Traankliertumor: Goedaardige en kwaadaardige tumoren

Traankliertumor: Goedaardige en kwaadaardige tumoren Bij een traankliertumor heeft een patiënt een tumor in één van de klieren die verantwoordelijk zijn voor de traanproductie. De traanklier bevindt zich onder het buitenste deel van elke wenkbrauw. Ongeveer de helft van de traankliertumoren zijn goedaardig (benigne), terwijl de andere helft kwaadaardig (maligne) is. Diverse soorten tumoren zijn mogelijk in de traanklier. De prognose van een traankliertumor is sterk afhankelijk van het soort tumor, maar dankzij een goede en vooral snelle behandeling verhoogt de levensverwachting van de patiënt sterk.

Epidemiologie traankliertumor

Een traankliertumor komt uiterst zeldzaam voor, maar exacte cijfers zijn niet gevonden via de geraadpleegde bronnen. Veelal krijgen patiënten in het derde decennium van het leven een traankliertumor. Patiënten met een geschiedenis van lymfoom hebben een hoger risico op het ontwikkelen van een lymfoom rond de ogen (peri-oculair). Ook wanneer een patiënt eerder een goedaardige tumor had waarbij de arts niet in staat was deze volledig te verwijderen, is er een kans op het ontwikkelen van een kwaadaardige traankliertumor.

Werking traanklieren

Elk oog bevat traanklieren, hetgeen in medische termen gekend is als glandulae lacrimales. Deze bevinden zich aan de achterzijde van het bovenste ooglid, vlak bij de buitenste ooghoek. Deze klieren scheiden ter bescherming van het oog traanvocht af dat voor 99% uit water en voor 1% uit vaste stoffen bestaat. Het vocht gaat regelmatig naar de binnenste ooghoek doordat een persoon zijn oogleden sluit. In ieder ooglid bevindt zich een traanpunt (kleine opening) dat het begin is van een traanbuisje (ductus lacrimalis). Deze beide traanbuisjes lopen naar elkaar toe in de richting van de neusholte en monden dan uit in een verwijding, de traanzak. De tranen gaan door het neustraankanaal naar de onderste neusgang.

Goedaardige en kwaadaardige tumoren in de traanklier

Goedaardige gemengde epitheliale tumor

Een goedaardige gemengde epitheliale tumor is een goedaardige tumor die zich niet verspreidt naar andere lichaamsdelen, maar blijft groeien indien de arts deze niet behandelt.

Kwaadaardige gemengde epitheliale tumor

Zoals de naam reeds doet vermoeden, is een kwaadaardige gemengde epitheeltumor kwaadaardig. Deze verspreidt zich indien onbehandeld naar andere lichaamsdelen.

Lymfoom

Lymfoom heeft betrekking op verschillende oogstructuren, vooral op de conjunctiva (oogbindvlies) en de traanklieren. Meestal presenteert een non-Hodgkin lymfoom (kanker in lymfocyten van immuunsysteem met vergrote lymfeklieren en algemene symptomen) zich bij een patiënt, hetgeen mogelijk gepaard gaat met een systemische lymfoom of een lymfoom in het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg).

Adenoid cysteuze carcinoom (ADCC) van de traanklier

ADCC is een zeldzame vorm van adenocarcinoom, een tumor die voortvloeit uit klierweefsels. Deze tumor kenmerkt zich door een onderscheidend patroon. Wanneer dit type traankliertumor groeit, krijgt de patiënt uitpuilende ogen (proptosis). Een ander kenmerk is pijn. De tumor tast namelijk de plaatselijke zenuwen aan.

Ooggerelateerde symptomen van een traankliertumor

De presentatie van traankliertumoren varieert tussen patiënten. Sommigen zijn asymptomatisch, maar hebben een licht gezwollen bovenste ooglid. Anderen hebben pijn en last van proptosis (medische term voor "een uitpuilend oog"), een zwelling rond de ogen, dubbelzien (diplopie) en een verminderde gezichtsscherpte. Een langdurig traanklierletsel wijst mogelijk op een goedaardige tumor, zoals een pleomorf adenoom (meestal goedaardige klierweefselgezwel). Een recente geschiedenis wijst ofwel op een ontsteking of een kwaadaardig proces.

Diagnose en onderzoeken

Oogheelkundig onderzoek

De patiënt krijgt eerst een uitgebreid oogheelkundig onderzoek door de oogarts, maar ook een KNO-arts onderzoekt de patiënt mogelijk. De diagnose gebeurt meestal met een CT-scan van de ogen en oogkas of een MRI-scan.

Differentiële diagnoses

De differentiële diagnoses omvatten tuberculose, amyloïdose (afzettingen van amyloïde in weefsels en organen met symptomen aan hart, huid, maag en darmen, lever, nieren en hersenen), de oogziekte van Graves, granulomatose met polyangiitis, sikkelcelziekte, het droge ogen syndroom, exoftalmie (uitpuilende ogen) en volwassen proptosis.

Behandeling

Meestal verwijdert een chirurg de traankliertumor operatief. Na de operatie krijgt de patiënt veelal een oogprothese. Kankergezwellen vereisen vaak nog andere behandelingsmethoden zoals bestraling (radiotherapie) of chemotherapie. Aparte bestralingsbehandelingen voor het oog zijn beschikbaar.

Prognose aandoening

De prognose van een patiënt met een traankliertumor is meestal uitstekend voor goedaardige gezwellen. De vooruitzichten voor kanker zijn afhankelijk van het type kanker, het stadium waarin de arts de diagnose stelt en de algemene gezondheidstoestand en leeftijd van de patiënt.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Normale celgroei en de ontwikkeling van tumorenNormale celgroei en de ontwikkeling van tumorenNormale celgroei is belangrijk in het menselijk lichaam, dat is de manier waarop problemen worden opgelost, ongeremde ce…
Goedaardige tumoren kunnen ook gevaarlijk zijnGoedaardige tumoren kunnen ook gevaarlijk zijnTumoren hoeven gelukkig niet altijd kwaadaardig te zijn en daarmee ook niet levensbedreigend. Een voorbeeld van zo'n goe…
Goedaardige oorcysten: Soms pijn en voorts geen symptomenGoedaardige oorcysten: Soms pijn en voorts geen symptomenBenigne oorcysten zijn goedaardige knobbeltjes of gezwellen in het oor. De grote meerderheid van deze knobbeltjes die me…
Wat zijn wekedelentumoren en zijn ze gevaarlijk?Wekedelentumoren zijn een vorm van kanker. Net als andere soorten van kanker, kan er ook bij deze soort sprake zijn van…

Keelpijn: wat zijn de oorzaken en hoe kom ik er vanaf?Keelpijn: wat zijn de oorzaken en hoe kom ik er vanaf?Keelpijn kan op verschillende manieren ontstaan. Meestal wordt deze kwaal veroorzaakt door ziekteverwekkers. Hoe kan de…
Middel tegen zweetvoeten: behandelen van zweetvoetenMiddel tegen zweetvoeten: behandelen van zweetvoetenEr is niet één middel tegen zweetvoeten, er zijn diverse maatregelen die je kunt nemen bij zweetvoeten. Overmatig zweten…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: RichardBowen, Flickr (CC BY-2.0)
  • Anatomie en fysiologie van de mens, tekstversie (geen paginanummers beschikbaar), L.-L. Kirchmann, zestiende druk, 2010, uitgeverij: Elsevier Gezondheidszorg, Amsterdam
  • http://radiopaedia.org/articles/lacrimal-gland-masses
  • http://reference.medscape.com/article/1210619-clinical#showall
  • http://reference.medscape.com/article/1210619-differential
  • http://reference.medscape.com/article/1210619-overview#showall
  • http://www.cancer.net/cancer-types/lacrimal-gland-tumor/overview
  • http://www.cancer.net/cancer-types/lacrimal-gland-tumor/risk-factors
  • http://www.cancer.net/cancer-types/lacrimal-gland-tumor/symptoms-and-signs
  • https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001611.htm
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 16-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.