Cyste klier van Bartholin: rood pijnlijke bult schaamlip

Om goede vochtigheid van de schede-ingang te regelen, zitten aan weerszijden klieren. Indien de vrouw wordt gestimuleerd dan maken de klieren van Bartholin vocht of slijmen aan, zodat de daad stroefloos verloopt. Aan deze klieren kan een ontsteking ontstaan en dat kan tot cystevorming leiden. Door inwendige druk resulteert het in een rode pijnlijke bult aan de binnenzijde van de schaamlip. Wat houdt een cyste aan de klier van Bartholin in, waar wordt het door veroorzaakt en op welke manier kan het worden verholpen?

Cyste klier van Bartholin

• Waar zit de klier van Bartholin?
• Gevolgen van een ontsteking
• Klachten
• Behandeling cyste
• Naar de gyneacoloog

Waar zit de klier van Bartholin?

De vaginale ingang bestaat uit een aantal lagen. Enerzijds gaat het om de ruwe buitenste schaamlippen en anderzijds de kleine binnenste schaamlippen. Deze kleine schaamlippen vormen de directe ingang van de schede en worden bij enige stimulatie nat. Voor de aanmaak van vaginale vocht of slijmen zijn deels de klieren van Bartholin verantwoordelijk. Deze liggen aan weerszijden van de ingang, waarbij kleine leidingen naar de kleine schaamlippen lopen. Het vocht dat daarbij wordt afgescheiden is helder, doorzichtig en is meestal geurloos. Het heeft tot doel om de daad te vergemakkelijken, zodat de glijdbaarheid bij binnendringing goed is. Ook inwendig in de vagina worden slijmen aangemaakt via transsudatie van schedevloeistof.

Gevolgen van een ontsteking

In de vagina en bij de schede-ingang wordt een relatief zure omgeving in stand gehouden, zodat schimmels en bacteriën worden tegengehouden. Door toedoen van een gewijzigde pH-waarde kunnen ongewenste binnendringers huishouden, waardoor bijvoorbeeld een blaasontsteking of een ontsteking aan de kieren kan ontstaan (bartholinitis of abces). Strikt genomen ontstaat er een ontsteking aan de aanvoerende leidingen, waardoor vloeistof er niet meer door kan. Het zorgt voor een inwendige vochtopbouw, waarbij de druk weefsels beïnvloedt. De ontsteking zelf zorgt ervoor dat de uitgang van de leiding rood wordt, waarnaast de druk voor zwelling zorgt. Die combinatie is de basis voor de vorming van een cyste aan binnenzijde schaamlip.

Klachten

Het hebben van een pijnlijke bult op de schaamlip zorgt ervoor dat men veel overlast heeft. Zowel tijdens de daad als in normale toestand is het overgevoelig. Het kan ertoe leiden dat de vrouw geen seksuele activiteit meer wil hebben. De cyste kan aanhoudend problemen geven, echter het kan ook in aanvallen voorkomen. Oftewel een terugkerende omstandigheid. Omdat de vochtopbouw inwendig groot is, kan de pijn zeer intens zijn. Daarnaast is de cyste een opvallende afwijking aan de ingang van de vagina en wordt esthetisch minder prettig gevonden. Komt het geregeld of continu voor, dan zal de vrouw er veel overlast van hebben. Behandeling is noodzakelijk om pijnlijke klachten te voorkomen.

Behandeling cyste

Bij aanhoudende overlast zal een ingreep van belang zijn, om de pijnlijke invloed te verhelpen. Het kan gaan om tijdelijke behandeling middels anti-ontstekingszalf. Wordt de aandoening daarmee niet verholpen dan kan een operatie worden overwegen. Daarbij zijn een tweetal varianten mogelijk.

Marsupialisatie

Hierbij wordt de cyste chirurgisch opengelegd en zodanig gehecht dat de inhoud of druk kan afvloeien. Dit wordt eveneens toegepast bij mond, haarnest- en alvleeskliercysten. Voordeel is dat de klieren nog steeds hun werk kunnen doen, zodat bij stimulering vloeistof aan de schaamlip wordt afgegeven.

Klierverwijdering

Indien het gaat om een zeer overheersende ontsteking welke maar niet lijkt weg te gaan, dan kan een verwijdering worden overwogen. Het houdt in dat de aangetaste klier wordt uitgesneden, waarna één en ander netjes wordt gehecht. Het verwijderen van de klier zorgt ervoor dat men geen ontstekingspijn of cysten meer heeft. Nadeel is dat de schede-ingang minder vochtig is, waardoor de daad met meer droogte geschiedt. Oftewel het zal in toenemende mate noodzakelijk zijn om glijmiddel toe te passen.

Naar de gyneacoloog

Heeft u last van een aanhoudende harde rode zwelling op de binnenzijde van de schaamlip, dan kan het gaan om een ontstoken klier van Bartholin. Laat u informeren door de gynaecoloog hoe één en ander kan worden behandeld, zodat u van de pijnlijke overlast afkomt.

Lees verder

• Wat is het polycysteus-ovariumsyndroom?