Verstandskies trekken

Verstandskies trekken De mens heeft vier verstandskiezen. Dit zijn de achterste kiezen die op latere leeftijd doorkomen, vaak tussen de 18 en 24 jaar. Niet bij iedereen komen alle vier de verstandskiezen door. Bij sommige maar drie of twee stuks. En bij een klein gedeelte van de bevolking komen helemaal nooit verstandskiezen door. De kaak is smaller geworden waardoor deze kiezen vaak moeilijker of niet doorkomen. Wanneer ze wel doorkomen kan dit maar half zijn of scheef. Dit kan voor problemen zorgen zoals een cyste, ontsteking of cariës. In dit geval is het beter dat de kies verwijderd wordt. De kaakchirurg kan de verstandskies trekken of eruit snijden. Dit hangt ervan af in hoeverre de kies is doorgekomen.

Wat zijn de verstandskiezen?

Dit zijn de achterste kiezen in het gebit. In totaal zijn er vier verstandskiezen: twee in de bovenkaak en twee in de onderkaak. Ze breken als laatste door, vaak rond de leeftijd van 18 jaar. Niet bij iedereen breken ze door. Bij ruim vier procent van de mensen komt er nooit een verstandskies door. Bij ruim 25 procent van de mensen komen er slecht 2 tot 3 verstandskiezen door. Opmerkelijk, want heel lang geleden kwamen de verstandskiezen bij iedereen nog door. Dit betekent dat verstandskiezen hun functie hebben verloren en daardoor steeds minder vaak doorbreken. Verwacht wordt dat de verstandskiezen ooit helemaal niet meer doorbreken. Dit heeft onder andere te maken met het kleiner worden van onze kaak. Onze voedselgewoontes zijn aardig veranderd sinds de prehistorie.

De benaming verstandskies komt van het feit dat deze zo laat doorbreken, op de leeftijd dat ook het verstand of de wijsheid komt. Daarom worden het ook wel wijsheidskiezen genoemd. De benaming heeft niks te maken met de verre stand van de kiezen.

Ze geven vaak klachten

Wanneer de verstandskiezen mooi doorbreken en recht staan, is er niets aan de hand. Soms geven ze problemen met poetsen omdat ze zo ver achter in de mond staan. Niet iedereen kan daar even goed bij. Regelmatige controle bij de mondhygiëniste of tandarts is altijd aan te raden.

Soms breken de verstandskiezen wel door maar staan ze scheef. Dit wordt vaak veroorzaakt door een te smalle kaak. Onze kaak is gewoon niet meer gebouwd op de aanwezigheid van verstandskiezen. Doordat ze scheef staan kan het voorkomen dat de kaak niet meer mooi op elkaar sluit. Dit geeft problemen met kauwen. Bovendien kan de buurtand in de verdrukking komen te staan door de verstandskies. Ook het schoonhouden van de verstandskies en diens buurman is moeilijker wanneer deze scheef staat.

Wanneer de verstandskies niet goed doorkomt blijft er een randje van het tandvlees overheen zitten. Dit kan voor pijn zorgen, maar ook voor ontstekingen. Er blijven immers makkelijker voedseldeeltjes onder het stukje tandvlees hangen. Hierin gaan zich bacteriën nestelen. Het nadeel van deze ontsteking is dat de bacteriën zich snel uit kunnen breiden. De ontsteking komt dan dieper te zitten. Dit geeft veel pijnklachten en vaak ook koorts.

Soms ontstaat er een cyste rondom de verstandskies. Dit is een holte die gevuld is met vocht en ontstaat vaak door een infectie. Ook kan er een tumor ontstaan rondom de verstandskies. Een tumor kan ook weer voor een cyste zorgen.

Verstandskies trekken, waarom?

Het is een foute gedachte dat bij iedereen de verstandskies moet worden getrokken. Bij veel mensen kunnen de verstandskiezen gewoon blijven zitten. Vooral wanneer er voldoende ruimte in de kaak aanwezig is, geven deze kiezen zelden klachten. Wel is het belangrijk dat de achterste kiezen niet vergeten worden tijdens het schoonmaken van het gebit.

Bij een ontsteking zal er gekozen worden voor het trekken van de verstandskies, vooral wanneer deze niet helemaal is doorgekomen. De kans op herhaling is dan erg groot. Ook wordt de verstandskies verwijderd wanneer deze de andere kiezen opzij duwt, pijnklachten geeft door het niet goed doorkomen, voor ontstekingen, een cyste, een tumor of cariës zorgt of op een andere manier voor overlast zorgt. Er zijn gevallen bekend waarbij de verstandskies uit preventie wordt weggehaald. Dit is echter niet nodig wanneer hier geen aanleiding toe is. In dit geval moet goed bekeken worden of preventief weghalen van de verstandskies wel opweegt tegen de lasten die het weghalen met zich meebrengt.

Trekken of snijden?

Er zijn twee manieren om een verstandskies eruit te halen: trekken of snijden. Welke methode gekozen wordt hangt af van in hoeverre de kies is doorgekomen. Wanneer deze zich nog geheel of gedeeltelijk onder het tandvlees bevindt dan is het vaak nodig om deze weg te snijden. De tandarts of kaakchirurg heeft immers geen houvast met zijn tang wanneer de kies er nog niet (geheel) is. In alle andere gevallen zal er gekozen worden voor het trekken van de kies. In sommige gevallen gaat dit vrij snel, in andere gevallen heeft de arts er meer moeite mee en kan het soms wel tot een half uur duren voordat de kies eruit is! Overigens zal het verwijderen van de verstandskies in de meeste gevallen door de kaakchirurg gedaan worden.

Pijn en verdoving

De kies wordt onder plaatselijke verdoving verwijderd. Gelukkig maar, want het trekken of eruit snijden van de verstandskies kan pijnlijk zijn. Van de verdoving voel je niet vee: de prikjes kunnen gevoelig zijn maar worden zelden als (erg) pijnlijk ervaren. De verdovingsvloeistof kan de mond inlopen: dit geeft een bittere smaak. Het trekken van de kies is pijnloos dankzij de verdoving, maar kan wel een vervelend gevoel geven. Je voelt immers de druk van het trekken. Ook het snijden kan druk geven. Daarnaast wordt er in het bot geboord. Dit heeft later een zwelling als gevolg.

Napijn en bloedingen

De holte waar de kies heeft gezeten zal gaan bloeden. Dit is een volkomen normaal verschijnsel. De arts zal vaak een gaasje meegeven waarop gebeten kan worden. Dit stelpt het bloeden en vangt het bloed op. Napijn is een verschijnsel dat ook op kan treden. Hoeveel pijn je krijgt valt van te voren niet te voorspellen. De een ervaart amper pijn terwijl de ander er veel last van heeft. De eigen pijngrens speelt hier ook een rol in.

Het wegsnijden van een kies is een ingrijpender gebeurtenis dan het trekken ervan. De wond heeft langere tijd nodig om te genezen. De meeste mensen voelen zich gedurende de eerste drie dage niet lekker en hebben last van (veel) napijn en nabloedingen. Met pijnstillers is dit te bestrijden. Het is het beste om al 1 uur na de behandeling de eerste pijnstiller te nemen. De verdoving zelf is na twee tot vier uur uitgeweekt. De maximale voorgeschreven dosering mag gedurende de eerste twee dagen ingenomen worden.

De wond verzorgen is belangrijk: het voorkomt ontstekingen. Soms heeft de kaakchirurg een mondspoelmiddel voorgeschreven. ook kan het zijn dat er een spuitje mee is gegeven, waarin een oplossing gedaan kan worden. Hiermee kan de wond gespoeld worden. Het is belangrijk om de eerste twee dagen niet te hard aan de wond te gaan zuigen. Dit vergroot de kans op nabloedingen. Het gebit kan gepoetst worden met een tandenborstel. Niet roken is belangrijk: hierdoor geneest alles sneller.

Leeftijd

Bij voorkeur wordt de verstandskies of de verstandskiezen vóór de leeftijd van 25 jaar verwijderd. Dit is om het kaakbot weer goed te laten herstellen. Wanneer de kies op latere leeftijd wordt verwijderd dan zal het kaakbot zich niet zomaar herstellen. Dit kan problemen geven voor de andere kiezen. Bovendien genezen wonden sneller bij jonge mensen. Mochten er zich dus problemen voordien met de verstandskiezen, of lijkt het erop dat dit zich in de toekomst gaat voordoen, dan is het beter deze op jonge leeftijd (preventief) te laten verwijderen.
© 2015 - 2024 Bibiana, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Verstandskies, pijn en verwijderenVerstandskies, pijn en verwijderenDe verstandskies of wijsheidstand komt op latere leeftijd door: gemiddeld met 18 jaar. Soms komt deze zelfs nog later do…
Verstandskiezen trekkenVerstandskiezen trekkenVerstandskiezen trekken is soms nodig. Verstandskiezen kunnen getrokken worden, maar ook eruit gesneden worden. Een vers…
Verstandskiezen: trekken of laten zittenVerstandskiezen: trekken of laten zittenDe naam verstandskies wordt gebruikt voor een kies die niet kan doorbreken en weggedrukt wordt. Meestal is het een derde…
Waarom je verstandskiezen laten trekken?Waarom je verstandskiezen laten trekken?Een groot deel van de verstandskiezen die doorkomen worden in Nederland en België getrokken. Dit is niet altijd nodig, m…

Nieuwe orale anticoagulantia (NOACs)Nieuwe orale anticoagulantia (NOACs)Coumarinederivaten, zoals warfarine en acenocoumarol, zijn de bloedverdunners van keuze voor het voorkomen en behandelen…
De geschiedenis van antistolling (bloedverdunners)De geschiedenis van antistolling (bloedverdunners)Heparine en coumarines hebben vooralsnog een belangrijke rol in het voorkomen en behandelen van aandoeningen en ziekten…
Bronnen en referenties
  • http://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/cysten/item35295
  • http://www.tandarts.nl/mondverzorging/het_gebit_en_preventie/veelgestelde_vragen_over_de_verstandskies
Bibiana (1.560 artikelen)
Gepubliceerd: 12-06-2015
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.