Pulmonale arteriële hypertensie: Aandoening aan de longen

Pulmonale arteriële hypertensie: Aandoening aan de longen Pulmonale arteriële hypertensie is een levensbedreigende progressieve aandoening gekenmerkt door abnormaal hoge bloeddruk (hypertensie) in de longslagader. Dit is het bloedvat dat bloed transporteert van het hart naar de longen. De patiënt vertoont heel wat symptomen waarvan flauwvallen en kortademigheid de belangrijkste zijn. Hoewel de aandoening niet te genezen is, zijn wel enkele behandelingsmethodes beschikbaar. Ernst von Romberg beschreef de ziekte voor het eerst in 1891.

Synoniemen aandoening

Pulmonale arteriële hypertensie (PAH, PPH, PPHT) is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • Ayerza-syndroom
  • APAH (geassocieerde pulmonale arteriële hypertensie)
  • Familiale primaire pulmonale hypertensie
  • FPPH (familiale pulmonale arteriële hypertensie)
  • HPAH (erfelijke pulmonale arteriële hypertensie)
  • Idiopathische pulmonaire hypertensie
  • Idiopathische pulmonale arteriële hypertensie
  • IPAH (idiopathische pulmonale arteriële hypertensie)
  • Precapillaire pulmonale hypertensie
  • Primaire obliteratieve pulmonale vaatziekte
  • Primaire pulmonale hypertensie
  • Sporadische primaire pulmonale hypertensie

Epidemiologie pulmonale arteriële hypertensie

De incidentie bedraagt wereldwijd ongeveer 15 op 1.000.000 personen. Deze aandoening komt tweemaal zo vaak bij vrouwen als bij mannen voor. Verder zijn veelal vrouwen tussen de dertig en zestig jaar getroffen. De ziekte komt iets minder vaak voor bij personen van Afrikaanse afkomst.

Oorzaken en erfelijkheid aandoening

Mutaties (veranderingen) in het BMPR2-gen veroorzaken meestal pulmonale arteriële hypertensie. Een mutatie in dit gen bevordert celdeling en voorkomt celdood, waardoor een overmatige groei van cellen in kleine slagaders in de longen plaatsvindt. Daardoor versmallen deze slagaders waardoor het voor het bloed moeilijker is om door de longen te stromen. Dit resulteert in een verhoogde druk in de slagaders van de longen. Het rechterventrikel van het hart moet bijgevolg harder werken om bloed te pompen door de longen, waardoor de hartspier verzwakt en uiteindelijk ook faalt.

Ook andere mutaties zorgen voor de longziekte, maar deze komen veel minder voor.

De overerving van deze aandoening verloopt op autosomaal dominante wijze, waardoor een kopie van een gemuteerd gen in elke cel voldoende is om de aandoening te veroorzaken. Veel patiënten met een veranderd gen ontwikkelen echter nooit pulmonale arteriële hypertensie (er is een verminderde penetrantie).

Vaak treedt de aandoening spontaan (de novo) op, wat in medische termen gekend is als idiopathische pulmonale arteriële hypertensie. Hierbij is dan geen familiale geschiedenis bekend. Maar de ziekte is mogelijk eveneens een onderdeel van een syndroom (familiale pulmonale arteriële hypertensie) of een onderliggende aandoening zoals een hiv-infectie, portale hypertensie, chronische hemolytische anemie (voortijdige afbraak van rode bloedcellen), systemische sclerodermie (opbouw van littekenweefsel in huid en organen), systemische lupus erythematosus, aangeboren hartafwijkingen of het syndroom van Down.

Eetlustremmers, cocaïne, ethanol en metamfetamine verhogen eveneens de kans op pulmonale arteriële hypertensie.

Pijn op de borst komt voor bij pulmonale arteriële hypertensie / Bron: Pexels, PixabayPijn op de borst komt voor bij pulmonale arteriële hypertensie / Bron: Pexels, Pixabay

Symptomen: Abnormaal hoge bloeddruk in longslagader

Doordat in de longslagader een abnormaal hoge bloeddruk (hypertensie) plaatsvindt, stroomt er onvoldoende zuurstofrijk bloed van de longen naar de rest van het lichaam. De symptomen van pulmonale arteriële hypertensie in een vroeg stadium zijn vaak gedurende vele maanden of zelfs jaren niet merkbaar. Naarmate de ziekte vordert, verergeren de symptomen.

De patiënt is tijdens een inspanning en later ook bij rust kortademig. Ook flauwvallenpresenteert zich vaak bij de patiënt met pulmonale arteriële hypertensie. Daarnaast treden mogelijk andere symptomen op zoals:

Elektrocardiografie (hartfilmpje) / Bron: CardioNetworks, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Elektrocardiografie (hartfilmpje) / Bron: CardioNetworks, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Diagnose en onderzoeken van de longen en het hart

In een vroeg stadium is de diagnose van de aandoening moeilijk te stellen. De diagnose van het syndroom gebeurt aan de hand van:

Behandeling ziekte

De behandeling van pulmonale hypertensie is voor elke patiënt anders, alsook afhankelijk van de oorzaak van de aandoening. Zuurstoftherapie en medicatie zijn voorhanden om de ademhaling te verbeteren, de bloeddruk in de longen en de rest van het lichaam te verlagen en de bloedvaten te verwijden. Soms is een long- of harttransplantatie of een atriale septostomie nodig. Bij deze laatste chirurgische ingreep maakt de chirurg een opening tussen de linker- en rechterhartkamers zodat de druk aan de rechterkant van het hart vermindert. Atriale septostomie leidt mogelijk tot ernstige complicaties, zoals hartritmestoornissen (aritmie). Voorts blijft de patiënt best actief, ondanks de kortademigheid. Lichaamsbeweging in combinatie met rust en een gezonde voeding met veel groenten en fruit verbeteren eveneens de symptomen.

Prognose levensbedreigende aandoening

De prognose hangt af van wat de oorzaak en eventuele onderliggende aandoening van de pulmonale hypertensie en de uitgebreidheid van de symptomen. Door de behandeling van een onderliggende aandoening, voelt de patiënt zich veelal beter. In het algemeen geldt dat des te eerder de aandoening gediagnosticeerd is, des te beter de patiënt met de behandeling in staat is te leven met pulmonale arteriële hypertensie.

De symptomen van idiopathische pulmonale hypertensie symptomen verergeren na verloop van tijd. Een goede behandeling vertraagt echter de progressie waardoor de patiënt uiteindelijk langer leeft.

Ongeveer de helft van de gediagnosticeerde patiënten aan de ziekte overlijdt binnen de vijf jaar. Een goede behandeling verlengt de levensverwachting, maar patiënten die geen adequate behandeling krijgen, leven gemiddeld slechts drie jaar na de diagnosestelling.

Potentiële complicaties van de aandoening zijn bloedingen in longen en het ophoesten van bloed, aritmie, bloedstolsels en rechtszijdig hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart). Deze complicaties zijn veelal ernstig en levensbedreigend.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Pulmonale hypertensiePulmonale hypertensieDe Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek heeft aan het VU medisch centrum een Vidi-subsidie toegekend…
Cor pulmonale: Rechtszijdig hartfalenCor pulmonale: Rechtszijdig hartfalenCor pulmonale is een aandoening waardoor rechtszijdig hartfalen optreedt. Een langdurige hoge bloeddruk in de slagaderen…
Hoge bloeddruk in de longenHoge bloeddruk in de longenDe bloeddruk in de longen ligt altijd lager dan in de rest van het lichaam. Is 120 over 80 een normale bloeddruk, in de…
Alveolaire capillaire dysplasie: Aandoening van longblaasjesAlveolaire capillaire dysplasie: Aandoening van longblaasjesAlveolaire capillaire dysplasie is een levensbedreigende aangeboren longaandoening die vooral het bloedsysteem van de lo…

Congenitaal centraal hypoventilatiesyndroom (CCHS)Congenitaal centraal hypoventilatiesyndroom (CCHS)Het congenitaal centraal hypoventilatiesyndroom is een levensbedreigende aandoening van het autonome zenuwstelsel waarbi…
Spinale musculaire atrofie met ademnood type 1 (SMARD)Spinale musculaire atrofie met ademnood type 1 (SMARD)Spinale musculaire atrofie met ademnood type 1 is een ernstige neuromusculaire aandoening die zich kenmerkt door progres…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: ClkerFreeVectorImages, Pixabay
  • http://ghr.nlm.nih.gov/condition/pulmonary-arterial-hypertension
  • http://rarediseases.org/rare-diseases/pulmonary-arterial-hypertension/
  • http://www.healthline.com/health-slideshow/pulmonary-arterial-hypertension-prognosis#3
  • http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pulmonary-hypertension/basics/treatment/con-20030959
  • http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pulmonary-hypertension/basics/tests-diagnosis/con-20030959
  • http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pulmonary-hypertension/basics/complications/con-20030959
  • http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pulmonary-hypertension/basics/symptoms/con-20030959
  • http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pulmonary-hypertension/basics/definition/con-20030959
  • http://www.webmd.com/lung/pulmonary-arterial-hypertension
  • http://www.webmd.com/lung/pulmonary-arterial-hypertension?page=2
  • http://www.webmd.com/lung/pulmonary-arterial-hypertension?page=3
  • http://www.webmd.com/lung/pulmonary-arterial-hypertension?page=4
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Pulmonary_hypertension
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Pulmonale_arteri%C3%ABle_hypertensie
  • Afbeelding bron 1: Pexels, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: CardioNetworks, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 27-01-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 17
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.