Oftalmoplegie: Oogspierverlamming (verzwakte oogspieren)

Oftalmoplegie: Oogspierverlamming (verzwakte oogspieren) Bij oftalmoplegie zijn de oogspieren van een patiënt verlamd of verzwakt. Dit heeft mogelijk invloed op één of meer van de zes spieren die het oog op zijn plaats houdt en op de oogbewegingen van de patiënt. Er zijn twee soorten oftalmoplegie: chronische progressieve externe oftalmoplegie en internucleaire oftalmoplegie waarbij de oorzaak verschillend is. De behandeling en progressie is voor elke patiënt anders en moeilijk vooraf te voorspellen.

Synoniemen oftalmoplegie

Oftalmoplegie is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • oculomotorische verlamming
  • oftalmoplegie syndroom
  • oogbewegingsstoornis
  • oogspierverlamming
  • spierverlamming oog
  • verlamming oogspier(en)

Epidemiologie verzwakte of verlamde oogspieren

De prevalentie van oftalmoplegie is onbekend. Ook andere informatie ontbreekt in de medisch-wetenschappelijke lectuur.

Indeling en oorzaken oogspierverlamming

Internucleaire oftalmoplegie en externe oftalmoplegie zijn de twee vormen van oftalmologie.

Internucleaire oftalmoplegie

Multiple sclerose (chronische neurologische auto-immuunaandoening), een trauma, hersenbeschadiging, een hersentumor, een infectie, migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn), een beroerte of een infarct veroorzaakt meestal internucleaire oftalmoplegie. Bij ouderen is meestal één oog betrokken; bij jongeren zijn dat dan veelal beide ogen. Hierbij zijn de horizontale oogbewegingen aangetast en is de patiënt niet in staat zijn oog naar binnen te draaien.

Chronisch progressieve externe oftalmoplegie

Spieraandoeningen of een mitochondriale ziekte zoals de ziekte van Graves (auto-immuunaandoening met overproductie van schildklierhormonen), myasthenia gravis (spirezwakte aan gezicht = gezichtszwakte), de ledematen en de ogen) of het Kearns-Sayre-syndroom (stofwisselingsaandoening) zijn dan weer de oorzaak van chronisch progressieve externe oftalmoplegie, hetgeen relatief zeldzaam optreedt. De oogspierverlamming is van progressieve aard en meestal zijn beide ogen aangetast bij patiënten die gemiddeld tussen de 18 en 40 jaar oud zijn. Meestal start de aandoening door symmetrische, progressieve ptosis (hangende oogleden), maanden tot jaren later gevolgd door oftalmoparese. Soms heeft een patiënt bijkomende symptomen zoals algemene zwakte van de skeletspieren (de medische term hiervoor is "myopathie"), met name in de nek, de armen of de benen. Door de spierzwakte krijgt een patiënt mogelijk moeite met slikken.

Risicofactoren

Diabetes mellitus (suikerziekte) is een risicofactor voor de oogaandoening. Ook patiënten die lijden aan spiercontrole problemen, zoals de multiple sclerose of de ziekte van Graves, lopen een verhoogd risico. Anno oktober 2020 zijn geen levensstijlfactoren bekend die het risico op oftalmoplegie verhogen. Het is wel belangrijk om een gezonde levensstijl te hanteren om problemen met het gezichtsvermogen in het algemeen te verlagen.

Symptomen: Dubbelzien en oogbewegingen

Oftalmoplegie is aangeboren of ontwikkelt zich op latere leeftijd. De oorzaak is een verstoring van de signalen die de hersenen naar de ogen sturen. Patiënten met elke vorm van oftalmoplegie lijden aan dubbelzien (diplopie), hebben last van een troebel zicht, en/of zijn niet in staat om hun ogen naar een normale positie te bewegen. Bij sommige patiënten verslappen de oogleden of bewegen de ogen oncontroleerbaar in een bepaalde richting (nystagmus). Ptosis en een abnormale grote pupil zijn andere symptomen. Bij een vergrootte pupil valt te denken aan een cerebraal aneurysma (uitstulping van een deel van een slagader in de hersenen) wat ook samengaat met pijn.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van oftalmoplegie gebeurt via een lichamelijk onderzoek om oogbewegingen te controleren. Vervolgens voert de arts (neuroloog en/of oogarts) een MRI-scan of CT-scan van de ogen uit om deze nader te onderzoeken. Soms is een bloedonderzoek vereist om de oorzaak van de aandoening te bepalen. Mogelijk zijn andere complicaties zoals een schildklieraandoening de oorzaak. Ook meet de arts vaak de bloeddruk bij de patiënt, zeker na een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen).

Behandeling oftalmoplegie

De behandeling voor oftalmoplegie hangt af van de soort, de symptomen en de onderliggende oorzaak. Kinderen geboren met oftalmoplegie compenseren meestal de symptomen en zijn zich niet bewust van de problemen met het gezichtsvermogen. Volwassenen die plots oftalmoplegie ontwikkelen, krijgen mogelijk een speciale bril (prismabril), of een ooglapje om dubbelzien te verlichten en om een normaal gezichtsvermogen te bereiken. Hiervoor is bovendien chirurgie mogelijk. Het is noodzakelijk dat patiënten met chronische progressieve externe oftalmoplegie regelmatig naar een oogarts gaan voor een uitgebreid oogonderzoek. Daarnaast moet hij op geregelde tijdstippen op controlebezoek voor de mogelijk ziekte of aandoening waar hij aan lijdt of mee te maken heeft.
© 2015 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Oogspierfunctietest: Onderzoek zes oogspieren (Oogonderzoek)Oogspierfunctietest: Onderzoek zes oogspieren (Oogonderzoek)Een oogarts of orthoptist voert tijdens een standaard oogonderzoek een oogspierfunctietest uit om de werking van de oogs…
Oogproblemen en behandeling bij multiple sclerose (MS)Oogproblemen en behandeling bij multiple sclerose (MS)Multiple sclerose (MS) is een chronische ziekte van het centrale zenuwstelsel (hersenen en het ruggenmerg). Bij een gezo…
Miller Fisher-syndroom: Neurologische aandoeningMiller Fisher-syndroom: Neurologische aandoeningHet Miller Fisher-syndroom is een variant van het Guillain-Barré-syndroom. Het is een zeldzame, verworven neurologische…
Diplopie: Dubbelzien met één oog of beide ogenDiplopie: Dubbelzien met één oog of beide ogenBij dubbelzien (diplopie) ziet de patiënt twee beelden van een enkel object. De patiënt ziet met één of beide ogen dubbe…

Hoge cholesterol verlagen door voeding aan te passenHoge cholesterol verlagen door voeding aan te passenCholesterol is niet slecht, maar juist een belangrijke bouwstof in ons lichaam voor verschillende cellen en hormonen. Ch…
Veroorzaakt diclofenac ieder jaar honderden doden?Veroorzaakt diclofenac ieder jaar honderden doden?Diclofenac is een pil die miljoenen mensen dagelijks gebruiken. Het is een ontstekingsremmer en is vrij verkrijgbaar bij…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Pezibear, Pixabay
  • Ophthalmoplegia (eye muscle weakness): Causes, signs, and treatment, http://www.belmarrahealth.com/ophthalmoplegia-eye-muscle-weakness-causes-signs-treatment/, geraadpleegd op 5 april 2017
  • http://en.diagnosispro.com/differential_diagnosis-for/ophthalmoplegia-causes/12085-154.html
  • http://emedicine.medscape.com/article/1215103-followup#showall
  • http://emedicine.medscape.com/article/1215103-overview#showall
  • http://www.britannica.com/science/ophthalmoplegia
  • http://www.healthline.com/health/ophthalmoplegia#Oorzaken3
  • http://www.merckmanuals.com/home/brain-spinal-cord-and-nerve-disorders/cranial-nerve-disorders/internuclear-ophthalmoplegia
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 08-10-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.