Schimmelinfectie in de mond: symptomen en behandeling

Een schimmelinfectie in de mond ofwel candidainfectie is een aandoening waarbij de schimmel Candida albicans zich ophoopt aan de binnenkant van je mond, waardoor er een ontsteking ontstaat. Candida albicans is een normaal organisme in je mond, maar als er sprake is van overgroei door een verstoorde balans, kunnen er klachten ontstaan. Een candidainfectie. van de mond wordt bij kinderen ook wel spruw genoemd. Een schimmelinfectie in de mond veroorzaakt roomwitte plekjes, meestal op je tong of aan de binnenkant van je wangen. Soms kan een schimmelinfectie in de mond kan zich uitbreiden naar het verhemelte, tandvlees of amandelen, of de achterkant van je keel. Hoewel iedereen last kan krijgen van een schimmelinfectie in de mond, komt het vaker voor bij baby's, ouderen en bij mensen met een niet goed functionerend immuunsysteem of bepaalde aandoeningen, of bij mensen die bepaalde medicijnen nemen. Een schimmelinfectie in de mond zal de arts behandelen met anti-gist medicijnen.

• Schimmelinfectie in de mond
• Oorzaak
• Risicofactoren
• Schimmelinfectie in de mond symptomen
• Complicaties candidainfectie
• Nieuwe infectie of ernstiger beloop
• Verspreiding van de infectie
• Diagnose en onderzoek
• Schimmelinfectie in de mond
• Schimmelinfectie in de slokdarm
• Schimmelinfectie in de mond behandelen
• Schimmeldodende medicijnen
• Onderliggende oorzaak behandelen
• Schimmelinfectie in de mond zelf behandelen
• Pas goede mondhygiëne toe
• Mond spoelen met lauw zout water
• Appelazijn
• Prognose
• Preventie

Schimmelinfectie in de mond

Als je een merkwaardige witte uitslag in je mond ziet, dan zou het kunnen zijn dat je last hebt van een schimmelinfectie welke wordt veroorzaakt door de schimmel Candida albicans. Je kunt het in je mond hebben, maar ook op andere delen van het lichaam. Het kan luieruitslag bij zuigelingen veroorzaken of vaginale schimmelinfecties bij vrouwen. Iedereen kan een schimmelinfectie in de mond krijgen, maar baby's en peuters, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem, zijn vaker de klos. Bij kinderen wordt een schimmelinfectie in de mond 'spruw' genoemd. Een candidainfectie is een beheersbaar probleem als je gezond bent, maar als je een verzwakt immuunsysteem hebt, kunnen de symptomen meer ernstig van aard zijn en is het moeilijker te behandelen.

Oorzaak

Candida is een gist die kan voorkomen op de huid en de slijmvliezen. Candida albicans is de meest voorkomende candidasoort. Bijna ieder mens draagt deze van nature met zich mee. Deze gist is aanwezig op de huid, de slijmvliezen en in het spijsverteringskanaal. Normaal wordt deze onder controle gehouden, maar soms ontstaat er overgroei. Bepaalde ziekten of medicijnen, zoals corticosteroïden of antibiotica, kunnen het delicate evenwicht verstoren. Dit kan ertoe leiden dat het uitgroeit tot een candidaschimmelinfectie. Stress is een uitlokkende factor, evenals een aantal medische aandoeningen, zoals ongecontroleerde diabetes, hiv-infectie, kanker, droge mond en hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap.
Andere factoren
Als je rookt of een slecht passend kunstgebit hebt, dan heb je ook meer kans op een schimmelinfectie in de mond. Baby's met spruw kunnen de infectie doorgeven aan hun moeder tijdens de borstvoeding.

Risicofactoren

Iedereen kan last krijgen van schimmelinfectie in de mond, maar bij bepaalde mensen komt het vaker voor. Risicofactoren zijn onder meer:

• Leeftijd: bij baby's, jonge kinderen en ouderen komt het vaker voor;
• Een verzwakt immuunsysteem;
• Het dragen van een kunstgebit;
• Het hebben van andere gezondheidsproblemen, zoals diabetes;
• Het nemen van bepaalde medicijnen, zoals antibiotica, orale corticosteroïden of inhalatiecorticosteroïden (puffer), bijvoorbeeld bij astma;
• Chemotherapie of bestralingsbehandeling voor kanker;
• Intubatie (tijdens bijvoorbeeld een operatie); en
• Het hebben van aandoeningen die een droge mond veroorzaken.

Schimmelinfectie in de mond symptomen

Witte, licht verhoogde plekken in je mond zijn veel voorkomende symptomen van een schimmelinfectie in de mond. Deze plekken zijn meestal te vinden op je tong of de binnenkant van je wangen. Ze kunnen ook aanwezig zijn op je verhemelte, tandvlees, amandelen, of de achterkant van je keel. Deze gebieden kunnen sterk lijken op kwark. de laesies kunnen pijnlijk zijn en enigszins bloeden wanneer je eroverheen schraapt of je tanden poetst. In zeer ernstige gevallen, kunnen ze zich verspreiden naar je slokdarm en de volgende klachten veroorzaken:

• Pijn bij het slikken of slikproblemen (moeite met slikken);
• Een gevoel dat voedsel vastzit in je keel of in het midden van je borst;
• Koorts, als de infectie zich verspreidt buiten de slokdarm.

Verspreiding naar andere delen van het lichaam
De schimmel kan zich verspreiden naar andere delen van het lichaam, zoals de longen, lever en huid. Dit komt vaker voor bij mensen met kanker, hiv of andere aandoeningen die het immuunsysteem verzwakken.

Complicaties candidainfectie

Nieuwe infectie of ernstiger beloop

Een schimmelinfectie in de mond is zelden een probleem voor gezonde kinderen en volwassenen, maar de infectie kan soms terugkeren nadat deze effectief is behandeld. Voor mensen met een verlaagde immuniteit, zoals in geval van hiv of kanker, kan een candidainfectie ernstiger zijn. Onbehandeld kan het leiden tot meer ernstige systemische candidainfecties.

Verspreiding van de infectie

Bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, is de kans groter dat de infectie zich verspreidt naar andere delen van je lichaam, zoals je spijsverteringskanaal, longen, lever en hartkleppen. Je kan in het bijzonder ernstige symptomen ontwikkelen in je mond of slokdarm, waardoor je moeite hebt om te eten vanwege de pijn die dit doet. De infectie kan zich verspreiden naar de darmen, waardoor het moeilijk wordt om voldoende voedingsstoffen uit het eten te halen.

Diagnose en onderzoek

Schimmelinfectie in de mond

Als de infectie beperkt blijft tot de mond, kan de arts meestal simpelweg de diagnose stellen op basis van het klinische beeld. Soms moet echter een klein monster worden genomen om te worden onderzocht onder een microscoop om de diagnose te bevestigen. Bij oudere kinderen of tieners die geen geïdentificeerde risicofactoren hebben, kan een onderliggende medische aandoening de oorzaak van de infectie zijn. Als de arts vermoedt dat dit het geval is, zal hij waarschijnlijk lichamelijk onderzoek uitvoeren en bepaalde bloedonderzoeken doen om de oorzaak van het probleem te achterhalen.

Schimmelinfectie in de slokdarm

Als de infectie zich heeft verspreidt naar de slokdarm, kan de arts een keelkweek doen teneinde te bepalen welke bacteriën of schimmels de boosdoeners zijn. Voorts kan endoscopisch onderzoek nodig zijn. Dit is een kijkonderzoek, waarbij de arts de binnenkant van je slokdarm kan bekijken met een verlichte flexibele buis met een camera op het uiteinde (endoscoop).

Schimmelinfectie in de mond behandelen

Schimmeldodende medicijnen

Een schimmelinfectie in de mond is bij gezonde kinderen en volwassenen eenvoudig te behandelen. Maar als de symptomen ernstiger zijn en bij een infectie bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, is het moeilijker te behandelen. De arts zal waarschijnlijk schimmeldodende medicijnen voorschrijven die je moet innemen gedurende 10 tot 14 dagen voorschrijven. Deze komen in de vorm zijn van tabletten (bijvoorbeeld fluconazol, itraconazol, miconazol of ketoconazol), of vloeistoffen (mondspoeling of orale gel).

Onderliggende oorzaak behandelen

Voorts zal de arts aandacht schenken aan het bestrijden van de onderliggende oorzaak van de gistinfectie.

Schimmelinfectie in de mond zelf behandelen

Naast het innemen van medicijnen, kun je een aantal maatregelen nemen om de infectie te bestrijden:

Pas goede mondhygiëne toe

Poets ten minste twee keer per dag je tanden en floss ten minste eenmaal per dag. Vervang je tandenborstel vaak totdat de infectie is geweken. Een elektrische tandenborstel vergemakkelijkt het poetsen. Vermijd mondspoeling, tenzij je (tand)arts een bepaalde mondspoeling adviseert. Mondspoelmiddelen kunnen de normale flora in je mond verstoren. Deel niet je tandenborstel met anderen. Vraag je tandarts naar de beste manier om je kunstgebit te desinfecteren.

Mond spoelen met lauw zout water

Meng een 1/2 theelepel (2,5 milliliter) zout in 1 kop lauw water. Spoel hiermee je mond, even gorgelen daarna en spuug het uit. Het mengsel niet doorslikken. Je kunt ook zuiveringszout gebruiken.

Appelazijn

De medische literatuur vermeldt een casus waarbij het toedienen van appelazijn werkzaam was in de bestrijding van schimmelinfectie in de mond.[1] In dit geval probeerde de onderzoeker appelazijn te gebruiken als een alternatief antischimmelmiddel om orale candida te behandelen op het dorsale oppervlak van een 69-jarige patiënt die lijdt aan diabetes type 2. De appelazijn werd zeven dagen, tweemaal per dag gegeven. Een uitstrijkje voor de candida werd voor en na de behandeling genomen. Bij het tellen van de candida vertoonde het een opmerkelijke daling van 100/cm² vóór de therapie tot 6/cm² na de therapie. Het resultaat was een afname van het aantal candidacellen met 94%. Daarom concludeerde het onderzoek de hoge potentie van appelazijn als antimicrobieel middel, dus om als antischimmelmiddel te werken. Het was ook een natuurlijk en veilig middel om te worden gebruikt bij diabetes type 2-patiënten.

Prognose

De prognose van een schimmelinfectie in de mond is over het algemeen zeer goed. De meeste mensen reageren goed op de behandeling. Soms kan de schimmel terugkeren, vooral als de oorzakelijke factor niet wordt aangepakt, zoals roken.

Preventie

De volgende maatregelen kunnen helpen het risico op het ontwikkelen van candidainfecties te verminderen:

• Spoel je mond nadat je corticosteroïden per inhalatie hebt gebruikt;
• Poets je tanden minstens tweemaal per dag en flos ook je tanden;
  Deel je tandenborstel niet met anderen / Bron: WDnetStudio, Pixabay
• Reinig je kunstgebit dagelijks;
• Ga twee keer per jaar op controle naar de tandarts, vooral als je diabetes hebt of slijtage aan je kunstgebit;
• Let op wat je eet en probeer de hoeveelheid suiker- en gistbevattende voedingsmiddelen die je eet te beperken. Deze kunnen de groei van candida bevorderen.
• Houd je bloedsuiker goed onder controle als je diabetes hebt. Een goed gecontroleerde bloedsuikerspiegel kan de hoeveelheid suiker in je speeksel verminderen, wat de groei van candida tegengaat;
• Behandel vaginale schimmelinfecties die zich ontwikkelen tijdens de zwangerschap zo snel mogelijk.

Noten:

1. Shaymaa M. Hassan (2018), The Effect of Apple Cider Vinegar (ACV) as an Antifungal in a Diabetic Patient (Type II Diabetes) with Intraoral Candidosis. Int J Dent & Oral Heal. 4:5, 54-57

Lees verder

• Candida: symptomen bij mannen en vrouwen en behandeling
• Candida-infectie van de mond (spruw): symptomen en oorzaak
• Candida albicans: symptomen, oorzaak en behandeling
• Tongontsteking: symptomen, oorzaak en behandeling glossitis
• Gele, rode, zwarte en witte tong: oorzaken en symptomen