Hoe ontstaat een zonnesteek en hoe kom ik er vanaf?

Een zonnesteek wordt meestal pas ontdekt wanneer het te laat is. Dit gebeurt vaak wanneer iemand te lang in de zon heeft gelegen en te weinig vocht heeft binnengekregen. Het is hierdoor van essentieel belang om tijdens hete zomerdagen genoeg water te drinken. In ernstige gevallen kunnen er een hoop symptomen optreden. Bepaalde doelgroepen hebben een grotere kans op het krijgen van een zonnesteek. Hoe kan ik een zonnesteek voorkomen? Hoe zorg ik ervoor dat de symptomen verdwijnen en wanneer moet ik een ambulance bellen?

Hoe ontstaat een zonnesteek en hoe kom ik er vanaf?

• Wat zijn de symptomen van een zonnesteek?
• Waardoor kan er een zonnesteek veroorzaakt worden?
• Hoe kan ik een zonnesteek behandelen?

Wat zijn de symptomen van een zonnesteek?

Er zijn meerdere symptomen die kunnen voorkomen wanneer je last hebt van een zonnesteek. Je kunt bijvoorbeeld last hebben van duizeligheid, verwardheid, misselijkheid en hoofdpijn. Hiernaast is de kans groot dat je veel zweet. In ernstige gevallen kan je zelfs gaan braken of het bewustzijn verliezen. Er zijn ook gevallen bekend waarbij personen problemen hadden met de ademhaling. Hierbij zijn de ademhalingen korter en zwakker dan normaal.

Waardoor kan er een zonnesteek veroorzaakt worden?

Zonnen

Wanneer je te lang in de zon ligt kan je eenvoudig een zonnesteek oplopen. Op een windstille dag is de kans hierop vele malen groter. Meestal heeft diegene hiernaast te weinig gedronken. Alcohol kan hierbij ook een rol spelen. Alcohol zorgt er namelijk voor dat je sneller vocht verliest. Vanwege het vochttekort dat er ontstaat, loopt de lichaamstemperatuur op. De lichaamstemperatuur kan hierbij stijgen tot 42 graden Celsius. Dit zorgt tevens voor een verslechterde doorbloeding in het lichaam. De huid begint er vervolgens bleek uit te zien.

Oudere mensen hebben een vergrote kans op het krijgen van een zonnesteek. Dit komt omdat veel ouderen last hebben van onderliggende chronische ziekten. Personen met een huidaandoening hebben eveneens meer kans op een zonnesteek. Meestal wordt de kans op het krijgen van een zonnesteek onderschat waardoor het te laat is om de aandoening te voorkomen.

De auto

In de zomer komt het regelmatig voor dat personen hun baby of klein kind in de auto vergeten. Dit wordt ook wel de "vergeten baby-syndroom" genoemd. Meestal zijn de ouders in zo'n geval druk bezig met iets wat afwijkt van hun standaard gewoontes waardoor zij hun kind onbedoeld achterlaten. Dit kan helaas dodelijke gevolgen hebben. Door de zon kan namelijk de temperatuur in de auto enorm oplopen. Niet alleen kinderen of baby's kunnen hier last van hebben, maar ook allerlei huisdieren en volwassen personen. Het is belangrijk om tijdens een warme dag een raam open te zetten. Daarnaast kun je eraan denken om de auto in de schaduw van een boom te parkeren. Wanneer men voldoende water tot zijn of haar beschikking heeft en op de warmte let, kan een zonnesteek effectief worden voorkomen.

Hoe kan ik een zonnesteek behandelen?

Het is van belang om direct te stoppen met lichamelijke activiteiten. Het beste is om zo snel mogelijk een koele ruimte te gaan opzoeken. Hierdoor heeft de lichaamstemperatuur de kans om te dalen. Hiernaast werkt een koud bad of douche zeer effectief. Deze methode is echter afgeraden voor personen die het bewustzijn hebben verloren. Alleen wanneer er geen alternatief is kan hier gebruik van gemaakt worden. Hierbij moet er op gelet worden dat het hoofd altijd boven water blijft zodat diegene kan ademen. Als er geen gebruik van water gemaakt kan worden, is het belangrijk dat de persoon plat op de grond ligt. Diegene kan bij bewustzijn komen wanneer er weer voldoende bloed door het hoofd stroomt. Zorg ervoor dat de persoon nog tien minuten rustig blijft liggen en langzaam water begint te drinken. Het is aanbevolen om een ambulance te bellen wanneer de persoon buiten bewustzijn raakt. Personen die flauwgevallen zijn hebben extra zuurstof nodig. Strakke kleding en een benauwde omgeving kan dit belemmeren.

Hydratatie

Het is belangrijk om voldoende water te drinken. Een vochttekort is op te merken wanneer je urine donker van kleur is. Een té grote hoeveelheid water kan echter de natuurlijke balans van het lichaam verstoren. De balans die hierdoor verstoord wordt heet de zogenaamde "elektrolytenbalans". Elektrolyten zijn zouten die ervoor zorgen dat de lichamelijke functies naar behoren werken. Wanneer je teveel water binnenkrijgt is de zoutconcentratie namelijk anders. Hierdoor kunnen er bijvoorbeeld hartproblemen ontstaan. Een vochttekort komt echter veel regelmatiger voor. In zo'n geval is het aanbevolen om stapsgewijs water drinken.

Medische hulp

Bij een hevige zonnesteek is er hulp nodig van bekwaam medisch personeel. Het is op zo'n moment belangrijk om de hartslag en ademhaling observeren. Het komt regelmatig voor dat het hart een lager ritme aanneemt. In enkele gevallen kan het voorkomen dat personen in zo'n situatie een hartstilstand krijgen en gereanimeerd dient te worden. Hiernaast kunnen mensen in shock zijn. Dit is te herkennen als iemand blauwachtige lippen en/of nagels krijgt. Hiernaast is het aanbevolen om het alarmnummer 112 te bellen wanneer iemand flauwvalt, verward is geraakt en/of continu blijft braken. In de tussentijd is het van belang om zelf de patiënt zo koel mogelijk te houden en water te geven wanneer diegene bij bewustzijn is. Medicijnen kunnen echter problemen opleveren bij het innemen. Het is hierdoor afgeraden om medicijnen toe te dienen. Het is van groot belang om een kussen onder het hoofd te plaatsen wanneer de desbetreffende persoon last krijgt van een beroerte. Dit voorkomt dat tijdens krampaanvallen het hoofd tegen de grond gestoten wordt.