Pellagra: een tekort aan vitamine B3

Pellagra: een tekort aan vitamine B3 Pellagra is een ziekte die wordt veroorzaakt door een tekort aan vitamine B3. Het wordt vooral gezien bij de arme bevolking in de tropen, maar komt incidenteel voor in Nederland bij onder andere zwervers, alcoholisten, mensen met anorexia en onbehandelde AIDS patiënten. Een kenmerk van deze aandoening is een ruwe en pijnlijke huid. Verder kan er onder andere gevoelsstoornissen, diarree, dementie, brokkelige nagels, aften en ontstekingen van het maagdarmkanaal ontstaan. Door een voedingssupplement met vitamine B3 te gebruiken, kunnen de klachten weer over gaan. Het drinken van een kopje koffie kan goed zijn om het vitaminetekort aan te vullen.

Algemeen

De naam pellagra komt uit het Italiaans en betekent ruwe, pijnlijk huid. Pelle betekent huid en agra betekent ruw, pijnlijk of brandend. De ziekte werd voor het eerst omschreven door de Spanjaard Gasper Casal in het jaar 1762. Voordat er in het jaar 1937 de belangrijke stof vitamine B3 werd ontdekt, kwam pellagra voor in alle delen van de wereld. Deze aandoening kwam vooral voor in delen van de wereld waar maïs het hoofdbestanddeel is van de voeding. Maïs bevat de stof tryptofaan niet, wat een belangrijke bouwstof is voor de aanmaak van deze vitamine.

Vitamine B3

Deze vitamine wordt ook wel nicotinezuur, niacine of PP (Pellagra Preventing) genoemd. Nicotinezuur is essentieel en dat betekent dat we het voor een deel via de voeding moeten binnen krijgen. Vitamine B3 heeft een antioxiderende werking en neemt deel aan vele processen in het lichaam waarbij enzymen zijn betrokken. Het komt vooral voor in voeding dat hoogwaardige eiwitten bevat, zoals: kip, vis, zuivel, eieren, wild, lever, paddenstoelen, gist, veel groente- en fruitsoorten en volkorenproducten. Bij een normaal voedingspatroon krijg je voldoende van deze vitamine binnen.

Hoe kom je aan pellagra

Vitamine B3 is belangrijk voor de vorming van nieuwe huidcellen, spieren, zenuwen en DNA. Mannen hebben dagelijks gemiddeld 20 mg van deze vitamine nodig en voor vrouwen is dat 15 mg. Pellagra ontstaat als gevolg van een tekort aan vitamine B3. Het komt vooral voor in de tropen bij de arme bevolking, maar het kan ook voorkomen in ons land, bijvoorbeeld wanneer iemand langdurig alcoholist of zwerver is, of lijdt aan anorexia of onbehandelde AIDS. Pellagra kan ook ontstaan bij een verstoorde opname aan voedingsstoffen, bijvoorbeeld door chronische diarree.

De klachten

Zonder voldoende vitamine B3 vindt er geen goede omzetten plaats van eiwitten, vetten en koolhydraten.
Er ontstaan huidaandoeningen, met name aan de lichaamsdelen die worden blootgesteld aan de UV-stralen van de zon. De huid wordt ruw, krijgt bruine pigmentvlekken, wordt droog met eventueel scheurtjes en schilfers, kan jeuken en voelt pijnlijk en branderig aan. Vooral op de handruggen en nek zijn de afwijkingen vaak goed zichtbaar. De afwijking in de nek, wordt ook wel de ketting van Casal genoemd. Andere klachten die kunnen ontstaan zijn:

  • Diarree
  • Brokkelige nagels
  • Aften
  • Ontstekingen van het maagdarmkanaal
  • Slijmvliesontstekingen
  • Lusteloosheid
  • Hoofdpijn
  • Krachtsverlies
  • Aantasting van zenuwstelsel
  • Gezichtsstoornissen
  • Depressie
  • Hallucinaties
  • Dementie

Behandeling

De diagnose waarbij er een tekort is aan vitamine B3 kan gesteld worden door middel van een bloedonderzoek. Daarnaast kan de onderliggende oorzaak achterhaald worden. Behandeling bestaat uit het toevoegen van een voedingssupplement B3 en andere vitaminen uit de groep van de B-vitaminen. Daarnaast moet iemand een gezond voedingspatroon hebben en eventuele andere oorzaken van een verstoorde voedselopname moeten worden verholpen. Nicotinezuur speelt een belangrijke rol in de hersenstofwisseling, waardoor psychische klachten kunnen worden behandeld door het toedienen van een hoge dosis B-vitaminen.

Koffie

Wat bijzonder is, is dat koffie ons voor een groot deel kan voorzien in de dagelijkse behoefte aan vitamine B3. Hoe sterker de koffiebonen zijn gebrand, hoe meer nicotinezuur ze bevatten. Een gemiddeld kopje koffie zoals wij het gewend zijn, bevat één tot twee mg vitamine B3. Voor mensen die lijden aan pellagra is het drinken van een kopje koffie erg goed.

Lees verder

© 2014 - 2024 Ymbakker, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Vitamine B3-tekort: symptomen, oorzaak en behandelingVitamine B3-tekort: symptomen, oorzaak en behandelingEen vitamine B3-tekort komt in de westerse wereld nauwelijks voor. Vitamine B3-tekort symptomen zijn huiduitslag en huid…
Vitamine D belangrijk voor iedereenVitamine D (cholecalciferol) is belangrijk voor iedereen. Waarom hebben wij deze vitamine nodig en wanneer krijgen wij v…
Het belang van Vitamine CHet belang van Vitamine CDat vitamines en mineralen een belangrijke rol in ons leven spelen is bekend, maar welke vitamine waar nou precies goed…
Vitamines en mineralen; Vitamine KVitamines en mineralen; Vitamine KDe belangrijkste functie van vitamine K is de bloedstolling. Baby’s krijgen de eerste drie maanden vitamine K, daarna is…

Wagenziekte (reisziekte): wat kun je doen?Wagenziekte (reisziekte): wat kun je doen?Wagenziekte, ook wel reisziekte genoemd, kan erg vervelend zijn. Het gaat meestal gepaard met misselijkheid, gapen en ee…
Een gerstekorrel herkennenEen gerstekorrel herkennenGerstekorrels zitten vaak rondom de ogen. Hoewel de aandoening onschuldig is, wil je er meestal graag vanaf omdat het ni…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Congerdesign, Pixabay
  • www.huidziekten.nl
  • Gids voor vitaminen en mineralen
Ymbakker (897 artikelen)
Laatste update: 07-05-2018
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 3
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.