Meibomitis: Ontsteking van de talgklieren van het ooglid

Kleine talgklieren in de oogleden bekend als Meibom-klieren scheiden olie af die het oogoppervlak bedekken en beschermen. Als deze klieren ontstoken zijn of te veel olie produceren, ontstaat meibomitis. De smerende en vochtige oogfunctie is dan verstoord, waardoor bacteriën beginnen te woekeren en de patiënt mogelijk last heeft van diverse symptomen waaronder oogirritatie en zwelling van de oogleden. Veelal is deze oogziekte chronisch, al zijn de symptomen wel te behandelen. De oogaandoening komt echter vaak terug.

• Synoniemen meibomitis
• Epidemiologie oogaandoening
• Oorzaken: Ontsteking van de talgklieren van het ooglid
• Risicofactoren
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling oogprobleem
• Prognose oogziekte

Synoniemen meibomitis

Meibomitis is ook gekend als Meibom klierdysfunctie. De gebruikte afkorting in de medische literatuur is "MGD".

Epidemiologie oogaandoening

Deze oogaandoening komt vaker voor bij volwassenen dan bij kinderen. Voorts is de oogziekte niet besmettelijk. Exacte cijfers en meer informatie over deze oogaandoening is niet gevonden via de geraadpleegde bronnen.

Oorzaken: Ontsteking van de talgklieren van het ooglid

De Meibomse klieren zijn kleine klieren die olie vrijgeven aan het oogoppervlak. Deze talgklieren zorgen voor een goede waterbalans zodat tranen verdampen (uitdrogen). Het water en de olielaag vormen samen de traanfilm. De traanfilm houdt het oppervlak van de ogen gezond, maar beïnvloedt tevens het gezichtsvermogen. De klieren van Meibom scheiden bij meibomitis meer olie af waardoor overtollig vet zich ophoopt op de ooglidranden. Aangezien de olie accumuleert, beginnen bacteriën die normaal aanwezig zijn in de ogen en huid, zich te vermenigvuldigen. Allergieën (allergische reactie door contact met uitlokkende stof), wimpermijten of luizen, sommige contactlensvloeistoffen, make-up / oogcosmetica, hormonale veranderingen tijdens de adolescentie of huidaandoeningen zoals rosacea (oculaire rosacea) en acne veroorzaken meibomitis. Bij sommige patiënten is de oorzaak van meibomitis niet duidelijk.

Meibomitis, waarbij de talgklieren van het ooglid ontstoken zijn, gaat vaak gepaard met blefaritis. Bij blefaritis is de ooglidrand ontstoken en hoopt zich een roze substantie op aan de onderkant van de wimpers. Daarnaast is meibomitis een belangrijke oorzaak van het droge ogen syndroom.

Risicofactoren

Het risico van meibomitis neemt toe naarmate de leeftijd stijgt. Patiënten ouder dan veertig jaar hebben een aanzienlijk groter risico op het ontwikkelen van de ooglidaandoening dan kinderen of jongvolwassenen. Voorts is de hoogste prevalentie van meibomitis te vinden in Thailand, Japan en China, terwijl de laagste prevalentie in de Verenigde Staten en Australië te noteren valt. Verder is eyeliner en andere make-up een bijdragende oorzaak want hierdoor verstoppen soms de openingen van de klieren van Meibom. Dit geldt vooral als de patiënt de oogleden niet goed reinigt na het verwijderen van alle sporen van oogmake-up voor het slapen gaan.

Symptomen

Sommige patiënten vertonen slechts milde symptomen, terwijl anderen ernstig ongemak en oogirritatie vertonen. De ogen van de patiënt zijn droog en waterig. Tevens zijn de oogleden rood, jeukend en gezwollen. De patiënt heeft voorts last van hordolea (medische term voor strontjes) in de ogen, die zich presenteren wanneer een ontstoken talgklier langs de rand van de oogleden een bult veroorzaakt. Hij is gevoelig voor licht (fotofobie), knippert overmatig, en heeft een schilferende huid rond de ogen. Hij ziet wazig (wazig gezichtsvermogen) als gevolg van de overtollige olie. Meestal verbetert dit een beetje als de patiënt knippert. De wimpers zijn soms “vastgeroest” na het slapen, maar het is eveneens mogelijk dat de patiënt abnormaal groeiende wimpers of zelfs geen wimpers meer heeft. Tot slot heeft hij een zanderig gevoel in de ogen en een brandend gevoel in de ogen

Diagnose en onderzoeken

De oogarts spoort meibomanitis op via een uitgebreid oogonderzoek via oftalmoscopie waarbij hij ziet dat de meibomklieren geblokkeerd zijn. Andere onderzoeken zijn niet vereist. Soms voert de arts nog wel een Schirmertest uit om de kwantiteit en stabiliteit van de traanproductie te controleren.

Behandeling oogprobleem

Zowel blefaritis als meibomitis zijn chronische aandoeningen waarvoor geen echte behandeling bestaat. De behandeling is daarom voornamelijk symptomatisch en ondersteunend bedoeld.

Zelfzorg

Een goede ooghygiëne is van belang bij de behandeling van meibomitis. Het zorgvuldig reinigen van de ooglidranden hoort hier eveneens bij. De patiënt mag tevens vochtige warmte aanbrengen aan het getroffen oog. Dit gaat met een warm washandje of met een warmtekompres. Daarna masseert de patiënt het oog. Hierdoor verminderen de symptomen. Dit is handmatig mogelijk, maar gaat ook met behulp van LipiFlow, een speciaal apparaat dat automatisch het ooglid verwarmt en de klieren zuivert. Kunsttranen helpen voorts bij droge ogen. Tot slot komt de olie gemakkelijker uit de klieren vrij door de inname van omega-3-supplementen zoals bijvoorbeeld visolie. De zelfzorgmaatregelen zijn echter niet steeds afdoende om symptomen te verlichten.

Professionele medische zorg

De oogarts schrijft een antibioticumzalf voor dat de patiënt gedurende enkele weken op de ooglidrand mag smeren. Andere antibiotica-oogdruppels, cyclosporine-oogdruppels en corticosteroïde oogdruppels zijn eveneens mogelijk. De oogdruppels gebruikt de patiënt via correcte oogdruppelrichtlijnen. De keuze van het soort medicijnen hangt af van de onderliggende oorzaak van meibomitis. De patiënt hanteert hierbij best correcte oogdruppelrichtlijnen. De oogarts drukt in sommige gevallen de Meibomklier uit zodat de afscheidingen uit de klieren verdwenen zijn. Een andere behandelingsmethode is het plaatsen van een canule (klein buisje in elke klieropening om de verdikte olie uit te spoelen (sonderen). Daarnaast behandelt de arts de eventuele onderliggende aandoening, zoals bijvoorbeeld acné of rosacea.

Prognose oogziekte

Meibomitis is geen aandoening die het gezichtsvermogen aantast. Soms resulteert het oogprobleem echter in een chronische en terugkerende vorm van oogirritatie. Veel patiënten vinden de behandelingen frustrerend, want de resultaten blijven vaak lange tijd uit. Door de behandeling verminderen de symptomen echter aanzienlijk. Indien de aandoening onbehandeld blijft, leidt dit mogelijk tot ernstige blefaritis-meibomitis, strontjes, chalazia of hoornvlieszweren als gevolg van de gevoeligheid voor de stafylokokkenbacteriën op het ooglid.

Lees verder

• Ooglidaandoeningen: Oorzaken van problemen aan oogleden