Micropsie: Verkleind zien van voorwerpen en mensen

Micropsie is een aandoening waarbij een patiënt objecten en mensen kleiner waarneemt dan ze in werkelijkheid zijn. Hierbij is sprake van een foute visuele waarneming. Micropsie, wat meestal een tijdelijk fenomeen is, is meestal te wijten aan oogafwijkingen of neurologische problemen, al leiden andere factoren ook tot deze stoornis. De arts voert diverse onderzoeken uit op neurologisch en oogheelkundig gebied om de oorzaak van micropsie te achterhalen. De behandelingsmethoden en vooruitzichten zijn variabel en afhankelijk van de oorzaak.

• Synoniemen micropsie
• Epidemiologie
• Oorzaken: Neurologische aandoening of oogaandoening
• Symptomen: Verkleind zien van voorwerpen en mensen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling voor micropsie
• Prognose afhankelijk van oorzaak

Synoniemen micropsie

Micropsie is eveneens gekend onder deze synoniemen:

• het Alice in Wonderland-syndroom (vooral wanneer micropsie resulteert in een verstoring van het lichaamsbeeld)
• micropia
• micropie
• micropsia

Epidemiologie

Micropsie (en ook macropsie) komt vooral voor bij kinderen tussen vijf en tien jaar oud. Deze symptomen zijn voor de patiënt vaak zeer frustrerend waardoor snel paniek ontstaat. Mannen zijn iets vaker dan vrouwen getroffen.

Oorzaken: Neurologische aandoening of oogaandoening

Optische vervorming veroorzaakt micropsie, maar dit heeft de patiënt zelf in de hand. Diverse andere aandoeningen en omstandigheden veroorzaken mogelijk (tijdelijke) micropsie. Deze situeren zich op het vlak van de ogen en de hersenen (neurologisch).

Neurologische aandoening

• Een beroerte: Bij een beroerte vindt onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen plaats, wat leidt tot mentale en lichamelijke symptomen.
• Hersentumoren en hersenletsels
• Migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn) (micropsie vindt meestal aan het begin van een aanval plaats)
• Multiple sclerose (chronisch auto-immuunaandoening)
• Neurologische aandoeningen en schade aan de hersenen, veroorzaakt door medicatiegebruik
• Temporale, pariëtale, of occipitale kwab-epilepsie
• Wanen en hallucinaties

Oogaandoening

• Centrale sereuze retinopathie (vochtopbouw onder het netvlies met vervormd en wazig gezichtsvermogen als gevolg)
• Corneaoedeem (zwelling van het hoornvlies)
• Maculadegeneratie
• Na chirurgie van een netvliesloslating van het oog
• Netvliesoedeem (zwelling van het netvlies)

Andere oorzaken

Andere oorzaken zijn:

• Drugsgebruik zoals morfine en heroïne
• het Epstein-Barr virus (klierkoorts: virale infectie met keelpijn, gezwollen lymfeklieren, vermoeidheid en lichte koorts die vooral bij adolescenten en jongvolwassenen voorkomt)

Symptomen: Verkleind zien van voorwerpen en mensen

Voor een patiënt ziet een groot huis er bijvoorbeeld uit als een kleine replica, en een grote hond ziet de patiënt dan aan als een opgezet dier. Het zicht lijkt soms vergelijkbaar met de verkeerde kant van een verrekijker. De grootte van object helpt mensen met het waarnemen van diepte. Micropsie interfereert daarom met het dieptezicht en de perceptie van afstand. Dit resulteert in potentiële gevaren voor het autorijden, het bedienen van machines en het uitvoeren van andere dagelijkse activiteiten. Meestal zijn de symptomen slechts tijdelijk. De meeste patiënten begrijpen echter wel dat ze een foute visuele perceptie hebben die niet strookt met de werkelijkheid. Soms zijn ze zelfs in staat om de werkelijke omvang en afstand in te schatten ondanks de foute visuele voorstelling. Tot slot is het beeld mogelijk vervormd (metamorfopsie) en ziet de patiënt soms minder scherp.

Diagnose en onderzoeken

Neurologische onderzoeken

De arts voert beeldvormende onderzoeken van de hersenen uit, zoals een MRI-scan en CT-scan. Een elektro-encefalografie (EEG: hersenfilmpje) is ook nuttig om zo de diagnose van epilepsie te stellen. Daarnaast is een neurologisch onderzoek vereist door een neuroloog.

Oogonderzoeken

De oogarts onderzoekt de ogen van de patiënt grondig via een oogonderzoek, want ook enkele oogaandoeningen resulteren mogelijk in micropsie. Hij verwijdt hiervoor eerst de ogen met mydriatica, pupil verwijdende oogdruppels. Hierdoor is hij in staat om de achterkant van het oog te inspecteren, op zoek naar mogelijke problemen met het netvlies. De oogafwijking maculadegeneratie is op te sporen dankzij een Amsler-rooster.

Behandeling voor micropsie

De arts behandelt de onderliggende oorzaak van micropsie. De behandeling bestaat veelal uit medicatie, een bril, een operatie en/of veranderingen in de levensstijl. Bij de aanwezigheid van een oogziekte, behandelt de oogarts deze oogaandoening. Zo voorkomen voedingssupplementen met luteïne zoals luteïne verrijkte eieren de progressie van de oogziekte maculadegeneratie. Diverse laserbehandelingen zijn ook voorhanden.

Prognose afhankelijk van oorzaak

De vooruitzichten van micropsie zijn net als de behandeling variabel, omdat deze afhankelijk zijn van de oorzaak.