Jeukende oren: Oorzaken, symptomen en behandelingen

Net zoals andere lichaamsgebieden, zijn ook de oren onderhevig aan jeuk. En krabben brengt geen soelaas, want dit leidt zelfs tot verdere complicaties, zoals infecties, roodheid en zwelling. Dit vervelend symptoom wijst vaak op een onderliggende aandoening of een probleem in of rond het oor. Dankzij veel zelfzorgmaatregelen is de patiënt in staat om de jeuk te verminderen, maar wanneer dit niet helpt, of wanneer hierbij ernstige symptomen gepaard gaan, is medische hulp wel aangeraden. De arts onderzoekt de precieze oorzaak van deze jeuk en stemt hierop een geschikte behandeling af. Wanneer hij de oorzaak kan behandelen, verdwijnt de jeuk veelal voorkomt de patiënt verdere schade.

• Oorzaken jeukende oren
• Symptomen van oorjeuk
• Diagnose en onderzoeken
• Krabben helpt niet
• Behandelingen
• Preventie jeuk in het oor

Oorzaken jeukende oren

Allergieën

Astma (chronische ontsteking van de luchtwegen in de longen) en andere allergische problemen leiden tot jeuk in de oren. Deze allergische reactie komt tot stand na contact met graspollen. Het behandelen van allergieën (allergische reactie door contact met uitlokkende stof) verlicht vaak de oorjeuk.

Droge huid / Onvoldoende oorsmeer

Als de oren onvoldoende oorsmeer produceren, droogt de huid uit en ontstaat jeuk. Het oorsmeer heeft een smerende werking, en de afwezigheid hiervan leidt tot jeuk. Zelfs een schilferige huid komt dan uit het oor. Babyolie of mineraalolie is bij deze patiënten veelal werkzaam.

Dermatitis in de gehoorgang

Oorkanaaldermatitis is een ontsteking van de huid rond de gehoorgang, vaak veroorzaakt door een allergische reactie. Schoonheidsproducten of reacties op bepaalde metalen in oorringen leiden mogelijk tot dermatitis (huidontsteking) in de gehoorgang. Een ander type dermatitis is auditieve (betekenis van het oor) eczematoïde dermatitis, die een onbekende oorzaak heeft.

Haar- of badproducten

Na het gebruik van bijvoorbeeld haarlak, shampoo, douchegel, badschuim, haargel of haarverf dat in de oren terecht is gekomen, ontwikkelt een patiënt soms jeuk in het oor of de oren.

Hoorapparaat

Een hoorapparaat sluit het water in de oren op wat resulteert in jeuk. Sommige patiënten zijn allergisch voor het hoortoestel zelf. Daarnaast veroorzaakt een slecht passend hoortoestel druk op bepaalde gebieden van het oor, waardoor de patiënt jeuk ervaart.

Otitis media (middenoorontsteking)

Een middenoorontsteking veroorzaakt niet alleen pijn maar eveneens jeuk. Deze oorinfectie verschijnt vaak bij kinderen. Bij zwemmers is vaak de uitwendige gehoorgang aangetast (zwemmersoor). Andere veel voorkomende symptomen van deze infectie zijn zwelling en roodheid.

Psoriasis

Deze huidaandoening treft vaak zichtbare lichaamsgebieden zoals de armen of benen, maar af en toe treedt psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilfers) op voor of achter in de oren, wat leidt tot jeuk.

Schimmelinfecties

Een schimmelinfectie in bijvoorbeeld de voeten of liesstreek komt mogelijk ook voor in de gehoorgang met jeuk als gevolg.

Vocht

Wanneer een patiënt voortdurend is blootgesteld aan hoge vochtigheid, verhoogt dit het risico op een oorontsteking, en vergroot de kans op jeukende oren. Dit geldt tevens voor patiënten die leven in een warm en vochtig klimaat. Vooral schimmelinfecties gedijen goed in vochtige omstandigheden.

Andere oorzaken

Andere oorzaken van oorjeuk zijn:

• bijwerkingen van medicijnen
• een anafylactische shock (snel optredende allergische reactie met als gevolg een bloeddrukdaling en onvoldoende bloedstroom naar vitale organen, hetgeen levensbedreigend is)
• extreme hitte of koude
• stress

Symptomen van oorjeuk

Oorjeuk gaat soms gepaard met enkele begeleidende symptomen aan het oor, maar ook enkele algemene symptomen zijn mogelijk.

Oor

• een huiduitslag in of rond het oor
• een oorafscheiding
• gevoeligheid of pijn
• korstvorming of een schilferige huid
• roodheid
• warmte
• zwelling

Algemeen

Jeukende oren treden soms op met algemene symptomen zoals:

• een huiduitslag
• een loopneus
• hoesten
• hoofdpijn
• keelpijn
• koorts of koude rillingen
• niezen
• stijve gewrichten
• zweten

Diagnose en onderzoeken

De arts bevraagt de medische geschiedenis van de patiënt. Daarnaast wil hij weten wanneer de jeukende oren zijn opgetreden alsook welke andere symptomen hierbij gepaard gaan zoals koorts. Daarna onderzoekt de arts de oren. Mogelijk identificeert hij een huiduitslag, een teveel van oorsmeer of oorsmeer zeer dicht bij het trommelvlies.

Krabben helpt niet

Jeukende oren zijn erg vervelend waardoor veel patiënten de neiging hebben om te gaan krabben. Ze gebruiken hiervoor zelfs verschillende materialen. De symptomen verslechteren echter want daardoor treedt een infectie op wat leidt tot koorts, zwelling en een oorafscheiding. Ook ontstaat mogelijk schade aan de gehoorgang.

Behandelingen

Zelfzorgtips

Voor jeukende oren bestaan diverse behandelingen die vaak zelfs erg eenvoudig uit te voeren zijn. Overtollig oorsmeer verwijderen gebeurt met waterperoxide. De patiënt brengt tevens regelmatig een beetje warme olie in het oor. Ook het druppelen van een mengsel van alcohol en water is mogelijk. Daarnaast vermijdt de patiënt vocht, allergenen en ook zwempartijtjes indien hij kampt met een oorontsteking. Oorbellen draagt de patiënt niet en ook schoonheidsproducten gebruikt hij niet wanneer deze de oren irriteren. Pijnstillers zijn aanbevolen bij pijn. Verder behandelt de patiënt een oorontsteking volgens het advies van de arts.

Professionele medische zorg

De volgende begeleidende symptomen wijzen op een ernstige aandoening die onmiddellijke medische aandacht vereist. Dit geldt ook wanneer de zelfzorgtips niet werken.

• een beklemming of vernauwing van de keel
• een bloeding (oorbloeding)
• een plotselinge zwelling van het gezicht, de lippen of de tong
• plots gehoorverlies / plotselinge doofheid
• respiratoire of ademhalingsproblemen
• veranderingen in het bewustzijn of de alertheid

Preventie jeuk in het oor

Enkele preventieve maatregelen voor jeukende oren zijn onder andere:

• allergenen vermijden (allergische reactie voorkomen)
• een hoofdband in het zwembad dragen
• geen wattenstaafjes in oren gebruiken
• gehoorapparaten en oordopjes voorzichtig gebruiken
• overtollige vloeistof in de oren voorkomen
• regelmatig olijfolie in de oren doen