Hoornvlieszweer (cornea ulcus): Oogaandoening
Het hoornvlies is het transparante weefsel aan de voorkant van het oog. Een hoornvlieszweer is een open wonde in de buitenste laag van het hoornvlies. De oorzaak is veelal een infectie. Een hoornvlieszweer gaat meestal gepaard met pijnlijke, rode ogen, met een milde tot ernstige oogafscheiding en een verminderd gezichtsvermogen. Vaak valt een hoornvlieszweer te voorkomen.
Synoniemen hoornvlieszweer
Een hoornvlieszweer is gekend onder deze synoniemen:
Oorzaken cornea ulcus
De oorzaak van deze
hoornvliesaandoening is meestal een infectie met bacteriën,
virussen,
schimmels of
parasieten .
Acanthamoeba (parasitaire) infecties:
Acanthamoeba zijn microscopisch kleine, eencellige amoebe die voorkomen in zoet water. Wanneer
Acanthamoeba in het oog terechtkomt, zorgt dit voor een ernstige infectie, met name voor contactlensgebruikers.
Bacteriële infecties:
Dit komt voor bij contactlensdragers die hun
contactlenzen te lang dragen.
Schimmelinfecties
Resulteren soms in hoornvlieszweren. Zij zijn het resultaat van een slechte hygiëne bij het gebruik van contactlenzen of bij het overmatig gebruik van steroïde
oogdruppels.
Fungale keratitis (fusarium) treedt eveneens op na een
hoornvliesletsel met plantaardig materiaal. Tot slot is dit soort infectie met een hoornvlieszweer als gevolg mogelijk bij patiënten met een
verzwakt immuunsysteem.
Virale infecties
Zijn ook mogelijke oorzaken van hoornvlieszweren. Dergelijke virussen omvatten het
herpes simplex virus (het virus dat een
koortslip veroorzaakt) of het varicella-virus (het virus dat
waterpokken en
gordelroos (virale infectie met
huiduitslag en symptomen aan gezicht) veroorzaakt). Herpes simplex
keratitis is een ernstige virale infectie veroorzaakt door
stress,
langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht, of een aandoening die de immuunrespons verlaagt.
Andere oorzaken van hoornvliesinfecties en hoornvlieszweren zijn:
Symptomen
De patiënt is overgevoelig voor licht, wat in
medische termen gekend is als "
fotofobie".
Jeukende ogen,
rode ogen, zeer
pijnlijke ogen (
oogpijn) en
tranende ogen komen hierbij voor. Er komt verder pus of een dikke
afscheiding uit het oog. Verder ziet hij wazig (
wazig gezichtsvermogen), zijn de oogleden gezwollen (
gezwollen oogleden) en heeft hij het gevoel dat er iets in zijn oog zit. Op het hoornvlies bevindt zich een
witte of grijze vlek.
Oogpijn bij het knipperen van de ogen komt ook tot uiting.
Diagnose en onderzoeken
Een
bloedonderzoek geeft informatie over de aanwezigheid van inflammatoire aandoeningen. De oogarts doet verder nog vele andere
uitgebreide oogonderzoeken. Hij onderzoekt vooreerst de ogen van een patiënt via een spleetlamponderzoek. Hij doet daarna een druppel
fluoresceïne in het oog om de hoornvliesletsels zichtbaar te maken. Ook onderzoekt hij de
gezichtsscherpte, meet hij de kromming van het hoornvlies (keratometrie), onderzoekt hij afschraapsel uit de zweer, doet hij tests naar droge ogen, test hij de pupilreflexreactie en tot slot doet hij een
refractieonderzoek. Soms merkt de arts bij het oogonderzoek een vernauwde pupil (
miosis).
Behandeling
De behandeling van ulcera en infecties is afhankelijk van de oorzaak. Om littekens op het hoornvlies te voorkomen, is een snelle behandeling vereist. Afhankelijk van de oorzaak verwijdert de oogarts de vreemde lichamen uit het oog, behandelt hij chemische brandwonden, adviseert hij om (tijdelijk) te stoppen met het dragen contactlenzen, … Als de exacte oorzaak niet bekend is, krijgt de patiënt antibioticadruppels die werken tegen vele soorten bacteriën. Zodra de exacte oorzaak bekend is, krijgt de patiënt druppels die bacteriën, herpes, andere virussen, of een schimmel behandelen. Hiervoor volgt hij best
oogdruppelrichtlijnen.
Kunsttranen helpen bij droge ogen. Soms is een
hoornvliestransplantatie nodig bij ernstige zweren.
Corticosteroïde oogdruppels verhelpen de zwelling en
ontsteking.
Mogelijke complicaties hoornvlieszweren
Onbehandelde hoornvlieszweren en infecties leiden tot een ernstig of volledig verlies van het gezichtsvermogen of littekens op het hoornvlies. De meeste hoornvlieszweren zijn te voorkomen door bijvoorbeeld een goede beschermingsbril te dragen, een goede
contactlenshygiëne te hanteren, contactlenzen ’s nachts niet in te houden …. Met de juiste en tijdige behandeling verbeteren de meerderheid van ulcera en hebben ze slechts een minimaal negatief effect op het gezichtsvermogen van de patiënt.
Prognose oogziekte
Veel patiënten herstellen volledig en ervaren slechts een kleine verandering in het gezichtsvermogen. Een hoornvlieszweer of infectie veroorzaakt op lange termijn echter schade aan het gezichtsvermogen.
Lees verder