Appendectomie: Chirurgisch verwijderen van de appendix
Een appendicitis, de medische term voor een blindedarmontsteking, is een medische noodsituatie die een appendectomie vereist. Bij deze veel voorkomende spoedoperatie verwijdert de chirurg de appendix, het aanhangsel van de blindedarm. De appendix is een klein, vingervormig orgaan dat aftakt uit het eerste deel van de dikke darm. Wanneer een appendix geperforeerd is en scheurt, gaat deze lekken en infecteert de ontsteking het hele buikgebied, wat potentieel levensbedreigend is. Bij een appendectomie heeft de chirurg de keuze tussen een open en laparoscopische operatietechniek. Deze laatste kent veelal een snellere hersteltijd. Meestal is de prognose na een chirurgische verwijdering van het aanhangsel van de blindedarm uitstekend.
Indicatie appendectomie: Appendicitis
Bij een
appendicitis (
ontsteking van het wormvormig aanhangsel van de blindedarm), ook gekend als een blindedarmontsteking, heeft de patiënt aanvankelijk milde pijn rond de navel die geleidelijk aan verandert naar scherp en ernstig. De
pijn trekt vooral naar de rechteronderbuik.
Diarree of
constipatie, stijve buikspieren, een gezwollen buik,
koorts (meestal niet heel hoog)
misselijkheid en overgeven en een
verminderde eetlust komen ook voor bij een appendicitis. Daarnaast doen
wandelen en
hoesten pijn. Bij deze medische noodsituatie gebruikt de patiënt geen warmtekompressen, klysma’s,
laxeermiddelen (geneesmiddelen bij obstipatie) of andere huismiddeltjes om de symptomen te verlichten. Hij gaat onmiddellijk naar de arts of het ziekenhuis. De blindedarmontsteking is veelal moeilijk te diagnosticeren, vooral bij kinderen, ouderen en vrouwen in de vruchtbare leeftijd. De arts onderzoekt de buik en het rectum, en voert eventueel bijkomende onderzoeken uit zoals een
bloedonderzoek, een
CT-scan van de buik of een
abdominale echografie (
echografisch onderzoek). De chirurg wil zo snel mogelijk een geïnfecteerde appendix verwijderen bij een appendectomie voordat deze openscheurt. Meestal scheurt deze open na 48 tot 72u nadat de symptomen zijn opgetreden bij de patiënt.
Tegenindicatie operatie bij een ontsteking van het aanhangsel van de blindedarm
Wanneer een patiënt een lange geschiedenis van symptomen en tekenen van een grote flegmone heeft, gaat de operatie niet door. Een flegmone is de
medische term voor een acute weefselontsteking met ettering en neiging tot snelle uitbreiding. Breedspectrumantibiotica is dan een betere optie. In de eerste trimester van de zwangerschap is een laparoscopische appendectomie niet aanbevolen omdat dit nadelige gevolgen heeft op de ontwikkeling van de foetus.
Voor de laparoscopische of open appendectomie
Voorbereidingen
De patiënt meldt de arts of ze (mogelijk) zwanger is. Ook geeft hij een volledige medicatielijst mee. Dit omvatten ook
kruiden,
vitaminen en andere supplementen. Mogelijk zijn medicatie-aanpassingen nodig, maar dit overlegt de patiënt steeds met de arts. Daarnaast is een lijst van
allergieën (allergische reactie door contact met uitlokkende stof) nodig voor de arts. Het spreekt voor zich dat de arts ook informatie nodig heeft over de
medische geschiedenis van de patiënt, en de huidige symptomen wil kennen. Daarom voert hij steeds vlak voor de operatie nog een lichamelijk onderzoek uit.
Praktisch
De patiënt mag ten minste acht uur voor de ingreep niet eten of drinken. Hij komt met andere woorden indien mogelijk nuchter naar het ziekenhuis. De patiënt krijgt bij de ingreep ofwel een spinale anesthesie (lumbale punctie (
ruggenprik) waardoor hij gevoelloos is onder de taille. Hij krijgt daarnaast kalmerende medicijnen waardoor hij slaperig is. Een andere mogelijkheid is dat de operatie doorgaat via algemene
anesthesie. De patiënt slaapt en voelt geen pijn tijdens de operatie.
Tijdens het chirurgisch verwijderen van de appendix
Bij een open appendectomie maakt de chirurg een kleine snede in de lagere rechterkant van het buikgebied. Hij scheidt de buikspieren en opent de buikstreek. Daarna bindt hij de appendix af met hechtingen en vervolgens verwijdert hij de appendix. Daarna verwijdert hij de wonde met hechtingen. Het aanhangsel van de blindedarm is ook laparoscopisch te verwijderen, wat de chirurg vaak gebruikt bij patiënten met
overgewicht en ouderen. Hierbij maakt de arts kleine chirurgische sneden. Daarna brengt hij een canule in in de buik en blaast hij gas in het buikgebied. Daarna brengt hij een laparoscoop met een camera in. Wanneer de appendix gescheurd is wanneer zich hierin een
abces bevindt, spoelt de arts de buik van de patiënt tijdens de operatie met een zoutoplossing (zout water). De chirurg laat hierbij een kleine buis achter in het buikgebied zodat vocht of pus in staat is om weg te lopen. Bij beide operatietechnieken gaat het aanhangsel van de blindedarm naar het laboratorium voor verder onderzoek, sluit de chirurg de wonde met hechtingen of nietjes en plaatst hij tot slot een steriel verband op de wonde.
Na de operatie
De hersteltijd van een appendectomie is meestal snel wanneer de chirurg een eenvoudige blindedarmoperatie heeft uitgevoerd. De meeste patiënten verlaten het ziekenhuis binnen één tot twee dagen na de operatie. De patiënt mag de normale activiteiten hervatten binnen twee tot vier weken nadat hij het ziekenhuis heeft verlaten. Heeft de chirurg een laparoscopische appendectomie uitgevoerd, dan is de hersteltijd nog sneller. Het herstel is daarentegen langzamer en ingewikkelder als de chirurg een
gescheurde appendix of een abces in de appendix heeft hersteld.
Resultaten appendectomie
De prognose van een appendectomie is zeer goed. De patiënt is prima in staat om te leven zonder een appendix. Meestal herstelt hij binnen de vier tot zes weken volledig van de operatie.
Risico’s bij patiënten
Bij het gebruik van de anesthesie reageert de patiënt mogelijk op de
medicijnen of ontstaan
ademhalingsproblemen. De algemene risico’s van de operatie omvatten bloedingen en een infectie. De risico’s van een appendectomie na een gescheurde appendix zijn onder andere bijwerkingen van medicijnen, een
wondinfectie, een
darmobstructie (verstopping in darm met
buikpijn en
braken), letsels aan de nabijgelegen organen, een
peritonitis (ontsteking van buikvlies door infectie in de buikholte), ophopingen van pus waarvoor
antibiotica en drainage (
pus afvoeren) en een langer ziekenhuisverblijf nodig zijn.
Lees verder