Achillespeesontsteking: Pijn aan de hiel, vooral na rust

Achillespeesontsteking: Pijn aan de hiel, vooral na rust De achillespees, de grootste pees van het lichaam, bevindt zich in de buurt van de onderkant van de voet. Het is de pees waarmee de kuitspieren aan de hiel zijn vastgehecht. Dankzij deze pees is het mogelijk om de voet naar beneden te duwen, wat nodig is bij het lopen, het rennen en het springen. Wanneer in het weefsel in de pees minischeurtjes ontstaan, is de pees gezwollen en pijnlijk. Enkele risicofactoren zijn hiervoor bekend, zoals voetafwijkingen of het lopen op een harde ondergrond. Een achillespeesontsteking valt meestal via een aantal zelfzorgmaatregelen te verhelpen, al zijn ook medische behandelingen mogelijk.

Synoniemen achillespeesontsteking

De ontsteking van de achillespees is in medische termen gekend onder andere benamingen zoals:
  • achilles tendinitis
  • achilles tendinopathie
  • achilles tendonitis
  • achillodynie
  • tendinitis achillis

Oorzaken: Sportblessure, medische aandoening of omgevingsfactor

In de kuit bevinden zich twee grote spieren die kracht produceren zodat het mogelijk is om met de voet af te duwen of op de tenen te lopen. De grote achillespees verbindt deze spieren met de hiel. Hielpijn is meestal het gevolg van een overmatig gebruik van de voet (overbelasting). In zeldzame gevallen is een blessure hiervan de oorzaak. Een achillespeesontsteking komt vooral voor bij jongere mensen, wandelaars, hardlopers en andere sporters.

Zwaarlijvigheid vormt een risicofactor voor een achillespeesontsteking / Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)Zwaarlijvigheid vormt een risicofactor voor een achillespeesontsteking / Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)

Risicofactoren ontsteking van de achillespees

Bij een achillespeesontsteking ontstaat een onnatuurlijke belasting aan de achillespees. Dit komt vaker voor in sportsituaties, maar ook enkele omgevingsfactoren en medische aandoeningen spelen een rol.

Sportblessure

Volgende sportactiviteiten verhogen het risico op een sportblessure die aanleiding geeft tot een achillespeesontsteking:
  • een plotselinge toename van de hoeveelheid of intensiteit van een activiteit
  • lopen op schuine vlakken of op een harde ondergrond, zoals beton
  • ongetraind een zware fysieke inspanning leveren
  • vaak lopen
  • vaak springen (zoals bij het spelen van basketbal)

Medische aandoeningen

Ook enkele medische aandoeningen staan bekend als risicofactor voor een ontsteking van de achillespees:
  • een verschil in beenlengte
  • enkelproblemen
  • hielspoor: extra botgroei waar de achillespees zich hecht aan het hielbeen wrijft tegen de pees aan en veroorzaakt pijn
  • strakke (niet uitgerekte) kuitspieren
  • voetafwijkingen zoals platvoeten, doorgezakte voeten of slappe enkels, een naar binnen zwikkende voet (overpronatie)

Omgevingsfactoren

Tot slot zijn enkele omgevingsfactoren bekend die leiden tot een achillespeesontsteking:
  • een oudere leeftijd
  • fout schoeisel met onvoldoende steun aan de voeten
  • obesitas (zwaarlijvigheid)

Symptomen: Pijn aan de hiel, vooral na rust

De symptomen van een achillespeesontsteking ontstaan geleidelijk of acuut. Bij een achillespeesontsteking heeft een patiënt pijn aan de hiel en langs de lengte van de pees bij het lopen of hardlopen. Dit is het gebied dat zich enkele centimeters boven de hiel bevindt. De achillespeespijn komt en gaat al is deze in ernstige gevallen altijd aanwezig, ook in rust. Het gebied is vooral ’s morgens en na rust pijnlijk, brandend en stijf. De pees is voorts pijnlijk bij aanraking of bij beweging. Het gebied is tevens gezwollen en voelt warm aan. Mogelijk heeft de patiënt problemen om op de tenen te staan. Wandelen, lopen en sporten is omwille van de soms ernstige pijn af en toe uitgesloten voor de patiënt.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De arts bemerkt bij het lichamelijk onderzoek de gevoeligheid langs de pees op, en daarbovenop heeft de patiënt ook pijn in het gebied van de pees als hij op de tenen gaat staan. Meestal gebeurt de diagnose klinisch, maar beeldvormende onderzoeken behoren ook tot de mogelijkheden.

Diagnostisch onderzoek

Een radiografisch onderzoek spoort botproblemen op en is bijzonder nuttig om een ontsteking van de achillespees te diagnosticeren. Verder is een MRI-scan vereist wanneer een operatie nodig is of wanneer de arts vermoedt dat de patiënt een scheur in de achillespees heeft. Hierbij bemerkt de arts de zwakkere pees, de ernst van de schade aan de peesschede en andere problemen in dit gebied.

Behandeling achilles tendinitis: Meestal conservatief

Zelfzorg

Vaak verdwijnt de pijn pas binnen twee tot drie maanden nadat de symptomen gestart zijn. Het twee tot drie keer per dag toepassen van ijs (gewikkeld in een doek!) op het pijnlijke achillesgebied gedurende vijftien tot twintig minuten, vermindert de pijn. Het is wel aanbevolen om te stoppen met koelen van zodra het gebied verdoofd aanvoelt. Verder zijn enkele leefstijladviezen aangewezen zoals het:
  • kiezen van ander schoeisel: dragen van schoenen die rond het hielkussen zachter zijn, plaatsen van hielkussens in de schoen onder de hiel voor verzachting en demping en het oplossen van beenlengteverschillen
  • overschakelen naar fietsen, zwemmen of andere activiteiten waardoor minder druk komt op de achillespees
  • rennen of lopen op gladdere en zachtere oppervlakken met juiste opwarmingsoefeningen (warming-up)
  • verminderen of stoppen van alle activiteiten die pijn veroorzaken

Professionele medische zorg

Enkele medische behandelingen zijn eveneens voorhanden zoals het
  • doen van rek- en strekoefeningen en andere spierversterkende oefeningen die goed zijn voor de achillespees (onder leiding van een fysiotherapeut of arts)
  • dragen van een brace, inlegzolen, sokken, bandages of een ander speciaal orthopedisch hulpmiddel
  • nemen van niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), zoals aspirine en ibuprofen verlichten pijn of zwelling.

Als de symptomen met deze behandelingen niet verbeteren, is een operatie nodig om het ontstoken weefsel en de abnormale peesgebieden te verwijderen. Als hielspoorirritatie van de pees aanwezig is, is een operatie nodig om de hielspoor te verwijderen.

Extracorporale shock wave therapie (ESWT) is soms een alternatief voor chirurgie voor patiënten waarbij de andere behandelingen niet effectief zijn. Deze behandeling maakt gebruik van een lage dosis geluidsgolven.

Prognose: Beter met aanpassingen in levensstijl

In de meeste gevallen verbeteren de symptomen reeds door aanpassingen in de levensstijl, al duurt het soms meerdere maanden alvorens de symptomen minderen of verdwijnen wat soms veel frustraties oplevert voor de patiënt. De lange hersteltijd is het gevolg van de ontsteking van het gebied boven de hak waar de peesaanhechting zich bevindt. Het peesweefsel is hier slecht doorbloed waardoor het herstel traag verloopt en soms een ernstige ontsteking ontstaat. Ook keren de symptomen makkelijk terug als de patiënt de uitlokkende factoren niet vermijdt. De behandeling is tot slot vaak minder succesvol wanneer de symptomen langer dan zes maanden aanwezig zijn geweest.

Complicaties: Scheur in achillespees en ontsteking slijmbeurs

Door een achillespeesontsteking ontwikkelt de patiënt sneller een achillespeesruptuur ((gedeeltelijke) scheur in de achillespees), al gebeurt dit zelden. Deze aandoening veroorzaakt meestal een scherpe pijn. De pijn voelt aan alsof iemand de patiënt met een stok slaat in de achterkant van de hiel. Een chirurgisch herstel is hierbij vereist, maar deze operatie is wel complex. Daarnaast treedt mogelijk een slijmbeursontsteking van de achillespees op, in medische termen gekend als “bursitis”. Erg pijnlijke, stijve en gezwollen gewrichten zijn enkele symptomen van deze slijmbeursontsteking.

Preventie via oefeningen

Dankzij enkele kuitversterkende oefeningen vermindert het risico op het ontwikkelen van een peesontsteking aan de achillespees.

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De achillespees en de blessuresDe achillespees is de sterkste pees in het menselijk lichaam. De pees heeft zijn naam te danken aan de Griekse mythologi…
Pijn aan de achillespees? Behandeling achillespeesontstekingPijn aan de achillespees? Behandeling achillespeesontstekingPijn aan de hiel en een lichte zwelling onderaan het been kunnen erop wijzen dat je last hebt van een blessure aan de ac…
Achillespeesontsteking: symptomen, oorzaken en behandelingAchillespeesontsteking: symptomen, oorzaken en behandelingEen achillespeesontsteking of tendinitis achillis is een overbelastingsblessure van de achillespees, de pees die van de…

Actinomycose: Bacteriële infectie met zwelling en etteringActinomycose: Bacteriële infectie met zwelling en etteringActinomycose is een zeldzame chronische infectie die vaak het gezicht en de hals en soms ook nog de longen, de darmen, h…
Ga met een gerust hart slapen: risicofactoren hartinfarctGa met een gerust hart slapen: risicofactoren hartinfarctIn onze samenleving sterven er jaarlijks nog veel te veel mensen aan een hartinfarct. Er zijn veel factoren die een hart…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 17 januari 2017:
  • Achilles Tendinitis, http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00147
  • Achilles Tendinitis, http://www.aofas.org/footcaremd/conditions/ailments-of-the-ankle/Pages/Achilles-Tendinitis.aspx
  • Achilles tendinitis, https://medlineplus.gov/ency/article/001072.htm
  • Achillespeesontsteking, http://www.deachillespees.nl/klachten/achillespees/peesontsteking-2
  • Achillespeesontsteking, https://hielspoorinfo.nl/andere-voetklachten/achillespees-ontsteking
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Afbeelding bron 1: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 20-01-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.