Ameloblastoom: Goedaardige, pijnloze tumor in de kaak

Ameloblastoom: Goedaardige, pijnloze tumor in de kaak Een ameloblastoom is een kaakgezwel, ontstaan uit emailvormend epitheel van de tandaanleg. Deze tumor of cyste is veelal benigne (goedaardig) maar de weefselgroei is mogelijk agressief in het betrokken gebied. Daarom zijn mogelijk eveneens de oogkassen en sinussen aangetast. Dit zorgt veelal voor een gezichtsmisvorming met ook afwijkingen aan de kauwfunctie en tanden. Af en toe is de tumor maligne (kwaadaardig) en tast deze ook andere lichaamsdelen aan. De tumor vereist een agressieve behandeling om een recidief van de tumor te beperken. De tumor werd voor het eerst beschreven in 1827 die de arts Gorlin.

Synoniemen ameloblastoom

Een ameloblastoom is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • adamantinoom (deze term is eigenlijk onjuist omdat dit de aanwezigheid van harde weefsels impliceert, die niet voorkomen bij een ameloblastoom)
  • ameloblastoma
  • odontogene tumor
  • progonoma
  • prognonoom

Epidemiologie

Een ameloblastoom komt zelden voor, maar exacte cijfergegevens zijn niet gevonden in de geraadpleegde bronnen. Wel blijkt de tumor in 1% van alle kaaktumoren en cysten (abnormaal gevormde holten in lichaam) voor te komen. Ook is dit de tweede meest voorkomende tandtumor na een tandgezwel. Mannen en vrouwen zijn in gelijke aantallen aangetast. Verder krijgen patiënten van alle etnische achtergronden en van alle leeftijdsgroepen te maken met een ameloblastoom. De leeftijd van het ontstaan van deze tumor is meestal tussen het eerste en de zevende decennium van het leven met een gemiddelde verschijning in het vierde decennium. Bij kinderen verschijnt de tumor tot slot zelden.

Oorzaken

Het is niet goed bekend wat ameloblastoom veroorzaakt. Mogelijke risicofactoren zijn letsels aan de mond of de kaak, infecties van de tanden of het tandvlees, of een ontsteking van deze gebieden. Mogelijk leiden ook virale infecties (infecties veroorzaakt door virussen) of een gebrek aan eiwit of mineralen in de voeding tot de groei of ontwikkeling van deze tumoren. Ook is niet goed bekend waarom de cysten meestal goedaardig zijn, maar soms toch kwaadaardig uitpakken.

Symptomen: Goedaardige, pijnloze tumor in de kaak

Een ameloblastoom is gekenmerkt door een abnormale groei in het sinusgebied of de kaak, vaak op de plaats van de derde molaar (ware kies). Meestal heeft de patiënt geen pijn al is de kaak wel gezwollen of uitgezet. De tumor groeit meestal langzaam. De tumoren of cysten zijn mogelijk lokaal agressief en verspreiden zich dan naar de neus, de oogkas (medische term: orbita) en de schedel. Af en toe verspreiden ameloblastomen zich naar andere lichaamsdelen zoals de longen (longmetastasen) of het centraal zenuwstelsel, hetgeen wel zelden voorkomt.

Diagnose en onderzoeken

Diagnostisch onderzoek

Het stellen van de diagnose is snel nodig voor het tijdig inzetten van de behandeling. Op deze manier stopt de groei van de tumoren en krijgen de tumoren de kans niet om kwaadaardig te worden. Een gewone röntgenfoto of een MRI-scan identificeren een ameloblastoom. De bevestiging van de diagnose gebeurt via een biopsie.

Differentiële diagnose

Symptomen van de volgende aandoeningen lijken op deze van ameloblastoom. De vergelijkingen zijn nuttig voor een differentiële diagnose:

Behandeling via agressieve chirurgie

De arts verwijdert het aangetaste weefsel via een chirurgische ingreep. Hij verwijdert rond de tumor ook nog een ruim gebied van gezond weefsel om de kans op een terugkeer van de tumor te minimaliseren. Als de tumor terugkeert, voert de chirurg de operatie opnieuw uit. Bij de radicale chirurgie reconstrueert hij de ontstane misvorming met bottransplantaten zodat de patiënt een goed functioneel en esthetisch resultaat krijgt. Heeft de tumor zich verspreid naar andere lichaamsdelen en is dus sprake van een kwaadaardige tumor, dan is radiotherapie (behandeling via bestraling) de beste keuze. Chemotherapie is meestal niet zo effectief bij een ameloblastoom.

Complicaties tumoren in de kaak

De tumor keert erg vaak terug. Daarom is het belangrijk om de tumor agressief te behandelen via chirurgie.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Odontoom: Goedaardig tandgezwel in kaakbot zonder symptomenOdontoom: Goedaardig tandgezwel in kaakbot zonder symptomenEen odontoom betekent letterlijk vertaald een goedaardige tandtumor. Dit gezwel bevindt zich in het kaakbot in de boven-…
Ganglioneuroblastoom: Tumor uit zenuwweefsel, vaak in buikGanglioneuroblastoom: Tumor uit zenuwweefsel, vaak in buikEen ganglioneuroblastoom is een tumor die ontstaat uit zenuwweefsels. De tumor is intermediair; hij bevindt zich tussen…
Desmoïdtumor: Goedaardige tumor binnen of buiten buikgebiedDesmoïdtumor: Goedaardige tumor binnen of buiten buikgebiedEen desmoïdtumor is een hard, peesachtig bindweefselgezwel. Deze tumor is zowel in als buiten het buikgebied mogelijk. D…
Goedaardige tumoren kunnen ook gevaarlijk zijnGoedaardige tumoren kunnen ook gevaarlijk zijnTumoren hoeven gelukkig niet altijd kwaadaardig te zijn en daarmee ook niet levensbedreigend. Een voorbeeld van zo'n goe…

Babesiosis: Infectie door besmette teekBabesiosis: Infectie door besmette teekBabesiosis is een infectie die een patiënt oploopt door een besmette teek. De rode bloedcellen zijn hierdoor geïnfecteer…
Syndactylie: Samengegroeide vingers en/of tenenSyndactylie: Samengegroeide vingers en/of tenenSyndactylie verwijst naar een aangeboren fusie van twee of meer vingers en/of tenen. Normaal gezien scheiden de vingers…
Bronnen en referenties
  • Ameloblastoma, http://rarediseases.org/rare-diseases/ameloblastoma/, geraadpleeg d op 21 juli 2016
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 21 juli 2016
  • Head and Neck: Odontogenic tumor: Ameloblastoma, http://atlasgeneticsoncology.org/Tumors/AmeloblastomID5945.html, geraadpleegd op 21 juli 2016
  • Mandible-Maxilla, Benign tumors, Ameloblastoma, http://www.pathologyoutlines.com/topic/mandiblemaxillaameloblastoma.html, geraadpleegd op 21 juli 2016
  • Overview, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ameloblastoma/home/ovc-20186225, geraadpleegd op 21 juli 2016
  • Surgical management of ameloblastoma: Conservative or radical approach, Natl J Maxillofac Surg. 2011 Jan-Jun; 2(1): 22–27., doi: 10.4103/0975-5950.85849, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3304226/, geraadpleegd op 21 juli 2016
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 11-09-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 6
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.