Verblijft u langdurig in een risicogebied, dan is het wenselijk dat u wel het vaccin krijgt. Het wil momenteel niet betekenen dat u het vaccin krijgt. De beschikbaarheid is beperkt en daardoor kan het voorkomen dat u ongevaccineerd vertrekt. Het is dan altijd oppassen wat u eet en dat u schone handen heeft. Was de handen goed na ieder toiletbezoek. Vermijd ongebakken groenten, neem fruit dat u zelf schilt, drink water uit ongeopende flesjes en eet goed doorgebakken voeding. Let ook op bij wat voor zaak u eet en hoe bijvoorbeeld de afwas wordt gedaan. De oplettende persoon kan veel ongenoegen vermijden.

Lees verder

• Rabiës, hondsdolheid: vaccinatie tegen speekselvirusinfectie
• Vaak koorts, veel zweten en trillen door de schildklier
• Winderigheid, buikpijn, diarree: lactose-intolerantie darmen
• Waterige ontlasting, diarree, buikgriep: de veroorzakers!
• Diarree of braken bij pilinname: is het nog wel veilig?