Hartkloppingen: wat je er zelf aan kunt doen

Wanneer je hartkloppingen hebt, voel je het hart heel snel achter elkaar kloppen, waarbij het soms lijkt over te slaan en hard bonst. Dit kan erg beangstigend zijn, waardoor je jezelf erg onrustig kunt voelen. Een hartklopping kan plotseling optreden en weer verdwijnen, maar het kan ook zijn dat het geleidelijk begint en langzaam weer vermindert. Meestal zijn hartkloppingen onschuldig en vaak heeft het te maken met bepaalde spanningen of gewoontes. Vaak kun je van de klachten afkomen door de leefstijl aan te passen. Hierbij kunnen voeding en stress een grote rol spelen.

Wat hartkloppingen zijn

Als je last hebt van een hartklopping, voel je ineens je hart heel snel gaan. Veel mensen ervaren dit als vervelend en kunnen er behoorlijk van schrikken als ze dit voor het eerst ervaren. Het hart gaat sneller kloppen, bonst heftig en kan overslaan. Dit kan je een onrustig gevoel geven. Een hartslag in rust is gemiddeld tussen de 60 en 90 slagen per minuut. Tijdens sporten kan het oplopen tot 160 tot 180 slagen per minuut. Zodra je stopt met sporten en weer rustig zit, moet het vrij snel weer normaal zijn. Tijdens een hartklopping maakt het hart soms wel meer dan 200 slagen per minuut.

De symptomen

Hoewel hartkloppingen erg vervelend kunnen aanvoelen, is het meestal vrij onschuldig. Sommige mensen herkennen hun eigen hartslag en merken het zodra het verandert. Tijdens een hartklopping voel je het hart heftig bonzen. De hartslag kan erg onregelmatig zijn en het lijkt wel alsof het hart soms een slag overslaat. Daarna komt er een harde hartslag die voelt als een bons. Dit voelt aan als een extra hartslag, ook wel extrasystole genoemd. De symptomen kunnen per mens verschillend zijn. Niet iedereen merkt het als er een hartklopping is. Sommige hartkloppingen ontstaan heel plotseling en zijn snel verdwenen, maar het kan ook geleiding ontstaan en langzaam weer afzakken. Tijdens rust kan de hartslag opvallender zijn, dan wanneer je bezig bent. Daarom voelen veel mensen hartkloppingen als ze in bed liggen.

Andere klachten die kunnen horen bij hartkloppingen zijn:

• Duizelig zijn
• Hoofdpijn
• Misselijkheid
• Slap gevoel
• Benauwdheid
• Tintelingen
• Droge mond

Oorzaken

Het ontstaan van hartkloppingen kan meerdere oorzaken hebben. Tijdens inspanning zal de hartslag stijgen, maar het kan ook een bijwerking zijn van medicijnen voor het hart of de bloeddruk, bijvoorbeeld een bètablokker. Andere oorzaken van hartkloppingen kunnen zijn:

• Stress
• Psychische klachten
• Alcoholgebruik
• Veel cafeïne drinken (koffie, cola of energiedrank)
• Roken en drugs
• Op grote hoogte zijn
• Pijn
• Stevige maaltijd

Dit zijn situaties waarbij een snellere hartslag een normale reactie is van het lichaam. Er kan ook sprake van een aandoening zijn, waardoor hartkloppingen kunnen optreden, zoals een snel werkende schildklier, hartziekten, hoge bloeddruk, allergieën, suikerziekte, longontsteking of bloedarmoede.

Zelfzorg

Hartkloppingen zijn niet altijd te voorkomen. Mocht je er last van hebben, probeer op het moment dat het gebeurt dan zo rustig mogelijk te blijven. Raak niet in paniek en probeer te ontspannen. Probeer na te gaan of hartkloppingen ontstaan als gevolg van iets, bijvoorbeeld na een paar bakken koffie of na het drinken van alcohol. Wanneer je deze drankjes niet drinkt en de hartkloppingen verdwijnen, kan het zijn dat dit de oorzaak is. Verder is het belangrijk te letten op stress, leefstijl en ademhaling.

Stress
Wanneer je hartkloppingen hebben als gevolg van stress, moet je dit niet negeren. Sommige mensen maken zich veel zorgen en blijven maar doorgaan. Het lichaam geeft signalen dat het niet goed gaat, één van de signalen is het krijgen van hartkloppingen. Probeer de oorzaak van de stress aan te pakken. Mocht het zelf niet lukken, schakel dan de hulp in van je huisarts.

Leefstijl

Mocht je roken, regelmatig alcohol drinken of drugs gebruiken, is het beter om ermee te stoppen. Pas je leefstijl aan door gezond te eten en voldoende te bewegen. Mocht je hartkloppingen voelen, ga dan rustig een stukje wandelen en ontspan.

Ademhaling

Let op je ademhaling, vooral in situaties van stress. Je bent dan geneigd om oppervlakkiger te ademen, waardoor je ademhaling versnelt. Dit kan ervoor zorgen dat je sneller hartkloppingen krijgt. Probeer in situaties van stress rustig te ademen, waarbij je door je neus inademt en weer uitademt door je mond. Probeer vanuit de buik te ademen en niet vanuit de borst.

Naar de dokter

Wanneer de hartkloppingen niet overgaan in rust of andere klachten erbij ontstaan zoals pijn op de borst, misselijkheid of benauwdheid, ga dan direct naar de huisarts. Ook wanneer je bleek wordt of erg begint te zweten is het raadzaam om direct naar de huisarts te gaan. De huisarts onderzoekt of de oorzaak lichamelijk is of dat het te maken heeft met stress of heftige emoties. Om de diagnose van een hartritmestoornis vast te stellen kan er een hartfilm (ECG) gemaakt worden, waarbij er één tot twee dagen het hartritme wordt gevolgd via een speciaal draagbaar kastje.

Lees verder

• Hartkloppingen door vermoeidheid
• Hartkloppingen: oorzaken en symptomen
• De anatomie van het hart en de bloedsomloop
• Hartafwijking: mitralis prolaps (een verwijde hartklep)
• Een ontsteking van het hart