Borstkanker bij mannen: Veranderingen borst en tepel

Borstkanker bij vrouwen is goed bekend. Jongens en mannen bezitten echter net als vrouwen eveneens borstweefsel. Omdat de kanker zich daar ontwikkelt, zijn mannen daarom mogelijk ook getroffen door borstkanker. De oorzaken, familiale geschiedenis, symptomen, diagnose, behandeling en prognose zijn vergelijkbaar met vrouwen met borstkanker. Wel gebeurt de diagnose veelal later omdat het borstweefsel van mannen kleiner is dan van vrouwen en de tumor daarom moeilijk voelbaar is. Borstkanker bij mannen komt zelden voor.

• Synoniemen borstkanker bij mannen
• Epidemiologie mannelijke borstkanker
• Oorzaken: Vergelijkbaar met vrouwen
• Soorten borstkanker bij de man
• Ductaal carcinoma in situ (DCIS)
• Invasief (of infiltrerend) ductaal carcinoom (IDC)
• Invasief (of infiltrerend) lobulair carcinoom (ILC)
• Ziekte van Paget van de tepel
• Inflammatoire borstkanker
• Symptomen: Veranderingen tepel, knobbel in borstweefsel
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose

Synoniemen borstkanker bij mannen

Borstkanker bij mannen (MBC) is eveneens gekend als 'male breast cancer'.

Epidemiologie mannelijke borstkanker

0,86-1,06 per 100.000 mannen krijgt te maken met borstkanker. Mannelijke borstkanker vertegenwoordigt minder dan 1% van alle borstkankers en is daarom vrij zeldzaam. Borstkanker komt ongeveer honderd keer minder vaak voor bij mannen dan bij vrouwen. Voorts zijn mannen onder de leeftijd van 35 jaar zelden getroffen. Meestal presenteert borstkanker bij mannen zich vanaf zestigjarige leeftijd. De piekincidentie is 71 jaar. Tot slot is de incidentie van borstkanker bij mannen het hoogst in Noord-Amerika en Europa, en het laagst in Azië.

Oorzaken: Vergelijkbaar met vrouwen

De juiste oorzaak van borstkanker bij mannen is onbekend. Niettemin verhogen enkele risicofactoren het ontwikkelen van borstkanker met name: radiotherapie op de borst voor dertigjarige leeftijd (dit gebeurt vaak bij de ziekte van Hodgkin), een hoger oestrogeenspiegel als gevolg van diverse factoren (veel drinken, cirrose (medische term voor verschrompeling van de lever door littekenvorming), obesitas, sommige testikelaandoeningen en sommige geneesmiddelen voor de behandeling van prostaatkanker), een oudere leeftijd, genetische factoren (zoals onder andere een familiegeschiedenis van borstkanker, een gemuteerd BRCA1- of BRCA2-gen, het Klinefeltersyndroom) en overtollig borstweefsel (gynaecomastie). Hierdoor zijn de oorzaken en risicofactoren voor borstkanker bij mannen vergelijkbaar met borstkanker bij vrouwen.

Soorten borstkanker bij de man

Ductaal carcinoma in situ (DCIS)

Een ductaal carcinoma in situ (kankercellen op plaats van oorsprong), ook gekend als een intraductaal carcinoom (kanker op huid, in slijmvliezen en in organen), is een voorstadium van borstkanker waarbij de cellen al wel de vorm hebben van kankercellen maar nog niet het vermogen hebben om in het omliggende weefsel door te groeien en eventueel uit te zaaien. DCIS is met andere woorden een vermeerdering van kwaadaardige cellen in de melkgangen van de borst die zich nog niet in het omliggend weefsel hebben verspreid. Een ductaal carcinoma in situ is een voorstadium van borstkanker. De diagnose van deze vorm gebeurt zelden bij mannen.

Invasief (of infiltrerend) ductaal carcinoom (IDC)

Dit type kanker komt het vaakst voor, en begint in de melkgang van de borst, breekt door de wand van de melkgang, en groeit in het vetweefsel van de borst. Hier verspreidt de kanker zich mogelijk naar andere lichaamsdelen via het lymfestelsel en de bloedbaan. Veelal begint de kanker dicht bij de borstwand en tepel, waardoor de verspreiding naar de tepel sneller verloopt.

Invasief (of infiltrerend) lobulair carcinoom (ILC)

Dit type borstkanker begint in de borstmelkklieren en groeit in het vetweefsel van de borst. Een invsaief (of infiltrerend) lobulair carcinoom is zeer zeldzaam bij mannen. Mannen hebben namelijk meestal slechts weinig lobulair weefsel.

Ziekte van Paget van de tepel

De ziekte van Paget van de borst (tepel) is een zeldzaam type borstkanker begint in de borstkanalen en verspreidt zich tot de tepel. Ook is het mogelijk dat de kanker zich verspreidt naar de tepelhof. De huid van de tepel is meestal korstig, schilferig en rood. Enkele gebieden jeuken, branden, bloeden of er komt afscheiding uit. Soms bevindt zich een onderliggend gezwel in de borst. De ziekte van Paget (chronische ontsteking van het bot) gaat mogelijk gepaard met DCIS of infiltrerend ductaal carcinoom.

Inflammatoire borstkanker

Inflammatoire borstkanker is een agressieve, maar zeldzame vorm van borstkanker. De kanker maakt de borst gezwollen, rood, warm en zacht. Dit is zeer zeldzaam bij mannen.

Symptomen: Veranderingen tepel, knobbel in borstweefsel

De symptomen zijn vergelijkbaar dan die van vrouwen met borstkanker. De patiënt heeft een (bloederige) afscheiding uit de tepel en de tepel is mogelijk pijnlijk. Daarnaast is er een knobbel, bult of zwelling in het borstweefsel aanwezig. Hierdoor is één borst mogelijk groter dan de andere. Verder is er ook een kleine knobbel mogelijk onder de tepel. Bovendien treden abnormale veranderingen op in de tepel of de huid rond de tepel. Deze ziet er dan rood, schilferig of rimpelig uit. Huidzweren op de tepel en het tepelhof komen soms voor. Tot slot heeft de patiënt af en toe knobbels onder de armen.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek
De arts betast elke borst en onderzoekt daarnaast grondig elke tepel. Bij de man komt gewoonlijk reeds bloed of een afscheiding uit de tepels, voordat hij de arts een bezoek brengt. Een zelfdiagnose is namelijk vaak moeilijk snel te stellen. Een tumor is moeilijker te voelen doordat er zo weinig borstweefsel is bij de man. Hierdoor heeft de kanker vaak reeds de kans gehad om zich te verspreiden naar de omliggende weefsels alvorens de arts de diagnose stelt. Daarom is een invasief (of infiltrerend) ductaal carcinoom de meest voorkomende borstkanker bij mannen.

Diagnostisch onderzoek
Naast een bloedonderzoek, voert de arts enkele beeldvormende onderzoeken uit waaronder een echografie van de borst, een mammografie (radiografisch onderzoek) en een MRI-scan van de borst. Indien de arts vermoedt dat de patiënt kanker heeft, voert hij een biopsie uit. Wanneer de diagnose van kanker bevestigd is, voert de arts nog meerdere onderzoeken uit, met name een botscan, een CT-scan, een PET-scan, een röntgenfoto van de borst om de mogelijke verspreiding van longen te identificeren en een schildwachtklierbiopsie om te controleren of de kanker is uitgezaaid naar de lymfeklieren (lymfekliermetastasen). Dankzij de resultaten van de beeldvormende onderzoeken en de biopsie is de arts in staat om het stadium van de kanker te bepalen, hetgeen een bijdrage levert aan de behandelingsmethode.

Differentiële diagnose
Zowel fibroadenomen (goedaardige gezwellen bestaande uit bindweefsel en epitheel) en papillomen (goedaardig epitheelgezwel met tepelachtige verhevenheden) zijn goedaardige tumoren die ook voorkomen bij mannen. Verder verwart de arts borstkanker bij de man soms met gynaecomastie (ontwikkeling van de borstklier van de man naar het vrouwelijke type toe)..

Behandeling

De behandelingsmethode van borstkanker bij mannen is hetzelfde als bij die van vrouwen. De chirurg verwijdert de borst, borstspieren en lymfeklieren indien nodig. Daarna doodt radiotherapie de resterende kankercellen. Chemotherapie doodt kankercellen die zich hebben verspreid naar andere lichaamsdelen. Tot slot groeien bepaalde vormen van borstkanker niet wanneer de patiënt hormoontherapie krijgt. Mannen met borstkanker reageren doorgaans zeer goed op hormoontherapie. Tijdens en na de behandeling krijgt de patiënt nog meerdere onderzoeken om te kijken of de behandeling werkt en ook of de kanker eventueel terugkeert.

Prognose

Indien de arts borstkanker bij een man snel diagnosticeert en behandelt, is de prognose uitstekend. Wanneer de kanker is uitgezaaid, is de kans op overleven wel kleiner.

Lees verder

• Uitzaaiingen (metastasen) van borstkanker: Locaties
• Borstkanker (mammacarcinoom) bij vrouwen: Tumor in borst
• Tepelafwijkingen: Soorten abnormale tepels bij vrouwen
• Ductaal carcinoma in situ: Voorstadium van borstkanker
• Kankerbehandeling: Verschillende behandelingen voor kanker