Chronische meningokokkemie: symptomen en behandeling
Koorts met huiduitslag is een veelvoorkomende combinatie bij kinderen, waar verschillende oorzaken voor zijn, vaak onschuldig en soms zorgwekkend. Een weinig voorkomende, doch goed behandelbare oorzaak is chronische meningokokkemie, een relatief zeldzame uitingsvorm van een meningokokkeninfectie. Kenmerkend hiervoor is een meningokokkensepsis of bloedvergiftiging door een meningokokkenbacterie zonder hersenvliesontsteking of meningitis, ook wel nekkramp genoemd, of met meningitis als een late complicatie.
Chronische meningokokkemie
Wat is chronische meningokokkemie?
Zeldzame infetcieziekte
Chronische meningokokkemie is een zeldzame infectieziekte die maanden aanwezig kan zijn, zonder dat er een diagnose is gesteld. Vaak uit chronische meningokokkemie zich aspecifiek door langer bestaande
koorts,
spierpijn en (blauw-rode) huidafwijkingen. De diagnose kan gesteld worden door isolatie van
Neisseria meningitidis of
meningokok (een bacterie, die berucht is door de ernstige infecties zoals meningitis die hij kan veroorzaken), uit bloed of weefsel.
Commensaal micro-organisme
De boosdoener is een commensaal micro-organisme, welke voorkomt bij ongeveer 10 tot 15% van de mensen. Chronische meningokokkemie komt zelden voor en in Nederland is een meningokokkeninfectie een meldingsplichtige ziekte. In de afgelopen 50 jaar zijn er slechts vijf gevallen gemeld van chronische meningokokkemie bij kinderen.
Langer bestaande koorts en huiduitslag?
Chronische meningokokkemie is een zelden voorkomende manifestatie van een meningokokkeninfectie. Bij elke patiënt met langer bestaande koorts en huidafwijkingen, moet deze diagnose overwogen worden.
Symptomen: koorts, huiduitslag en spierpijn
Chronische meningokokkemie wordt gekarakteriseerd door een langer bestaande koorts (vooral intermitterend maar soms ook aanhoudend),
koude rillingen,
nachtzweten, huidafwijkingen en vaak ook gewrichtsklachten en
hoofdpijn. Je kunt je overwegend goed voelen zolang je geen koorts hebt, maar zodra koorts optreedt kunnen gewrichtsklachten en huidafwijkingen ontstaan. Bij grofweg 90% van de patiënten met chronische meningokokkemie ontwikkelt zich een vlekkerige huiduitslag, die intermitterend is en steeds samen met de koorts optreedt. De
huiduitslag wordt meestal gezien op de romp en de armen en benen. De slijmvliezen zijn zelden aangetast en het komt nauwelijks voor op het gezicht. Als de ziekte langer aanhoudt, kan gewichtsverlies voorkomen.
Diagnose en onderzoek
Bij microscopisch onderzoek van de huidafwijkingen wordt een ontsteking van de kleine bloedvaten aangetroffen. De medische benaming daarvan is
leukocytoclastische vasculitis. De diagnose chronische meningokokkemie kan gesteld worden door het aantonen van de bacterie in het bloed of (soms) in weefsel. In het begin van de aandoening zijn bloedkweken vaak negatief en wordt er niets aangetroffen, hetgeen kan leiden tot een vertraging in het stellen van de diagnose. Het duurt dan ook langer voordat behandeling ingezet kan worden.
Chronische meningokokkemie behandeling
Onbehandeld kan chronische meningokokkemie leiden tot
hersenvliesontsteking (meningitis, met klachten als hoofdpijn, koorts en een
stijve nek) of fulminante meningokokkensepsis (syndroom van Waterhouse-Friderichsen). Behandeling bestaat uit het voorschrijven van een antibioticum, wat normaal gesproken leidt tot een vlot herstel.
Lees verder