Dementie bij jongere mensen

Dementie bij jongere mensen Jongere mensen met dementie. Er zijn er naar schatting zo'n 12.000 in Nederland. De gevolgen van dementie op jongere leeftijd zijn vaak heftiger. Het ziekteverloop kan agressiever zijn, maar ook is iemand die jonger is in de regel emotioneel en psychisch nog vitaal en opmerkzaam; de diagnose komt mogelijk rauwer op het dak vallen, en iemand staat vaker nog volop in het arbeids- en gezinsleven. Het is belangrijk om hulp te zoeken op het gebied van zingeving of functioneren. Dit kan gelden voor getroffene én naasten of kinderen. Ook is de diagnose van belang: wat zijn de symptomen? In wetenschappelijk opzicht, is er ook een en ander te melden. Promovenda Poortvliet-Koedam van het vuMC onderzocht vormen van dementie op jonge leeftijd, en merkte dat de twee voornaamste vormen vaak lastig te onderscheiden zijn. Zij ontwikkelde ook een schaal die kan helpen de diagnose te verbeteren. Dementie is een aandoening die je met name associeert met oudere mensen. Maar dementie kan ook mensen op jongere leeftijd treffen. Wie onder de vijfenzestig jaar oud is, heeft relatief gezien de meeste kans op twee specifieke vormen van dementie. De eerste is de ziekte van Alzheimer, en de tweede betreft een heel wat minder bekende naam: het gaat dan om de zogenaamde gedragsvariant van front-temporale dementie, afgekort tot bvFTD.

Moeilijke diagnose, maar feitelijk erg verschillend

Bekeken vanuit de theorie, zijn de ziekte van Alzheimer en bvFTD heel verschillend. Daarom zou je zeggen dat de aandoeningen bij diagnose goed van elkaar te onderscheiden zijn. Dat is helaas niet zo, vertelt Esther Poortvliet-Koedam. Zij is promovenda bij het VU Medisch Centrum (vuMC), en zij onderzocht de vormen van dementie die op jongere leeftijd voorkomen. Dit onderzoek deed ze bij het Alzheimercentrum van het vuMC. Poortvliet-Koedam zegt dat de twee vormen van dementie in werkelijkheid vaak moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn, bijvoorbeeld vanuit de typering via het optreden van geheugenstoornissen: "Een derde van de alzheimerpatiënten onder de 65 heeft andere symptomen dan geheugenstoornissen."

Feiten over dementie

  • Er is sprake van een toename in medicijnen die invloed hebben op de ziekte zelf als het specifiek gaat om de ziekte van Alzheimer
  • Voor mensen met fronto-temporale dementie is er momenteel alleen een symptomatische behandeling
  • Er is nog niet voldoende duidelijkheid over de precieze aard van verschillen tussen oude en jonge patiënten met dementie, en evenmin over de vraag hoe deze verschillen ontstaan
  • Het aantal mensen jonger dan 65 jaar met een vorm van dementie wordt geschat op 12.000
  • Wie op jongere leeftijd dementie krijgt, heeft vaker een sterker besef van het ziek zijn; psychische en levensbeschouwelijke hulp zoeken kan daarom van extra vitaal belang zijn
  • Naast de ziekte van Alzheimer en fronto-temporale dementie, zijn er ook de soorten vasculaire dementie, en Lewy body dementie
  • Fronto-temporale dementie wordt ook wel de ziekte van Pick genoemd

MRI bij Alzheimer: krimp in hersenen

Een van de mogelijke manieren om de precieze soort dementie bij jongere mensen te helpen opsporen, is een MRI-scan. Het blijkt dat bij jonge Alzheimerpatiënten doorgaans een krimp van de hersenen te zien valt, en wel in de achterste delen van de hersenen. De wetenschappelijke ontwikkeling waar Poortvliet-Koedams onderzoek aan bij heeft gedragen, bestaat uit een schaal waarmee de krimp te meten valt. Het idee is dat niet alleen de mate van krimp ermee te meten valt, maar ook Alzheimerpatiënten beter kunnen worden onderscheiden van mensen met een andere vorm van dementie. Als het gaat om bvFTD, zijn er onder patiënten aanmerkelijke verschillen in de afwijkingen gebleken bij het doen van een MRI-scan. Er bleek zowel sprake te kunnen zijn van - voorzover de meting kon vaststellen - zo te zien normale hersenen, als van duidelijke krimp van hersengebieden.

Hulp voor patiënten en naasten

Via de huisarts is verwijzing mogelijk naar de psycholoog. Maar niet alleen de geestelijke gezondheidszorg kan hulp bieden. Een zogenaamd geestelijk verzorger kan helpen bij vragen die het eigen bestaan betreffen: zoals 'waarom ik', en 'wat is voor mij nu nog van waarde'. Daarnaast zijn er lotgenotengroepen voor zowel getroffenen als hun partners. Een andere weinig bekende mogelijkheid is het zogenaamde KOPP-project, specifiek voor kinderen van ouders die met psychiatrische problemen kampen. Diverse GGZ-organisaties bieden die aan.

Betere en vroegere diagnose

Het onderzoek kan helpen om dementie eerder en correcter te kunnen vaststellen. Het is onder jongere mensen mogelijk nog belangrijker om tot een vroege diagnose te komen omdat dementie op jonge leeftijd over het algemeen een agressiever verloop kent dan dementie bij ouderen. Belangrijk is ook dat patiënten en naasten betere informatie kunnen krijgen over het verloop van de ziekte. Zo kan het dagelijks leven beter worden aangepast op deze trieste diagnose, en kunnen de nodige besluiten over zorg en financiën meer onderbouwd worden genomen.

Naar de dokter als...

Wie de volgende klachten krijgt, doet er goed aan een arts te raadplegen. Niet omdat per se sprake is van dementie, want er zijn vele mogelijke minder ingrijpende oorzaken. Maar wel om bijtijds uit te zoeken wat aan de hand is.
  • Dingen die altijd met gemak uit te voeren waren, zoals koken, leveren opeens moeilijkheden op
  • De weg naar werk, winkel en andere gebruikelijke bestemmingen komt niet meer zo vertrouwd voor
  • Autosleutels, boodschappenlijstjes, de hondenriem en andere zaken die op een vaste plek thuishoren, duiken op een andere plek op zonder dat een huisgenoot dit kan hebben gedaan
  • Apparaten zoals de computer zijn niet veranderd, maar lastiger te bedienen
  • Mensen in de omgeving reageren bevreemd op veranderingen in gedrag
  • Zelfs achter schijnbare overspannenheid, depressie en relatieproblemen kan in werkelijkheid een verandering in de hersenen zoals door dementie schuilgaan
© 2014 - 2024 Mariawrites, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Alles over Dementie1 op de 1600 vrouwen gaat dood aan een vorm van dementie. Daarmee behoort dementie tot 1 van de 5 meest voorkomende vrou…
Wat is dementie?Wat is dementie?Dementie is een hersenaandoening. Hierbij staan geheugenstoornissen op de voorgrond. Dit geheugenverlies leidt tot een v…
Verschillende dementievormen zoals Alzheimer en ParkinsonVerschillende dementievormen zoals Alzheimer en ParkinsonVerschillende vormen van dementie kunnen soms voor verwarring zorgen. Er is immers geen groot verschil tussen Alzheimer…
Dementie, wat is het en hoe wordt het veroorzaakt?Dementie, wat is het en hoe wordt het veroorzaakt?Dementie, een verzamelnaam voor verschillende niet-aangeboren hersenaandoeningen. Deze aandoening komt voor naarmate men…

Tips tegen een koortslipTips tegen een koortslipEen koortslip hebben is vervelend en het doet daarbij ook nog pijn. Gelukkig zijn er meerdere remedies om een koortslip…
Stoornissen in de cellulaire opname van voedingsstoffenStoornissen in de cellulaire opname van voedingsstoffenDe opname van voedingsstoffen gebeurt via het maag-darmkanaal ten behoeve van de cellulaire stofwisseling (metabolisme).…
Bronnen en referenties
  • Persinformatie VU Medisch Centrum Amsterdam
  • www.geheugenproblemen-middenkennemerland.nl
Mariawrites (540 artikelen)
Laatste update: 30-05-2014
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.