Ooginfecties door bacteriën, schimmels en virussen

Als bacteriën, schimmels en virussen in en rond de oogbol terechtkomen, veroorzaken ze een ooginfectie. Een ooginfectie presenteert zich in één oog of beide ogen. Hierbij zijn mogelijk verschillende delen van het oog betrokken. Er zijn veel soorten ooginfecties, met diverse oorzaken en behandelingen. De oogarts dient het specifieke type ooginfectie te kennen alvorens hij de meest effectieve behandeling voorschrijft. Hiervoor neemt hij soms een monster (cultuur) uit het getroffen ooggebied zodat hij indien nodig de exacte aard van de infectie beoordeelt.

• Oorzaken en soorten: Door bacteriën, schimmels en virussen
• Symptomen ooginfecties
• Complicaties ooginfectie
• Behandeling infectie aan de ogen
• Preventie

Oorzaken en soorten: Door bacteriën, schimmels en virussen

Enkele voorbeelden van virale, fungale en bacteriële ooginfecties omvatten:

• Acanthamoeba keratitis: Contactlensdragers lopen een hoger risico op deze parasiet die in het hoornvlies van het oog binnendringt en mogelijk grote schade teweegbrengt aan het gezichtsvermogen van de patiënt. Zwemmen met contactlenzen is daarom eerder afgeraden.
• Blefaritis: Deze ooglidontsteking gaat gepaard met een bacteriële infectie.
• Conjunctivitis: Een oogbindvliesontsteking is van bacteriële of virale oorsprong, maar ook schimmels (schimmelinfectie aan de ogen), chemische blootstelling en allergieën leiden tot de aandoening.
• Endoftalmitis: Bacteriën zijn meestal de oorzaak van deze gevaarlijke ooginfectie. Endoftalmitis treedt mogelijk op na een trauma aan het oog of soms na een cataractoperatie.
• Fungale keratitis: De gerelateerde Fusarium-schimmels zijn de oorzaak van deze schimmelinfectie. De schimmel zit vaak in organisch materiaal zoals contactlensvloeistof. Keratitis is de medische term voor een hoornvliesontsteking.
• Oogherpes: Oogherpes treedt op wanneer de patiënt in contact komt met het herpes simplex-virus.
• Trachoom: Trachoom is een chronische infectie van het ooglid en het hoornvlies veroorzaakt door een bacterie die wordt verspreid door een besmette vlieg. Wereldwijd is dit de belangrijkste oorzaak van blindheid.

Symptomen ooginfecties

Mogelijke symptomen van een ooginfectie zijn droge ogen, fotofobie (dit betekent in medische termen "lichtgevoeligheid"), gezwollen ogen, jeuk, oogafscheiding, oogpijn, rode ogen, schilferige oogleden, tranende ogen, een wazig gezichtsvermogen en een zwelling rond de ogen.

Complicaties ooginfectie

Een infectie beïnvloedt mogelijk de binnenkant van de bovenste en onderste oogleden waardoor een chalazion of gerstkorrel zich presenteren. Een infectie in de traanklieren van het oog leidt dan weer mogelijk tot inflammatoire aandoeningen zoals dacryostenose (traanbuisverstopping) en uveïtis. Verder is een ontsteking en verstopping van het traanafvoerkanaal mogelijk (dacryocystitis). Een infectie is mogelijk een onderliggende oorzaak van een hoornvlieszweer. Indien onbehandeld ervaart een patiënt met een hoornvlieszweer mogelijk ernstige visusverlies. Een ernstige ooginfectie zoals endoftalmitis dringt in de diepere delen van het oog waardoor het gezichtsvermogen ernstig bedreigd is.

Een plotselinge infectie van het zachte weefsel direct rondom de oogleden wijst op orbitale cellulitis, een vorm van cellulitis (huidinfectie met pijnlijke, rode en gezwollen huid). Deze infectie kenmerkt zich door een pijnlijke zwelling van het bovenste en onderste ooglid, en eventueel de wenkbrauwen en wangen. Andere symptomen zijn uitpuilende ogen, een verminderd gezichtsvermogen, koorts en pijn aan de ogen bij het bewegen van de ogen. Bacteriën uit een sinusinfectie, een gerstkorrel op het ooglid, insectenbeten of een recente ooglidverwonding zijn mogelijke oorzaken van orbitale cellulitis. Dit vereist onmiddellijk medische hulp en een snelle intraveneuze antibioticabehandeling om schade aan de oogzenuw, permanent visusverlies, blindheid en andere ernstige complicaties te voorkomen.

Behandeling infectie aan de ogen

Een patiënt met de symptomen van een ooginfectie, bezoekt best zo snel mogelijk zijn oogarts voor een uitgebreid oogonderzoek voor een juiste diagnose waarop dan de meest effectieve behandeling volgt. Afwachten is geen goed idee want de behandeling komt trager op gang waardoor de infectie mogelijk verergert en de schade aan de ogen vergroot. Wanneer een patiënt vermoedt dat hij een ooginfectie heeft, laat hij tevens zijn contactlenzen uit en draagt hij een bril totdat hij de oogarts heeft bezocht.

Gelukkig zijn de meest voorkomende bacteriële ooginfecties snel verholpen, zeker bij een snelle behandeling met antibiotica oogdruppels die de patiënt gebruikt via correcte oogdruppelrichtlijnen of zalven. Veel voorkomende virale ooginfecties genezen spontaan. Bij een ernstige virale ooginfectie schrijft de oogarts mogelijk antivirale oogdruppels voor. Sommige virale ooginfecties vereisen een behandeling met steroïde oogdruppels om de gerelateerde ontsteking te verminderen. Afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de ooginfectie, schrijft de arts orale antibiotica of antivirale geneesmiddelen voor. De patiënt dient in ieder geval onmiddellijk de oogarts te verwittigen indien de symptomen verergeren of er een verslechtering optreedt in het gezichtsvermogen.

Preventie

Best wast iemand eerst zijn handen en wrijft hij niet in zijn ogen als hij in contact komt met een patiënt met een rood oog. Het is eveneens aanbevolen om de handen te wassen alvorens de contactlenzen in te doen. Contactlenzen draagt de patiënt best zo weinig mogelijk ’s nachts, daar dit de kans op een ooginfectie verhoogt. Het is voorts aan te bevelen om een veiligheids- of goede zonnebril met opstaande randen te gebruiken in een winderige, hete of stofferige omgeving. Verder verlaagt het risico op het krijgen van een ooginfectie door het gebruik van anti-infectieuze sprays en reinigingsmiddelen in openbare ruimtes zoals kinderdagverblijven en klaslokalen. Proper beddengoed en propere handdoeken, kussens en washandjes zijn nodig voor de patiënt met een ooginfectie. Hij gebruikt dit alles individueel en deelt het best niet met andere gezinsleden. Daarnaast wast een patiënt zijn handen best zo vaak mogelijk.

Lees verder

• Ooginfecties door schimmels: Schimmelinfecties aan ogen
• Acanthamoeba keratitis: Ooginfectie bij contactlensdragers
• Ooginfecties door contactlenzen en tips contactlenshygiëne
• Ooginfecties door virussen: Virale infecties aan oog of ogen
• Fungale keratitis: Hoornvliesontsteking door schimmels