Transilluminatie: Onderzoek lichaamsgebieden met lichtbron

Via transilluminatie schijnt een arts een lichtbron op een lichaamsgebied of orgaan. Hij is door middel van dit niet-invasief, niet belastend, snel en veilig onderzoek in staat om afwijkingen zichtbaar te maken. Voor dit onderzoek zijn zelfs geen voorbereidingen nodig. Over het algemeen is transilluminatie wel geen nauwkeurig onderzoek en zijn verdere beeldvormende onderzoeken nodig zoals röntgengrafie, een CT-scan of echografie, om de diagnose te bevestigen. De combinatie van verlichte gebieden, donkere vlekken en weergegeven kleuren helpt de arts evenwel om te bepalen of meer onderzoeken nodig zijn. Transilluminatie is aldus de eerste stap om eventuele afwijkingen te identificeren.

• Indicatie transilluminatie
• Voor het onderzoek
• Tijdens het onderzoek: Onderzoek lichaamsgebieden met lichtbron
• Na het onderzoek
• Resultaten
• Risico's en bijwerkingen

Indicatie transilluminatie

Borst

Dit onderzoek is mogelijk om gebieden van de borst van vrouwen om borstletsels en cysten (abnormaal gevormde holten in lichaam) op te sporen.

Borstholte

Bij pasgeborenen gebruikt de arts halogeenlicht om de borstholte te bestuderen op symptomen van een ingeklapte long (pneumothorax) of lucht rond het hart.

Hoofd

Transilluminatie aan het hoofd gebeurt bij een te vroeg geboren of pasgeboren kind om een waterhoofd (te veel hersen- en ruggenmergvocht in de schedel) te diagnosticeren. Bij hydrocefalie bevindt zich een grote hoeveelheid hersenvocht rond en binnen de hersenen, wat een verwijding van het ventrikelsysteem tot gevolg heeft. Af en toe treedt ook hydraencefalie op, een zeldzame en fatale aandoening waarbij een deel van de hersenen bij een pasgeboren baby ontbreekt.

Maag en darmen

Bij een bovenste endoscopie (inwendig kijkonderzoek van de binnenkant van het lichaam) of colonoscopie is op sommige plaatsen in de maag en darmen het licht eveneens zichtbaar door de huid en weefsels.

Neusbijholte

De arts voert een transilluminatie uit om te kijken of de patiënt een bijholteontsteking (sinusitis).

Ogen

De arts merkt eveneens bepaalde oogziekten (cysten en tumoren) op via dit onderzoek. Vooral irisafwijkingen zijn zichtbaar via transilluminatie.

Scrotum

Een hydrocele of spermatocele bij mannen is zichtbaar wanneer transilluminatie op het scrotum gebeurt. Hydrocele treft vooral premature baby's. Het gat tussen het scrotum en de buikholte sluit zich niet spontaan en lekt rond de testikels. Bij sommige baby’s herstelt het gat zich uiteindelijk toch, maar bij anderen is chirurgie vereist.

Tanden

In de tandheelkunde gaat transilluminatie voornamelijk gepaard met cariësdiagnostiek (tandbederf), en het opsporen van het controleren van problemen met oude vullingen. Maar ook letsels aan de tanden, fijne scheurtjes in de tanden, emaildysplasie, onvolledige tandbreuken en calculus (medische term: tandsteen) zijn op te sporen via het onderzoek. Tandbederf verschijnt als bewolkte schaduwen in het beeld, terwijl gezond tandweefsel een lichtere kleur heeft waardoor het licht makkelijker schijnt.

Voor het onderzoek

De patiënt of zijn begeleider / verzorger hoeft geen speciale voorbereidingen te treffen voor het onderzoek.

Tijdens het onderzoek: Onderzoek lichaamsgebieden met lichtbron

De arts dimt de kamerverlichting of zet de verlichting uit, zodat hij het lichaamsgebied gemakkelijker ziet. Hij richt vervolgens een heldere lichtbron op het gebied waarover hij meer wil weten. De patiënt voelt hierbij geen pijn of ongemak. Het onderzoek duurt slechts enkele seconden tot minuten, afhankelijk van het te inspecteren gebied.

Na het onderzoek

Na het onderzoek gaat het licht in de kamer weer aan en bepaalt de arts of verder onderzoek nodig is.

Resultaten

Normale resultaten

Normaal bevindingen zijn afhankelijk van het gebied dat de arts onderzoekt en hoe het normale weefsel van dat gebied er uitziet.

Abnormale resultaten

Wanneer bepaalde gebieden abnormale lucht of vocht bevatten, lichten ze op terwijl dat normaalgezien niet gebeurt. Het hoofd van een pasgeboren kind met een waterhoofd licht bijvoorbeeld op bij transilluminatie. Bij een letsel of bloeding is het gebied donker of zwart gekleurd omdat bloed niet doorzichtbaar is. Een rode kleur bij gezwellen wijst bij transilluminatie meestal op goedaardige tumoren. Een kwaadaardige tumor daarentegen ziet er eerder bruin tot zwart uit. Indien de arts een afwijking vaststelt, voert hij verdere onderzoeken uit zoals röntgengrafie (radiografisch onderzoek), echografie, een CT-scan, een MRI-scan, een PET-scan enzovoort.

Risico's en bijwerkingen

Aan dit onderzoek zijn geen risico's en bijwerkingen verbonden.