Gezwollen lymfeklieren in lies: oorzaken opgezette klieren

Gezwollen lymfeklieren in lies: oorzaken opgezette klieren Opgezette of gezwollen klieren in de lies? Een voelbare lymfeklier is in 75% van de gevallen een lokaal verschijnsel. Dat wil zeggen dat de zwelling zich op één plek manifesteert, bijvoorbeeld in hals, oksel of lies. Vaak zit de vergrote lymfeklier in de hals, minder vaak in de liezen en nog minder vaak in de oksel. Slechts een enkele keer is het supraclaviculair, gelegen boven het sleutelbeen. Veelal verdwijnt de opgezette lymfeklier vanzelf, zonder verdere behandeling. Vaak is de oorzaak van een opgezette lymfeklier in de lies relatief onschuldig. Soms is de oorzaak ernstiger, zoals een seksueel overdraagbare aandoening of kanker.

Lymfeklieren

Er zijn honderden lymfeklieren in het lichaam die onopgemerkt blijven zolang ze rustig hun werk doen en dat is het filteren van lymfevocht. Beschadigde cellen, kankercellen en lichaamsvreemde deeltjes (ziekmakende micro-organismen), worden door de lymfeklieren weggevangen. Het lymfestelsel maakt deel uit van het immuunsysteem, maar wanneer het wordt overbelast, kan dit leiden tot gezwollen lymfeknopen. De locatie van vergrote lymfeklieren is afhankelijk van de oorzaak.

Gezwollen lymfeklieren in de lies

Wanneer zich pijnlijke en opgezette lymfeklieren in de lies manifesteren, kan dit worden veroorzaakt door een eenvoudige (huid)infectie waartegen het lichaam strijdt of door iets ernstigers als kanker. Zwelling van de lymfeklieren in de lies wordt vaak veroorzaakt door infecties van het been of geslachtsdelen. Alleen een arts kan de oorzaak van pijnlijke en gezwollen lymfeklieren in de lies bepalen.

Huisarts met patiënt / Bron: Istock.com/monkeybusinessimagesHuisarts met patiënt / Bron: Istock.com/monkeybusinessimages

Lymfeklieren in de lies

De lymfeklieren in de lies filteren de lymfe van de genitaliën, voeten, benen en lies en halen er lichaamsvreemde stoffen uit. De knooppunten zijn gevuld met witte bloedcellen bekend als lymfocyten die infecties bestrijden. Bij een lichte infectie, kan er een lichte zwelling ontstaan, wat eventueel gepaard gaat met pijn. Zwelling en pijn trekken weg zodra de infectie is verdwenen. Wanneer de lymfeklieren gezwollen, vergroot en pijnlijk blijven of steeds groter worden, is het belangrijk om je huisarts te raadplegen.

Oorzaken van opgezette klieren in de lies

Meestal onschuldige oorzaak

Enkele oorzaken van pijnlijke lymfeklieren in de liesstreek zijn relatief onschuldig, zoals een allergische reactie of een lichte infectie van de onderste ledematen of liesstreek. Meer ernstige gezondheidsproblemen kunnen ook leiden tot pijnlijke en opgezette lymfeklieren. Vergrote lymfeklieren hebben meestal een onschuldige oorzaak. Slechts bij een klein deel van de mensen is er een ernstige ziekte in het spel.

Veel voorkomende oorzaken

Enkele veel voorkomende oorzaken zijn de volgende:
  • Allergische reactie;
  • Infectie op de voeten of benen;
    Kattenkrabziekte: besmetting vindt plaats via een krab van een kat / Bron: Mydegage/Shutterstock.comKattenkrabziekte: besmetting vindt plaats via een krab van een kat / Bron: Mydegage/Shutterstock.com
  • Kattenkrabziekte;
  • Geneesmiddelenreactie;
  • Na vaccinatie (bijvoorbeeld griepvaccin of coronavaccin) doordat de immuuncellen in de lymfeklieren worden geactiveerd;
  • Teelbalontsteking; en
  • Goedaardige cyste.

In geval van een bacteriële infectie die voor vergrote lymfeklieren zorgen, is er vaak een duidelijke porte d’entrée in het drainagegebied van de klier.

Soa

Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) kunnen ervoor zorgen dat de lymfeklieren in de lies opzwellen en pijnlijk worden. Veel voorkomende soa's zijn chlamydia en gonorroe.

Chlamydia is anno 2024 de meest voorkomende soa onder jongeren. Het komt vooral bij (jonge) vrouwen voor. De boosdoener, een bacterie, nestelt zich in de slijmvliezen van de geslachtsdelen. Dit kan een infectie van de urinebuis, van de anus en (bij vrouwen) ook van de baarmoedermond tot gevolg hebben.

Gonorroe wordt ook veroorzaakt door een bacterie. De bacterie veroorzaakt bij mannen infecties van urinebuis, endeldarm, keel en bijballen. Bij vrouwen veroorzaakt het infecties van urinebuis, baarmoederhals, eileiders, keel en endeldarm.

Teelbalkanker / Bron: Joshya/Shutterstock.comTeelbalkanker / Bron: Joshya/Shutterstock.com

Kanker

Kanker kan ook zwelling van de klieren in de lies veroorzaken. Bijvoorbeeld:

Bij kanker zijn er ook alarmsymptomen zoals onverklaarbaar gewichtsverlies, vermoeidheid, algehele malaise en nachtzweten.

Geen oorzaak

In grofweg 40% van de gevallen verdwijnt de vergrote lymfeklier spontaan en wordt de oorzaak niet gevonden.

Wanneer huisarts inschakelen?

In de meeste gevallen slinken gezwollen klieren weer en krijgen ze hun normale grootte nadat de ziekte of infectie voorbij is. Maar hier zijn enkele symptomen waar je op moet letten:
  • klieren die heel plotseling opzwellen
  • klieren die veel groter zijn dan ze zouden moeten zijn, niet alleen licht gezwollen
  • klieren die hard aanvoelen of niet bewegen als je erop drukt
  • klieren die langer dan 5 dagen gezwollen blijven bij kinderen of 2 tot 4 weken bij volwassenen
  • het gebied rond de klieren wordt rood of paars
  • zwelling in je arm of lies ((lieszwelling)
  • plotseling gewichtsverlies
    Huisarts / Bron: Michaeljung/Shutterstock.comHuisarts / Bron: Michaeljung/Shutterstock.com
  • koorts die niet weggaat
  • nachtzweten

Als je een van deze symptomen opmerkt, raadpleeg dan je huisarts. Als je een infectie hebt, is het belangrijk om het in een vroeg stadium te behandelen, zodat het geen abces of een infectie in de bloedbaan veroorzaakt.

Behandeling van dikke lymfeklieren

De behandeling van opgezette lymfeklieren in de lies, is afhankelijk van de oorzaak. Lang niet altijd is behandeling nodig. In grofweg 40% van de gevallen verdwijnt de vergrote lymfeklier spontaan en blijft de oorzaak onbekend. En bij lymfeklierzwelling als gevolg van kattenkrabziekte wordt geen specifieke behandeling geadviseerd. Deze ziekte is normaal gesproken self-limiting. Pijnstillers en warmte zijn maatregelen die verlichting van de klachten kunnen geven. Gezwollen lymfeklieren veroorzaakt door een kanker of lymfoom vraagt uitgebreide, specialistische behandeling. Bij een soa moet ook de partner meebehandeld worden om herbesmetting te voorkomen. Wanneer de onderliggende oorzaak effectief wordt behandeld en succesvol is, zullen de lymfeklieren vanzelf terugkeren naar hun normale omvang en niet langer pijnlijk zijn.

Lees verder

© 2017 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Pijnlijke bult lies, oksel, nek door opgezette lymfeklierPijnlijke bult lies, oksel, nek door opgezette lymfeklierIndien een virus of bacterie het lichaam binnendringt, dan kunnen de lymfeklieren opzetten. Deze klieren komen overal in…
Dikke klieren, bang voor kankerDikke klieren, bang voor kankerOpgezette, dikke klieren. Hoe weet je of het geen kanker is? Hoewel kanker een ziekte is die veel voorkomt, hebben de me…
Vergrote lymfeklieren: zwelling in hals, nek, keel of kaakVergrote lymfeklieren: zwelling in hals, nek, keel of kaakVergrote lymfeklieren kunnen zich voordoen in je hals, nek, keel en bijvoorbeeld onder je kaak. Lymfeklieren zijn kleine…
Klieren van Montgomery: functie, aantal en borstvoedingKlieren van Montgomery: functie, aantal en borstvoedingDe klieren van Montgomery zijn klieren die in de tepelhof (areola), de donkere kring rond de tepel, voorkomen. Deze klie…

Pijn in rechterbovenbuik: oorzaken pijn rechts in bovenbuikPijn in rechterbovenbuik: oorzaken pijn rechts in bovenbuikPijn in de rechterbovenbuik wijst vaak op aandoeningen van de lever of de galblaas. Ook kunnen darmproblemen voor pijn i…
Hirsutisme: Overtollige lichaamsbeharing bij vrouwenHirsutisme: Overtollige lichaamsbeharing bij vrouwenHirsutisme verwijst naar het mannelijke patroon van de haargroei dat aanwezig is bij vrouwen. De overtollige lichaamsbeh…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: BlueSkyImage/Shutterstock.com
  • http://www.thelymphnodes.com/complications/painful-lymph-nodes/in-the-groin/
  • https://medlineplus.gov/ency/imagepages/9000.htm
  • https://www.patient1.nl/encyclopedie/lymfeklierzwelling
  • Huisarts en Wetenschap. Een pijnlijke zwelling in de lies. https://www.henw.org/artikelen/een-pijnlijke-zwelling-de-lies (ingezien op 15-9-2022)
  • Lareb. Vergrote lymfeklieren relatief vaker na coronaboostervaccinaties. https://www.lareb.nl/news/vergrote-lymfeklieren-relatief-vaker-na-coronaboostervaccinaties (ingezien op 17-9-2022)
  • RIVM. Gonorroe. https://www.rivm.nl/gonorroe (ingezien op 31-5-2022)
  • UMC Utrecht. Chlamydia. https://www.umcutrecht.nl/nl/ziekenhuis/ziekte/chlamydia (ingezien op 31-5-2022)
  • WebMD. Why Are My Glands Swollen? https://www.webmd.com/a-to-z-guides/swollen-glands#1 (ingezien op 10-5-2018)
  • Afbeelding bron 1: Istock.com/monkeybusinessimages
  • Afbeelding bron 2: Mydegage/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 3: Joshya/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 4: Michaeljung/Shutterstock.com
Reactie

Jd, 29-11-2017
Ik heb uitgebreide aderontsteking in been gehad en 6 weken gespoten met arixtra en uitgebreid onderzocht. Klachten waren weg maar nu weer hoog in bovenbeen zelfde klacht en pijnlijke klieren in lies, causaal verband lijkt me. Advies arts is aankijken maar, is dat een redelijk advies? Reactie infoteur, 01-12-2017
Een aderontsteking ontstaat door een stolsel in een oppervlakkige ader. Meestal verdwijnt dit vanzelf. Lees hier verder: https://goo.gl/s8Tyx6.

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 29-02-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 13
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.