Natuurlijke pijnstillers: Kruiden en andere therapieën

Pijnstillers zijn bij heel wat mensen niet meer weg te denken uit het medicijnenkastje. Hoofdpijn, pijn aan de knie of pijnlijke maandstonden en al snel verdwijnt een pijnstiller uit dit kastje. Deze pilletjes verlichten de pijn, maar sommige mensen raken hieraan verslaafd of nemen onbewust maandelijks grote hoeveelheden. Deze pijnstillers leiden soms ook tot vervelende bijwerkingen of ze veroorzaken andere gezondheidsproblemen. Enkele natuurlijke oplossingen brengen soelaas waardoor de pijn eveneens verdwijnt. Vooral bij chronische pijn gebeurt een verlichting van de pijn pas na enkele maanden. Geduld is dan een goede boodschap. Bij alle tips geldt dat deskundig en medisch advies steeds vereist is.

• Bomen & Planten
• Schietwilg
• Smeerwortel
• Suikerberk
• Witte wilgenschors
• Dagelijkse activiteiten
• Acupunctuur
• Buitenlucht
• Geleide fantasie
• IJs
• Lachen
• Lichamelijke activiteiten
• Massage
• Meditatie
• Slapen
• Stretchen
• Warmte
• Water
• Essentiële oliën
• Lavendel
• Pepermunt
• Kruiden
• Arnica
• Boswella
• Duivelsklauw
• Gember
• Kruidnagel
• Kurkuma
• Supplementen
• Glucosamine
• Probiotica
• Voeding
• Bromelaïne
• Capsaïcine / Capsicum
• Gammalinoleenzuur (GLA)
• Kersen
• Omega-3-vetzuren
• Veenbes
• Zeewier
• Deskundig en medisch advies bij natuurlijke pijnstillers

Bomen & Planten

Schietwilg

Het werkzame bestanddeel in schietwilg is salicin, die het lichaam omzet in salicylzuur. De prostaglandinen in het lichaam (soort hormonen die zorgen voor pijn en ontsteking) verminderen met het innemen van kruiden van de schietwilg. Dankzij schietwilg ontstaan hierdoor enkele vervelende bijwerkingen van veel vrij verkrijgbare pijnstillers niet, zoals maagpijn en inwendige bloedingen. Dit kruid is bruikbaar voor de verlichting van menstruatiepijn, spierpijn, artritis (gewrichtsontsteking), of na een knie- of heupoperatie want dit bevordert de bloedstroom en vermindert de zwelling.

Smeerwortel

Lage of hoge rugpijn is heel vervelend, maar smeerwortel is zeer effectief voor enkele mensen. Dit is dan in de vorm van een huidcrème drie keer per dag aan te brengen op de pijnlijke plaatsen. Smeerwortel brengt mogelijk wel schade toe aan de lever wanneer mensen dit innemen via de mond. Smeerwortelthee drinken is bijgevolg geen goed idee.

Suikerberk

De suikerberk (zoete berk) is een boom waarvan de bladeren cortison bevatten. Dit ingrediënt bevindt zich in medicijnen die de arts inzet voor de behandeling van endocriene stoornissen, artritis, lupus, een huidaandoening, auto-immuunziekten, ... In berkenbladeren bevindt zich tevens “methylsalicylaat”, wat vergelijkbaar is met salicylzuur wat in aspirine aanwezig is. Dit verbetert de circulatie, werkt tegen krampen, is een pijnstiller, werkt tegen schimmels, is ontgiftend en stopt de rimpels. Daarnaast is de werking van een suikerberk vergelijkbaar met een diureticum (plaspil). Suikerberk is beschikbaar in olievorm.

Witte wilgenschors

Salicine is vergelijkbaar met één van de belangrijke ingrediënten van aspirine. Dit bevindt zich eveneens in een witte wilgenbast. Deze natuurlijke pijnstiller is verkrijgbaar als een vloeibaar supplement, een capsule of als gedroogd kruid. Dit werkt goed tegen hoofdpijn, lage rugpijn, artrose (reumatische aandoening van gewrichtskraakbeen met pijn, stijfheid, gewrichtsgeluiden en hardheid) en vele andere aandoeningen. Dit product is enkel door volwassenen inzetbaar want dit is net als aspirine potentieel giftig voor kinderen. Daarnaast ontstaan soms maagklachten (vooral in grote dosissen) en veroorzaakt de inname van wilgenschors soms een vertraagde nierfunctie. Wanneer iemand reeds antistollingsmedicijnen neemt omdat het innemen van salicine anders het risico op bloedingen verhoogt.

Dagelijkse activiteiten

Acupunctuur

Acupunctuur is een oude Chinese vorm van geneeskunde, waarbij de acupuncturist kleine en erg dunne naalden in specifieke punten van het lichaam plaatst. Deze zijn dermate dun dat de meeste mensen ze niet eens voelen, dus angst hebben voor acupunctuur is totaal overbodig. Deze natuurlijke therapie biedt tal van voordelen en verlicht verschillende soorten pijn, zoals migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn), rugpijn, artrose en andere soorten chronische pijn.

Buitenlucht

Minstens tien tot vijftien minuten dagelijkse buitenlucht is aanbevolen omdat zonlicht helpt bij het produceren van vitamine D. Vooral mensen met artrose in de knie ervaren de buitenlucht als bijzonder heilzaam voor de pijn. Chronische pijn in de onderrug en pijn aan de spieren en het skelet vallen ook te verhelpen door voldoende buiten te komen.

Geleide fantasie

Geleide fantasie is een natuurlijke spierontspanningstechniek waarbij mensen met pijn zich tijdens tweedagelijkse sessies op een andere plaats wanen. Deze vorm van meditatie gebruikt de geest om pijnsignalen uit te schakelen.

IJs

IJs toepassen op pijnlijke spieren, pezen of ligamenten is nuttig want dit vermindert de ontsteking en zwelling. Dit gebeurt wel kort nadat iemand deze pijn voelt. Hoofdpijn valt ook goed te verhelpen door het kort aanbrengen van een coldpack op het hoofd.

Lachen

Lachen verhoogt de pijntolerantie, zeker wanneer dit in gezelschap gebeurt. De bloedstroom en het zuurstofgehalte in het bloed verhogen hierdoor, en bovendien komen hierdoor meer endorfines vrij (natuurlijke pijnstillers). Lachyoga is voor mensen met pijn zeker aanbevolen.

Lichamelijke activiteiten

Het advies om lichamelijke activiteiten uit te voeren bij pijn, klinkt voor veel mensen als geen goed advies. Niettemin verlicht dit wel degelijk de pijn. Fysieke inspanning stimuleert de doorbloeding en de synoviale vloeistoffen, die de gewrichten smeert om pijn in de gewrichten te verlichten. Door lichamelijke inspanning komt bovendien endorfine vrij, waardoor mensen zich goed voelen. Endorfine is als het ware een natuurlijke pijnstiller van het lichaam. Het is uiteraard niet de bedoeling om krachtige fysieke inspanningen te leveren om pijn te verhelpen. Gezond verstand gebruiken is namelijk belangrijk. Bij pijn die het gevolg is van een verstuiking, breuk, of een gescheurd ligament, zijn lichamelijke activiteiten die druk uitoefenen op deze plaatsen, dus geen goed idee. Dit verergert namelijk de pijn en de andere symptomen. Een fysiotherapeut raadplegen is een goede optie om onder medische begeleiding oefeningen op te starten.

Massage

Massages zijn niet alleen in te zetten als luxe, maar ze brengen wel degelijk soelaas bij pijn. Dit werkt vooral bij mensen die lijden aan chronische lage rugpijn en wekelijks een massagebeurt krijgen. Massages verbeteren de bloedstroom en laten de spanning loskomen. Bij massages komen net dezelfde endorfines vrij als bij lichamelijke activiteiten.

Meditatie

Twee keer per dag mediteren vermindert haast alle soorten pijn. Dit bouwt de patiënt op van enkele minuten tot een halfuur. Hij gaat met de ogen dicht op een comfortabele plaats en manier zitten of staan. De patiënt denkt aan een fijn geluid dat hij steeds herhaalt in zijn geest. Bij het aanvoelen van pijn is het belangrijk om toch terug te keren naar het fijne geluid.

Slapen

Voldoende slaap is van cruciaal belang voor het verminderen van pijn en het bevorderen van de genezing. Regelmatige lichaamsbeweging bevordert de slaap. Visualisatie, meditatie en andere psychologische technieken zijn tevens nuttig om het slaapproces te bevorderen.

Stretchen

Stretchen (het opwarmen van spieren, ligamenten en pezen) is vooral bruikbaar bij mensen met chronische rugpijn. Dit gebeurt dagelijks gedurende ongeveer vijftien minuten en vermindert aanzienlijk de pijn.

Warmte

Nadat bij een verzwikking of verstuiking de ontsteking verdwenen is, vermindert warmte de stijfheid die hiermee gepaard gaat. Ook bij artritis is het aanbrengen van warmte een goede pijnverlichting. Dit is mogelijk met behulp van een warme kruik, met gel gevulde pads in de magnetron, elektrische verwarmingspads of het nemen van een bad met warm water. Infraroodtherapie is een andere vorm van warmtebehandeling, die vaak plaatsvindt onder begeleiding van een fysiotherapeut. Deze behandelingsvorm met warmte vermindert chronische lage rugpijn en artritis. Het herstel van pijnlijke spieren is tot slot bespoedigd dankzij de toepassing van infrarood warmte.

Water

Uitdroging (dehydratie) is geassocieerd met hoofdpijn, dus voldoende water drinken voorkomt dit vervelend symptoom of bestrijdt de hoofdpijn. Het drinken van veel water bij de behandeling van het premenstrueel syndroom helpt bij het doen ontspannen van de baarmoeder spieren en vermindert krampen.

Essentiële oliën

Lavendel

Lavendel vermindert spierspanning. Bij hoofdpijn een druppel EO Echte Lavendel (Lavendula Angustifolia) op de slapen wrijven helpt goed. Maar lavendelbalsem is ook heilzaam voor het kalmeren van jeukende huid, het bestrijdt een schimmelinfectie en het helpt bij de genezing van wonden.

Pepermunt

Pepermunt (Mentha piperita) is een natuurlijk middel tegen tandpijn, een ongemakkelijk en opgeblazen gevoel en winderigheid, gewrichtsaandoeningen, huidirritatie en spierpijn. Fibromyalgie (chronische aandoening met pijn en vermoeidheid) en het myofasciale pijnsyndroom zijn daarnaast goed te behandelen met pepermuntbalsem. Pepermunt is tevens een prima natuurlijk product voor het behandelen van hoofdpijn. Net zoals bij lavendel, werkt het goed om een druppel pepermuntolie tegen de slapen te wrijven. Hierbij is de patiënt wel waakzaam voor de ogen. Pepermuntolie is tot slot afgeraden voor het naar bed gaan vanwege de oppeppende werking.

Kruiden

Arnica

Arnica is een uitstekend kruid dat bruikbaar is na het intensief sporten, bij een acuut letsel, bij een kneuzing of zelfs na een operatie. Dit kruid werkt ontstekingsremmend en pijnstillend. De beste manier van het gebruik van Arnica is via een balsem of zalf.

Boswella

Boswella is een kruid dat afkomstig is van de wierookboom. Het hars remt een ontsteking af en vermindert de pijn, vooral bij artritische aandoeningen, alsook inflammatoire darmziekten. Dit is verkrijgbaar in tablet- of capsulevorm.

Duivelsklauw

Dit natuurlijk ontstekingsremmend kruid werkt goed bij de behandeling van leverproblemen en hartkrampen. Duivelsklauw vermindert de pijn van artritis, hoofdpijn en lage rugklachten. Mensen met een gevoelige maag starten met een lage dosis. Sommige mensen ervaren wel milde buikpijn bij het innemen van duivelskruid.

Gember

Gember heeft een ontstekingsremmende werking. Dit verlicht tal van symptomen en aandoeningen zoals misselijkheid, artritis, hoofdpijn, menstruele krampen en spierpijn. Daarnaast vermindert een gemberextract pijn en stijfheid in de kniegewrichten. Gember is zeer effectief in de vorm van een kompres of thee.

Kruidnagel

Kruidnagelolie, een poeder van kruidnagel en kruidnagelcapsules zijn andere natuurlijke pijnstillers. Deze kruiden, die vaak in de keuken te vinden zijn, zijn bij een verkoudheid (milde infectie met symptomen aan neus en keel), hoofdpijn, een reumatische ontsteking of misselijkheid in te zetten. Bij kiespijn helpt het om een paar druppels kruidnagelolie op een watje te plaatsen, en dit vervolgens op het pijnlijke tandvlees te plaatsen gedurende ongeveer tien minuten, en dit meermaals per dag. Kruidnagelolie is een tijdelijke natuurlijke pijnbestrijding. Bij chronische kiespijn is een tandheelkundig onderzoek door een tandarts steeds aanbevolen. Daarnaast leidt te veel onverdunde kruidnagelolie tot schade aan het tandvlees. Patiënten met bloedstollingsproblemen of mensen die bloedstoornissen hebben, overleggen met een tandarts het gebruik van kruidnagel.

Kurkuma

Kurkuma is een wortel die deel uitmaakt van de gemberfamilie. Dit kruid zorgt voor de typische gele kleur in curry. Hierin bevindt zich een antioxidant die er voor zorgt dat vrije radicale en moleculen niet in het lichaam terechtkomen. Hierdoor zijn cellen en weefsels beschermd. Tal van aandoeningen zoals kanker, indigestie (maagklachten na het eten of drinken), maagklachten, maagzweren, en psoriasis zijn via kurkuma te behandelen. Zelfs mensen met artrose proberen soms kurkuma als een natuurlijke pijnstiller want dit helpt ook tegen ontstekingen. Bij verstuikingen, verrekkingen, kneuzingen en een gewrichtsontsteking blijkt dit kruid ook heilzaam te zijn. Medical Daily beweert zelfs dat kurkuma zo goed werkt als ibuprofen. Thee maken, curry eten of capsules met kurkuma innemen zijn mogelijk om dit kruid in te nemen.

Supplementen

Glucosamine

Net zoals bij honden het geval is, werkt glucosamine ook bij mensen die pijnlijke gewrichten hebben. Vaak bevindt chondroïtine zich ook in capsules met glucosamine. Chondroïtine verzacht de pijn en zorgt voor een vlottere beweging. Deze stoffen maken deel uit van het kraakbeen in het lichaam.

Probiotica

Probiotica zijn goede bacteriën die de darmflora versterken in het lichaam. Deze verminderen de ontsteking en zijn vooral inzetbaar bij het prikkelbaredarmsyndroom (symptomen van diarree en obstipatie) wat pijn en een opgeblazen gevoel veroorzaakt. Probiotica bevinden zich in yoghurt, kimchi, kefir, en zuurkool, maar probiotica zijn eveneens beschikbaar in een supplementvorm.

Voeding

Bromelaïne

Deze natuurlijke pijnstiller komt voor in ananasstengels. In het lichaam veroorzaken prostaglandines (soort hormonen) een ontsteking. Bromelaïne zorgt er voor dat prostaglandines verlagen, waardoor de ontsteking en bijhorende pijn vermindert. Vooral mensen met artritis of een andere spieraandoening zijn gebaat bij het drinken van vers ananassap.

Capsaïcine / Capsicum

Capsaïcine is de werkzame stof in chilipepers die de pepers de pittige smaak geeft. Deze is te vinden in enkele topische crèmes en orale supplementen (via de mond ingenomen). Ze verminderen de pijnsignalering in de hersenen. Mogelijk werkt het eten van hete pepers ook bij het verminderen van chronische pijn (zoals bij artritis), clusterhoofdpijn (plotse, eenzijdige en pijnlijke hoofdpijn), migraine en gordelroos (virale infectie met huiduitslag en symptomen aan gezicht). In capsulevorm werkt capsaïcine goed tegen diarree en krampen. Kruidig voedsel vermindert overigens in het algemeen een ontsteking.

Gammalinoleenzuur (GLA)

GLA, wat zich in talrijke zaadoliën bevindt (zoals teunisbloemolie), vermindert de zenuwpijn die geassocieerd is bij diabetesaandoeningen. Ook is dit een natuurlijke behandeling voor de pijn die een vrouw ervaart bij het premenstrueel syndroom.

Kersen

Fytonutriënten (stoffen in plantaardige stoffen) geven kersen hun typische rode kleur. Dit is gelijkaardig aan anthocyanen wat zich in tal van vrij verkrijgbare pijnstillers bevindt. Kersen helpen vooral goed bij artritis.

Omega-3-vetzuren

Deze "goede vetten" verlagen de ontsteking wat nuttig is bij gewrichtspijn en gewrichtsstijfheid, rugpijn en menstruatiepijn. Bijgevolg zijn voedingsmiddelen die rijk zijn aan omega-3-vetzuren aanbevolen zoals vette vis, koolzaadolie, spruitjes, spinazie, en voedingsmiddelen met toegevoegde omega-3-vetzuren zoals eieren. Er zijn ook heel wat plantaardige bronnen en supplementen van Omega-3. Visolie is tevens een goed supplement voor het verminderen van spier- en gewrichtspijn. Twee wetenschappelijke onderzoeken uit 2015 tonen daarnaast aan dat omega-3- en omega-6-vetzuren effectief zijn bij het verminderen van psychische klachten die optreden bij patiënten met chronische hoofdpijn. In september 2016 verscheen bovendien een onderzoeksrapport in PlOS One waarin wetenschappers beweren dat omega-3-vetzuren de auto-immuunaandoening lupus voorkomen. Sommige wetenschappers zijn echter weigerachtig ten opzichte van de goede werking van visolie, omdat veel visolies te veel gifrestanten bevatten, net als de vis waaruit ze gewonnen zijn.

Veenbes

Veenbessensap doodt de pathogeen Helicobacter pylori die het slijmvlies van de maag en de dunne darm aantast. Dit pathogeen (ziekteverwekker) veroorzaakt vaak zweren in de maag en darm. Antibiotica zijn met andere woorden niet altijd meteen nodig bij een urineweginfectie of bij pijnlijke zweren in de maag of darm.

Zeewier

AquaMin is afgeleid van rood zeewier. Dit heeft een krachtige ontstekingsremmende werking, en is vooral inzetbaar bij artritispijn, want hierdoor vermindert de stijfheid. Daarnaast helpt dit bij de opbouw van het bot. AquaMin is rijk aan zowel calcium als magnesium.

Deskundig en medisch advies bij natuurlijke pijnstillers

Bij deze tips geldt dat de patiënt zo nodig eerst medisch advies inwint over de oorzaak van de pijn, en daarna met de zorgverlener de natuurlijke behandelingsmethoden bespreekt. Dit voorkomt mogelijk ernstige complicaties. Degelijke kruiden, essentiële oliën en supplementen zijn haast niet bij de apotheek te koop, maar wel in een natuurvoedingswinkel. Raad vragen aan een deskundige is hierbij noodzakelijk.

Lees verder

• Chronische pijn: Soorten, oorzaken en behandeling
• Zenuwpijn (neuralgie): Pijn door zenuwschade
• Neuropathische pijn: Pijn door schade aan zenuwstelsel
• Kruidengeneesmiddelen: Gebruik en veiligheid van kruiden
• Pijn verlichten: Soorten niet-medicamenteuze behandelingen