Contrastgevoeligheidstest bij oogaandoeningen

Contrastgevoeligheidstest bij oogaandoeningen Contrastgevoeligheid is belangrijk bij de visuele functie, vooral bij mist, bij weinig licht of in andere situaties wanneer het contrast tussen de objecten en de achtergrond vaak verminderd is. Rijden in het donker is een voorbeeld van een activiteit die goede contrastgevoeligheid voor de veiligheid vereist. Het contrastvermogen is te testen met o.a. een speciale kaart: de Pelli-Robson-kaart.

Indicatie contrastgevoeligheidsonderzoek

Zelfs met een 20/20 gezichtsscherpte, heeft een patiënt mogelijke oogaandoeningen waardoor de contrastgevoeligheid afneemt, denk maar aan bijvoorbeeld glaucoom, maculadegeneratie, cataract, diabetische retinopathie, hoornvliesschade, vele netvliesaandoeningen, ... Hierdoor ziet hij wellicht minder goed. Veranderingen in contrastgevoeligheid treden daarnaast op na LASIK, PRK en andere vormen van refractiechirurgie aan het oog. Vele andere gezondheidsaandoeningen en activiteiten leiden soms tot een verminderde contrastgevoeligheid zoals de ziekte van Parkinson, een beroerte, hersenletsel, voedingstekorten, de consumptie (medische term voor "inname") van alcohol, medicijngebruik, contact met gifstoffen, de ziekte van Lyme (bacteriële infectie door tekenbeet met symptomen aan huid en hart, hersenen, spieren en/of gewrichten), …

Symptomen van verminderde contrastgevoeligheid

Bij een lage contrastgevoeligheid heeft de patiënt bijvoorbeeld problemen om 's nachts met de auto te rijden. Zo ziet hij voetgangers die langs verlichte straten lopen erg moeilijk, wat uiteraard een risico betekent voor de verkeersveiligheid. Daarnaast merkt de patiënt dat zijn ogen sneller vermoeid zijn tijdens het lezen of televisiekijken. Een slechte contrastgevoeligheid verhoogt eveneens het risico op een valpartij. Zo ziet een patiënt met een verminderde contrastgevoeligheid bijvoorbeeld niet tijdig dat hij bijvoorbeeld van een stoeprand moet gaan bij een zelfde gekleurde bestrating. Afhankelijk van de (oog)aandoening is de verminderde contrastgevoeligheid permanent of tijdelijk.

Contrastgevoeligheidstest: Kaart gebruikt door oogarts

Niet standaard

Een contrastgevoeligheidstest meet het vermogen om onderscheid te maken tussen steeds fijnere niveaus van licht tegenover donker (contrast). Dit is dus anders dan een gewone gezichtsscherptetest waarbij de patiënt steeds kleinere letters op een scherm moet herkennen. Contrastgevoeligheidstesten zijn vaak niet opgenomen in een standaard oogonderzoek. De oogarts voert het onderzoek uit vanwege een specifieke visuele klacht of omdat hij vermoedt dat de patiënt een aandoening heeft die het contrastvermogen aantast. Er zijn nog andere meer geavanceerde apparaten voor contrastgevoeligheidstesten waarbij de software bijvoorbeeld verblindingssituaties simuleert. Maar de bekendste en meest gebruikte test is de Pelli Robson-kaart.

Pelli Robson contrastgevoeligheidskaart

De Pelli Robson contrastgevoeligheidskaart bevat horizontale lijnen van hoofdletters. Elke rij (regel) bevat letters met een verminderd contrast. De oogarts bekijkt het vermogen van de patiënt om de letters te detecteren die geleidelijk verminderen in contrast met de witte achtergrond. Ondanks het feit dat de Pelli Robson-kaart de gouden standaard is, is de test afhankelijk van een groot aantal variabelen. Soms heeft de patiënt geen goede dag, is de testafstand niet goed of is de verlichting in de praktijkruimte niet optimaal. Omdat de kaart vrij groot en duur is in aankoop, gebruiken oogartsen deze kaart niet altijd bij een oogonderzoek.

Test zelf

De patiënt krijgt de test wellicht na het bepalen van de gezichtsscherpte. Hiervoor zijn geen pupil verwijdende oogdruppels vereist. Meestal draagt de patiënt zijn bril of contactlenzen tijdens de test. De oogarts test veelal elk oog apart bij oogaandoeningen. Soms test hij beide ogen tegelijkertijd, zoals bij sporters, bij contactlensdragers, na een LASIK-chirurgie of na een staaroperatie.

Behandeling verminderd contrastvermogen bij oogaandoeningen

Elke patiënt is anders en daarom dient de oogarts elke patiënt individueel te benaderen voor een mogelijke behandeling. Bij een verminderde contrastgevoeligheid helpt het bij sommige patiënten om buiten een donkeroranje of blauw licht blokkerende filterbril te dragen. Daarnaast helpt bij velen een betere verlichting. Ook het gebruik van een vetter lettertype is zinvol. Daarnaast gebruiken de omgeving en de persoon zelf best hoog contrasterende materialen en kleuren. Dit is met name zeer handig voor (zwaar) slechtzienden die dankzij een hoog contrast toch nog objecten of mensen herkennen en minder vallen bijvoorbeeld. Bij sommige patiënten verbetert het contrastvermogen wanneer de (oog)aandoening verbetert of verholpen is. Dit is het geval bij caractpatiënten die een cataractoperatie hebben gehad. Niet enkel de contrastgevoeligheid verbetert hier meestal, maar ook de gezichtsscherpte is beter na een staaroperatie.
© 2015 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Oogproblemen bij de ziekte van ParkinsonOogproblemen bij de ziekte van ParkinsonDe ziekte van Parkinson is een veel voorkomende aandoening van patiënten van middelbare leeftijd en ouderen. Bij deze ne…
Gezichtsscherpte: Belang en meting via een Snellen-kaartGezichtsscherpte: Belang en meting via een Snellen-kaartDe gezichtsscherpte beschrijft de scherpte van het gezichtsvermogen; het vermogen om kleine details waar te nemen. Een g…
Oogonderzoeken: Soorten oogtesten bij de oogartsOogonderzoeken: Soorten oogtesten bij de oogartsMensen jonger dan veertig jaar zonder oogproblemen krijgen het best om de twee jaar een oogonderzoek. Veertigplussers la…
Centrale sereuze retinopathie: OogaandoeningCentrale sereuze retinopathie: OogaandoeningCentrale sereuze retinopathie tast de macula aan, het centrale gedeelte van het netvlies. Onder het netvlies bouwt zich…

Zwanger en veranderingen in het gezichtsvermogenZwanger en veranderingen in het gezichtsvermogenZwanger zijn is een fantastische belevenis voor vele vrouwen. Een groeiende buik is echter niet de enige fysieke verande…
Tranende ogen: Oorzaken, symptomen en behandelingTranende ogen: Oorzaken, symptomen en behandelingNiets is zo vervelend dan tranende ogen hebben. Er zijn gelukkig reeds heel wat behandelingsmogelijkheden, afhankelijk v…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Geralt, Pixabay
  • http://precision-vision.com/all-products/contrast-eye-charts/mixed-threshold-contrast-charts/threshold-contrast/pelli-robsonsloanlettercontrastchart.html#.Vc5Et_ntmko
  • http://ucalgary.ca/pip369/mod4/spatial/testingsensitivity
  • http://www.allaboutvision.com/eye-exam/contrast-sensitivity.htm
  • http://www.contrast-sensitivity-test.com/contrast-sensitivity-test.htm
  • http://www.hemianopsia.net/contrast-sensitivity-loss/
  • https://play.google.com/store/apps/details?id=com.eyeexamtest.contrast&hl=nl
  • https://www.vcstest.com/
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 24-01-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.