Pijn in nek: symptomen en mogelijke oorzaken van nekpijn

Pijn in nek of nekpijn kan erg vervelend en belastend zijn. Pijn in nek of nekpijn is met rugpijn en schouderpijn, een veelvoorkomende klacht van het bewegingsapparaat. Uit de literatuur blijkt dat maar liefst meer dan de helft van de mensen op enig moment in hun leven te maken krijgt met pijn in de nek of nekpijn, wat soms meer links of rechts gelokaliseerd kan zijn. Vrouwen hebben vaker last van nekpijn dan mannen. De pijn kan beperkt blijven tot de nekregio, maar kan ook uitstralen naar de schouders, de armen en/of het hoofd (hoofdpijn). In veel onderzoeken worden nekklachten ingedeeld op basis van de duur van de pijn. Men spreekt dan van acute nekpijn bij 0 t/m 3 weken, subacute nekpijn bij 4 t/m 12 weken en chronische nekpijn bij > 12 weken. Welke typen nekpijn zijn er wat wat zijn de mogelijke oorzaken?

Oorzaken van pijn in de nek

• Mechanische nekpijn
• Gewone nekpijn
• Gevoelloosheid en tintelingen
• Behandeling
• Pijn in de nek door whiplash
• Pijn in de nek door draaihals
• Nekpijn door artrose
• Spondylolisthesis
• Nekhernia
• Overige oorzaken pijn in de nek

Mechanische nekpijn

Gewone nekpijn

In de meeste gevallen wordt er geen oorzaak gevonden en is er sprake van mechanische nekpijn, ook wel 'gewone' of 'aspecifieke' nekpijn genoemd. Dit is verreweg de meest voorkomende vorm van nekpijn. Bij dit type nekpijn ervaar je pijn in het anatomische gebied van de nek, maar er is geen specifieke pathologische diagnose als oorzaak van de pijn aan te wijzen. Heel vaak ontstaat nekpijn door weinig afwisseling in de houding, zoals bij bureauwerk en veel werken met de computer, weinig afwisseling in beweging bij bijvoorbeeld lopende band werk en/of verkeerde of eenzijdige belasting. Als je bijvoorbeeld een groot deel van je werkdag aan een bureau zit in een 'voorovergebogen' positie, is de kans op nekpijn groter.

Gevoelloosheid en tintelingen

De pijn in de nek kan zich verbreiden naar een arm, een hand of de vingers, als gevolg van irritatie van een zenuw die door het wervelkanaal in de nek naar de arm loopt. Dit kan gepaard gaan met gevoelloosheid of tintelingen in een deel van de arm of de hand. Als deze klachten zich voordoen, is het verstandig je huisarts te raadplegen. Het kan namelijk op een probleem met een zenuw in de nek duiden.

Behandeling

Mechanische nekpijn kan behandeld worden door de volgende maatregelen:

• Door het doen van (lichte, niet geforceerde) nekoefeningen en door actief te blijven.
• Door de nek niet stijf te laten worden door de reeks nekbewegingen zachtjesaan op te bouwen en voor zover mogelijk door te gaan met je normale activiteiten.
• Pijnstillers zijn vaak nuttig en het is verstandig om pijnstillers regelmatig in te nemen totdat de pijn vermindert. Het opbouwen van een 'spiegel' voorkomt verergering van de pijn en je kunt hierdoor oefeningen doen en de nek actief houden. Paracetamol is een goede eerste keus.
• Soms wordt uitgeweken naar ontstekingsremmende pijnstillers, zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen. Als je astma, hoge bloeddruk, nier- of hartproblemen of maaglijden hebt, moet je eerst overleggen met je behandelaar voordat je een ontstekingsremmer neemt. Wanneer een ontstekingsremmer niet geschikt is of onvoldoende soelaas biedt, kan de huisarts codeïne voorschrijven, wat vaak in combinatie met paracetamol wordt genomen.
• Een spierontspanner (bijvoorbeeld diazepam) kan voor enkele dagen worden voorgeschreven ter ontspanning van de nekspieren.
• Zorg voor een goede lichaamshouding tijdens het stilstaan, wandelen en zitten.
• Een steunkussen kan tijdens de slaap verbetering geven.
• Fysiotherapie kan helpen. De fysiotherapeut kan je ook enkele adviezen geven voor (lichte) nekoefeningen om thuis te doen.

Pijn in de nek door whiplash

Elk jaar krijgen ongeveer 15.000 tot 20.000 mensen in Nederland een whiplash, meestal ten gevolge van een auto-ongeluk. waarbij een snelle voor-achterwaartse beweging is gemaakt. De klachten bestaan uit:

• pijn in nek, schouders, en soms ook del armen;
• hoofdpijn, meestal in hoofdpijn in het achterhoofd, soms uitstralend naar de voorhoofd;
• bewegingsbeperking als gevolg van stijfheid van de nek; en
• soms heb je daarnaast ook last van duizeligheid, misselijk, oorsuizen, tintelingen in de handen en concentratiestoornissen.

Pijn in de nek door draaihals

De Draaihals vormt een onderfamilie van de spechten, maar het is ook een veelvoorkomende aandoening, welke gekenmerkt wordt door een pijnlijke, stijve nek en een scheefstand van het hoofd. Het wordt ook wel aangeduid als 'scheefhals' en de medische benaming is 'acute primaire torticollis'. Deze dwangstand van de hals is vermoedelijk te wijten aan een lichte beschadiging of een slechte houding tijdens de slaap (met een gekromde nek slapen), als gevolg waarvan één of meer spieren aan een kant van de nek 'verkrampt' raken. Een verkeerde hoofdbeweging, een ongeluk of een val kan er ook de oorzaak van zijn. De pijn en de kramp verdwijnen meestal vanzelf na een paar dagen zonder behandeling.

Nekpijn door artrose

Artrose van de halswervels en de tussenwervelschijven komt veel voor bij oudere mensen en kan nekpijn veroorzaken. Artose is geen 'slijtage', maar een reumatische ziekte waarbij het kraakbeen dunner en zachter wordt, met klachten als stijfheid en gewrichtspijn.

Spondylolisthesis

Dit betreft een zenuwbeknelling als gevolg van een afschuiving van een wervel ten opzichte van een onderliggende wervel. Er worden twee soorten spondylolisthesis onderscheiden:

• door veroudering en slijtage (degeneratief); en
• traumatisch (als gevolg van bijvoorbeeld een verkeersongeluk, een val, een slechte werkhouding of een vertilling).

Nekhernia

Wanneer een tussenwervelschijf gaan uitpuilen, spreekt men van een hernia. Hierdoor kan er druk worden uitgeoefend op een zenuw en dat geeft pijnklachten in het verzorgingsgebied van de zenuw. Een nekhernia geeft pijn in de nek, welke uitstraalt naar de arm, hetgeen soms gepaard gaat met een doof of prikkelend gevoel.

Overige oorzaken pijn in de nek

Infecties, zoals griep of ernstige verkoudheid kunnen onder meer aanleiding geven tot nekpijn. Meer ernstige en zeldzamere oorzaken van nekpijn omvatten onder meer:

• reumatoïde artritis;
• Ziekte van Bechterew, een reumatische aandoening;
• botaandoeningen;
• kanker;
• ernstige verwondingen waarbij wervels, het wervelkanaal en/of de zenuwen in de nek beschadigd zijn geraakt.

Er zijn naast genoemde oorzaken, nog veel meer mogelijke oorzaken van nekpijn. Volgens de International Association for the Study of Pain (IASP) zijn er plusminus 60 specifieke oorzaken voor nekpijn bekend.¹

Noot:

1. Bogduk N. The Neck. Bailliere's Clinical Rheumatology 1999;13:261-85.

Lees verder

• Nekpijn: oorzaken nekpijn, pijn in schouder en nekklachten
• Krakende nek: oorzaken en symptomen van knakkende nek
• Stijve nek: oorzaak en verhelpen van stijve nek en schouders
• Pijn in de schouder: zeurende of stekende schouderpijn
• Pijn in nek en schouder rechts en links: oorzaken nekpijn