Teek gezien: snel verwijderen met tekenpincet of tekentang

Een teek is een gevaarlijk beestje, althans sommige van hen. Een aantal kan namelijk een ernstige ziekte overbrengen. Wie eenmaal een teek op zijn huid heeft geconstateerd doet er goed aan die snel te verwijderen. Maar dat moet dan wel op de juiste manier gebeuren anders ziet het beestje toch kans onherstelbare schade aan te richten. Voor het verwijderen van een teek bestaan speciale tangetjes en pincetten. Maar als een teek eenmaal gebeten heeft is het soms noodzakelijk om professionele hulp te zoeken. Gelukkig is het ook mogelijk zoveel mogelijk te beschermen tegen een tekenbeet waardoor het beestje geen kans meer heeft een eventuele ziekte over te brengen.

Bloedmaaltijd van teken duurt soms uren tot dagen

Teken zijn parasitaire mijten die tot de spinachtigen behoren. Ze leven van het bloed van gewervelde dieren waarvoor ze zich in de huid van hun prooi vastbijten. Zo’n bloedmaaltijd kan uren tot dagen duren. Een beet van een teek is niet pijnlijk en wordt daarom niet altijd meteen opgemerkt. Teken bijten zich vast in vogels, reptielen en verschillende zoogdieren, maar ook in de mensenhuid. De zogenaamde schapenteek kan daarbij de ziekte van Lyme op de mens overbrengen.

Wachten op een gastheer

Een teek heeft evenals een spin acht poten maar onderscheidt zich van een spin omdat een teek geen duidelijke overgang heeft van het kopborststuk naar het achterlijf. Het beestje heeft een onopvallende kleur zwart of bruin. Volgezogen ziet een teek er bijna rolrond uit. De grootte van een mannetjesteek is slechts een paar millimeter als hij niet is volgezogen met bloed. Een vrouwtjesteek kan door de extreem rekbare huid meer dan een centimeter groot worden. Vrouwtjesteken zuigen zich zo vol omdat ze voor de ontwikkeling van een groot aantal eitjes veel proteïnen nodig hebben. Mannetjesteken kunnen met veel minder voedsel volstaan. Een teek zit in struikgewas of op grassprieten en bomen te wachten tot een gastheer langskomt. Zij sporen de gastheer op door de uitgestraalde lichaamswarmte en waarschijnlijk ook door geurdetectie. Bij mensen kunnen ze via de benen opklimmen en zich nestelen in een huidplooi of ook wel op een been of arm.

Veilig verwijderen van een teek

De besmettingskans op de ziekte van Lyme is na verwijdering van de teek binnen vierentwintig uur gering. Maar een teek verwijderen dient zorgvuldig te gebeuren. Het best kan dit met een pincet met spitse punten of met een speciale tekenpincet of tekentang. Het beestje moet met een pincet of tang bij de kop worden beetgepakt en wel zo dicht mogelijk bij de huid waar het zich heeft ingebeten. Daarna wordt de teek voorzichtig recht omhoog getrokken. Sommigen menen dat dit met een draaibeweging moet gebeuren omdat een teek zich in de huid zou hebben gedraaid. Dit is echter niet het geval. Voorkomen moet worden dat met de pincet of tang in het lichaam van de teek wordt geknepen. Het wondje kan met alcohol van 70% of met jodium worden gedesinfecteerd. Desinfecteren van de pincet of tang kan in kokend water kan gebeuren.

Bescherming tegen tekenbeten is mogelijk

Tekenbeten komen vooral in de zomer voor en kunnen worden opgedaan tijdens een wandeling in de natuur, maar ook in de tuin of in stadsparken. Om teken geen kans te geven zich op de mensenhuid vast te bijten kan de kleding worden ingespoten met een insectenwerend middel DEET of Permethrin. Door DEET wordt de reukzin van de teek verstoord en kan hij de mogelijke gastheer niet meer waarnemen. Permethrin tast het zenuwstelsel van de teek aan waardoor hij wordt gedood. Een beschermingsmogelijkheid is ook om niet met ontblote lichaamsdelen door struikgewas of bos te lopen. Indien dat wel het geval is geweest is het belangrijk om na het verlaten van het terrein goed te controleren of er zich ergens een teek op de huid bevindt. Als ondanks bescherming toch een tekenbeet is opgelopen is het beter om een huisarts te bezoeken als de teek vermoedelijk 24 uur of langer in de huid heeft gezeten. Ook is een bezoek aan de huisarts nodig als na enkele dagen klachten ontstaan zoals een grote rode vlek of ring die langzaam groter wordt of gezondheidsklachten als griepachtige verschijnselen, tintelingen of gewrichtsklachten.

Aantal patiënten met ziekte van Lyme stijgt anno 2016

Het aantal patiënten met de ziekte van Lyme, die door een tekenbeet werd veroorzaakt, neemt elk jaar toe. De meeste tekenbeten werden in het bos opgelopen. Het aantal mensen dat zich bij een dokter meldt met klachten of om een teek te laten verwijderen ligt jaarlijks op vele tienduizenden. Voorkomen is daarom van groot belang.