Hartkloppingen 's nachts: Onschuldig of soms ernstig

Hartkloppingen (palpitaties) zijn een bekend fenomeen voor veel mensen. Overdag zijn velen met diverse dingen tegelijkertijd bezig waardoor ze de hartkloppingen niet opmerken. ’s Nachts vallen de hartkloppingen echter vaak op. Bij andere mensen treden enkel ’s nachts of tijdens het slapen hartkloppingen op. Veelal zijn hartkloppingen onschuldig, en zijn ze een reactie op stress of zware inspanning. In sommige gevallen wijst dit echter op een ernstig gezondheidsprobleem. De arts wil de precieze oorzaak kennen van de nachtelijke hartkloppingen om een gepaste behandeling toe te passen. Bij pijn op de borst en ongemak, flauwvallen, ernstige duizeligheid en plotselinge kortademigheid is dringende medische hulp vereist.

• Alcohol
• Een lage bloeddruk
• Een lage bloedsuikerspiegel
• Emotionele factoren
• Hart- en vaatziekten
• Het gebruik van bepaalde geneesmiddelen of stoffen
• Hormonale veranderingen tijdens de menstruatie, zwangerschap en menopauze
• Nachtmerries of nachtelijke paniekaanvallen
• Suiker
• 's Nachts hartkloppingen en andere aandoeningen

Alcohol

In wijn, bier of sterke drank bevindt zich alcohol. Vaak drinken mensen nog snel even een drankje voor het slapengaan want dit zou het lichaam doen ontspannen. Dit klopt echter niet. Alcohol, dat veel suiker bevat, gaat namelijk vaak gepaard met hartkloppingen. Eigenlijk valt alcohol drinken om zich ’s nachts te ontspannen te vergelijken met het gooien van benzine op vuur. Eén drankje alcohol is wel goed voor het hart, maar dit drinken mensen dan best bij het diner, en niet voor het slapengaan.

Een lage bloeddruk

De bloeddruk verwijst naar de kracht van het bloed die tegen de wanden van de slagaders pompt. Bij hypotensie, de medische term voor een te lage bloeddruk, komen nachtelijke hartkloppingen voor. De bloeddruk is meestal lager in rust, maar als deze te laag is, krijgt het lichaam onvoldoende bloed. In een poging om aan de behoeften van het lichaam te voldoen, versnelt de hartslag om dit te compenseren, wat in ernstige gevallen resulteert in hartkloppingen.

Een lage bloedsuikerspiegel

Het lichaam is sterk afhankelijk van suiker voor energievoorziening en voor de goede werking van het lichaam. Wanneer het suikergehalte te laag is, is sprake van hypoglykemie (lage bloedsuikerspiegel). Dit is een potentieel gevaarlijke toestand, vooral bij patiënten met diabetes mellitus (suikerziekte). Het lichaam werkt hierbij niet goed. Als gevolg hiervan gaat het hart proberen om het probleem op te lossen door sneller te pompen, hetgeen resulteert in hartkloppingen. Andere symptomen die vaak met hypoglykemie gepaard gaan zijn onder meer bevingen (tremoren), duizeligheid, verwardheid en onrust. Als de bloedsuikerspiegel zich niet herstelt, resulteert dit mogelijk in flauwvallen. Een lage bloedsuikerspiegel is het gevolg van een zware inspanning, overmatig sporten, een overgeslagen maaltijd, of de aanwezigheid van te veel insuline in het lichaam.

Emotionele factoren

Zich zorgen maken over een persoon of situatie in het leven is zeer gebruikelijk. Angst, stress of opwinding zijn emoties die de vecht-of-vluchtreactie in het lichaam stimuleren waardoor adrenaline vrijkomt. Deze emoties verhogen hierdoor niet alleen de hartslag, maar ook de bloeddruk en de ademhaling. Nachtelijk piekeren resulteert bijgevolg sneller in hartkloppingen. Bij stress of andere emotionele factoren is het belangrijk om dit met anderen te bespreken en aan te pakken.

Hart- en vaatziekten

Ook hart- en vaatziekten zoals een kransslagaderziekte, een hartspieraandoening (cardiomyopathie), een hartklepafwijking of een hartaanval veroorzaken regelmatig nachtelijke hartkloppingen.

Het gebruik van bepaalde geneesmiddelen of stoffen

Een bijwerking van het nemen van bepaalde geneesmiddelen zijn hartkloppingen. Veel bloeddruk- en astmamedicatie leiden tot dit symptoom, vooral wanneer mensen deze medicijnen ’s nachts innemen. Andere stoffen die de hartslag verhogen, zijn kruidig voedsel, cafeïne, nicotine, en recreatieve drugs. Soms is het nodig om de gebruikte medicatie aan te passen of de uitlokkende stoffen te voorkomen, om hartkloppingen 's nachts te vermijden.

Hormonale veranderingen tijdens de menstruatie, zwangerschap en menopauze

Tijdens de menstruatie, de zwangerschap en de menopauze treden veel hormonale veranderingen op. Deze hormonale veranderingen leiden tot een snellere hartslag. Aangezien deze veranderingen natuurlijk zijn, is dit geen zorgwekkende gebeurtenis.

Nachtmerries of nachtelijke paniekaanvallen

Een nachtmerrie of nachtelijke paniekaanval zijn vaak enge gebeurtenissen. Een beangstigende droom verhoogt de hartslag. Veel mensen kunnen hun dromen of nachtmerries niet herinneren. Niettemin is het wel mogelijk dat mensen ontwaken met koud zweet op het voorhoofd, of zwaar ademhalen in combinatie met een snellere hartslag. Hoewel nachtmerries of nachtelijke paniekaanvallen onschadelijk zijn, verstoren ze vaak de slaap.

Suiker

’s Avonds laat nog snel even een snack eten is niet goed voor het hart. Een kommetje cornflakes met melk lijkt onschuldig maar zelfs deze snack bevat veel suiker. De glucose komt snel in de bloedbaan terecht en veroorzaakt vrij snel na het eten reeds hartkloppingen. Een late snack valt bij velen niet te weerstaan. Neem je dan toch een snack, dan zijn snacks met noten, volle melk, en zelfs verse bessen aangeraden.

's Nachts hartkloppingen en andere aandoeningen

Andere ziekten die leiden tot nachtelijke hartkloppingen zijn hyperthyreoïdie (overactieve schildklier), diabetes (suikerziekte), anemie (bloedarmoede), hoge koorts en dehydratie (uitdroging).

Lees verder

• Hartkloppingen: Vaak onschuldig, soms symptoom van ziekte
• Alarmsymptomen voor hartaandoeningen: Tekenen van hartziekte
• Hartaanval (hartinfarct): Beperkte bloedstroom naar hart
• Hartfalen: Slecht rondpompen van bloed door het hart
• Hartgezondheid: Tips voor gezond hart & preventie hartziekte