Gele koorts: Griepachtige symptomen en geelzucht

Gele koorts: Griepachtige symptomen en geelzucht Gele koorts is een zeldzame virale ziekte die vooral voorkomt in tropische landen in Afrika en Midden- en Zuid-Amerika. De aandoening is het gevolg van een virus dat door de beet van een mug bij mensen terechtkomt. De naam van de tropische infectieziekte is afgeleid van één van de typische symptomen (geelzucht). Daarnaast treden andere, griepachtige symptomen op. Soms ontwikkelen patiënten in een tweede fase ook nog andere, meer ernstige symptomen zoals bloedingen en erg hoge koorts. De behandeling bestaat vooral uit rust en vocht in combinatie met medicijnen. Voor veel landen waar gele koorts voorkomt, moeten reizigers zich laten vaccineren alvorens het land te mogen betreden. Meestal is de prognose van patiënten met deze aandoening goed, maar in ernstige gevallen treedt de dood op.

Synoniemen gele koorts

Gele koorts is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • febris flava
  • ochropyra

Epidemiologie virale infectieziekte

Gele koorts is voornamelijk te vinden in bepaalde gebieden van Afrika en in Midden- en Zuid-Amerika. Gele koorts presenteert zich het vaakst bij de bosbouw- en landarbeiders. Jaarlijks worden circa 3.000 patiënten gerapporteerd met de ziektesymptomen. In Afrika gebeuren de infecties meestal in de tropische gebieden van West- en Centraal-Afrika. Maar regelmatig treden ook infecties op in de steden en junglegebieden.

Oorzaken: Beet door besmette mug

Gele koorts is het gevolg van een arbovirusinfectie. Dit virus komt bij mensen terecht (verspreiding) door de beet van een besmette vrouwelijke mug (Aedes aegypti) die vooral overdag tot 's avonds mensen bijt. De aandoening is niet besmettelijk, want enkel muggen die een besmette persoon of aap gebeten hebben (muggenbeten), zijn in staat om de ziekte over de dragen.

Ernstige hoofdpijn is één van de symptomen van gele koorts / Bron: Geralt, PixabayErnstige hoofdpijn is één van de symptomen van gele koorts / Bron: Geralt, Pixabay

Griepachtige symptomen en geelzucht

Elke patiënt vertoont andere symptomen die variëren in ernst van mild tot zeer ernstig. De meerderheid van de patiënten die besmet zijn met het gele koorts virus, vertonen geen of slechts zeer milde symptomen. Deze verschijnen meestal drie tot zes dagen na de blootstelling met het virus. De eerste symptomen zijn het plotseling ontstaan van koorts, rillingen, ernstige hoofdpijn, rugpijn, algemene spierpijn, misselijkheid en braken, vermoeidheid en zwakte. De meeste patiënten (80-85%) herstellen hiervan in drie tot vier dagen. Maar in 15% van de patiënten ontstaan enkele uren tot dagen na de remissie (tot rust komen van de symptomen) ernstigere klachten zoals hoge koorts, geelzucht (geelverkleuring van de huid of ogen), maag- en darmbloedingen (bloed braken), tandvleesbloedingen, neusbloedingen, bloedingen uit het oog, oorbloedingen en uiteindelijk een shock en het falen van meerdere organen (orgaanfalen).

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De arts bevraagt de patiënt over de medische geschiedenis en de huidige symptomen. Daarna voert hij een lichamelijk onderzoek uit waarbij hij een trage en zwakke pols identificeert naast de andere, zichtbare symptomen.

Diagnostisch onderzoek

Een bloedonderzoek is nodig bij het bevestigen van de diagnose van gele koorts. Bij een urineonderzoek bemerkt de arts de aanwezigheid van proteïnen in de urine (proteïnurie), bloed in de urine en nierinsufficiëntie (onvoldoende werking van de nier).

Differentiële diagnose

De symptomen van gele koorts lijken vooral in de beginfase sterk op onschuldige aandoeningen zoals griep. Patiënten met meer ernstige symptomen van de ziekte krijgen soms een andere diagnose zoals Lassa-koorts (virale infectieziekte met koorts en bloedingen), ernstige malaria, leptospirose (infectieziekte met koorts en spierproblemen), virale hepatitis, andere hemorragische koortsziekten, een infectie met andere flavivirussen (bijvoorbeeld dengue hemorragische koorts (vorm van knokkelkoorts), en vergiftiging.

Behandeling door rust, vocht en medicijnen

De behandeling is gericht op het verlichten van de symptomen, aangezien een effectief bewezen behandeling niet voorhanden is. De patiënt heeft voldoende rust nodig en ook zorgt hij voor een voldoende vochtinname om uitdroging (dehydratie) tegen te gaan. Soms zet de arts medicijnen in om de koorts en pijn te verminderen. Aspirine of niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (zoals ibuprofen of naproxen) zijn niet toegestaan omdat deze de kans op bloedingen verhogen. Verder is het belangrijk om zich te beschermen tegen muggen bij het reizen naar een risicogebied. Daarom vertoeven reizigers veelal in of onder een klamboe. Hierdoor is de verspreiding van gele koorts eveneens afgeremd.

Prognose is meestal goed

De meerderheid van de besmette patiënten is asymptomatisch of heeft slechts een milde ziekte waarbij hij volledig herstelt. Zwakte en vermoeidheid blijft soms lang aanwezig bij patiënten die symptomen gehad hebben, maar wel hersteld zijn. Bij patiënten met ernstige symptomen, is de prognose minder gunstig. Hierbij komen 20 tot 50% van de patiënten te overlijden binnen zeven tot tien dagen na het optreden van de tweede fase van de symptomen. Patiënten die herstellen van gele koorts hebben over het algemeen een blijvende immuniteit tegen een daaropvolgende infectie.

Complicaties

De meeste patiënten met gele koorts ontwikkelen geen complicaties. Ze weten vaak niet eens dat ze lijden of geleden hebben aan de ziekte. Sommige patiënten ervaren na het verdwijnen van de symptomen nog enige tijd zwakte en vermoeidheid.

Preventie van besmetting door virus

Voor gele koorts is een vaccin beschikbaar dat de arts toedient vanaf een leeftijd van negen maanden. De ziekte komt niet voor in Europa, maar wanneer reizigers naar landen of gebieden reizen waar gele koorts bestaat, is een éénmalig vaccin nog steeds nodig. Verder gebruiken mensen muggenspray en dragen ze beschermende kleding wanneer ze reizen naar gebieden waar gele koorts voorkomt.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Inenten tegen gele koortsInenten tegen gele koortsWie op vakantie gaat naar bepaalde delen van Zuid-Amerika of Afrika krijgt vaak het advies en soms zelfs de verplichting…
Gele koorts: symptomen, besmetting en behandelingGele koorts: symptomen, besmetting en behandelingBesmetting met gele koorts, wat zijn hiervoor de symptomen en behandeling? Net zoals malaria is ook de gele koorts een e…
Gele koorts: vaccinatiebijwerkingen, symptomen. behandelingGele koorts: vaccinatiebijwerkingen, symptomen. behandelingGele koorts is een tropische infectieziekte die verspreid kan worden onder mensen door muggen die met het gelekoortsviru…
Gele koorts: geelzucht, nierpijn, en bloedbrakenGele koorts: geelzucht, nierpijn, en bloedbrakenIn de zuidelijke tropische regionen van de wereld heerst volop de ziekte gele koorts. Het is een virusinfectie dat via d…

Ziekte van Darier: symptomen, oorzaak, behandeling en beloopZiekte van Darier: symptomen, oorzaak, behandeling en beloopZiekte van Darier symptomen zijn kleine rode tot bruine schilfertjes en korstjes op borst en rug. De ziekte van Darier i…
Lymfadenitis: Ontsteking van de lymfeklierenLymfadenitis: Ontsteking van de lymfeklierenLymfadenitis is de medische term voor een ontsteking van de lymfeklieren. Dit is een veel voorkomende complicatie van be…
Bronnen en referenties
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 22 november 2016
  • Gele koorts, http://www.vacciweb.be/nl-BE/content/vaccinaties-voor-reizigers/reisinfectieziekten/gele-koorts/117/309/, geraadpleegd op 22 november 2016
  • Symptoms and Treatment, https://www.cdc.gov/yellowfever/symptoms/index.html, geraadpleegd op 22 november 2016
  • Yellow Fever, http://www.healthline.com/health/yellow-fever, geraadpleegd op 22 november 2016
  • Yellow Fever, http://www.hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/adult/travel_medicine/yellow_fever_85,P01465/, geraadpleegd op 22 november 2016
  • Yellow Fever, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs100/en/, geraadpleegd op 22 november 2016
  • Yellow fever, https://www.cdc.gov/yellowfever/, geraadpleegd op 22 november 2016
  • Afbeelding bron 1: Geralt, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 28-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.