Kankerbehandeling: Verschillende behandelingen voor kanker
Kanker is op vele mogelijke manieren te behandelen. Dit hangt af van het type kanker, de locatie, de uitzaaiingen, de vooruitzichten, de wensen van de patiënt enzovoort. De meest voorkomende behandelingen zijn chirurgie, chemotherapie en bestraling. Ook andere kankerbehandelingen zijn mogelijk zoals gerichte therapie, immunotherapie, lasertherapie, hormonale therapie, ... Deze hebben allen als doel om kankercellen te doden.
Chemotherapie: Geneesmiddelen tegen kanker
Bij
chemotherapie gebruikt een arts geneesmiddelen voor het doden van de kankercellen en/of voor het verlichten van
pijn en andere problemen die een tumor veroorzaakt. De medicijnen neemt de patiënt oraal (via de mond), of krijgt hij via een injectie of in een ader via een infuus. Intraveneuze chemotherapie ontvangt de patiënt via een
katheter of een poort, soms met behulp van een pomp. Andere cytostatica (een andere benaming voor chemotherapie), krijgt de patiënt in de ruimte tussen de weefsellagen die de
hersenen en het ruggenmerg bedekken, in de peritoneale ruimte (binnen het buikvlies), of via een
topische toedieningswijze waarbij de medicijnen op de huid worden gewreven. Soms combineert de arts verschillende geneesmiddelen tegelijk of na elkaar.
Chirurgie als behandeling voor kanker
Chirurgie is een veel voorkomende behandeling van vele soorten
kanker. Tijdens de operatie verwijdert de chirurg met behulp van kleine, dunne messen (scalpels en andere scherpe voorwerpen) de kankercellen (tumor) en wat nabijgelegen gezond weefsel om zeker te zijn dat hij alle kankercellen heeft meegenomen. Soms is ook een operatie nodig om bijwerkingen veroorzaakt door een tumor te verlichten. Tijdelijke pijn en een infectie zijn de meest voorkomende complicaties van een chirurgische ingreep.
Cryotherapie: Kankercellen bevriezen en doden
Cryotherapie, ook gekend als "cryochirurgie" is een behandelingsvorm waarbij de arts gebruik maakt van zeer koud gas om kankercellen te bevriezen en te doden. Dit is soms nodig om
voorlopercellen van kanker op de huid of (
cryochirurgie bij huidletsels) op de
baarmoederhals (cervix) te verwijderen, of voor de behandeling van
netvlieskanker in het oog. Ook zijn enkele speciale instrumenten beschikbaar om cryotherapie in het lichaam zelf uit te voeren voor het verwijderen van tumoren, wat bruikbaar is bij de lever of de prostaat.
Gerichte therapie: Medicatie voor doden kankercellen
Gerichte therapie maakt gebruik van medicatie om de groei en verspreiding van kankercellen te stoppen. Dit gebeurt door het strijden tegen de veranderingen die cellen ondergaan om kankercellen te worden. Gerichte therapie gebeurt doorgaans met minder schade aan normale cellen dan bij andere behandelingen. Standaard chemotherapie werkt door het doden van kankercellen en sommige normale cellen. Gerichte behandeling haakt in op specifieke moleculen in kankercellen. Deze moleculen spelen een rol bij de groei en overleving van kankercellen. Het geneesmiddel is in staat om de moleculen uit te schakelen zodat de kankercellen niet meer in staat zijn om zich te verspreiden. Deze medicatie krijgt de patiënt via een tablet of intraveneus.
Immunotherapie: Stoffen helpen immuunsysteem
Immunotherapie is een vorm van kankerbehandeling die het immuunsysteem helpen. Het immuunsysteem bestrijdt in het lichaam infecties. Immunotherapie maakt gebruik van stoffen die door het lichaam of in een laboratorium zijn gemaakt om het immuunsysteem harder te doen werken of die het immuunsysteem helpen om op een meer gerichte manier kanker te bestrijden. De patiënt krijgt immunotherapie via een injectie of intraveneus.
Fotodynamische therapie: Behandelingsvorm met lichtgeleider
Bij fotodynamische therapie krijgt een patiënt een injectie van een geneesmiddel dat gevoelig is voor een speciale lichtgeleider. Dit medicijn blijft langer in kankercellen aanwezig dan in gezonde cellen. Vervolgens plaatst de arts een lichtstraal van een laser of een andere bron in de kankercellen. Het licht doet het geneesmiddel veranderen naar een stof die de kankercellen doodt.
Hormonale therapie: Hormonen stoppen of blokkeren
Hormonale therapie is bruikbaar bij kankers die gevoed zijn door hormonen, zoals
borstkanker,
prostaatkanker en
eierstokkanker. De arts gebruikt hierbij een operatie of medicijnen om natuurlijke hormonen in het lichaam te doen stoppen of blokkeren. Hierdoor vertraagt de groei van kankercellen. Bij de operatie verwijdert de arts een hormoon producerend organen (de eierstokken of testikels). De geneesmiddelen krijgt de patiënt via een tablet of intraveneus.
Hyperthermie: Warmte voor doden van kanker
Hyperthermie gebruikt warmte om kankercellen te beschadigen en doden zonder nadelige gevolgen voor normale cellen. Een apparaat buiten het lichaam levert de warmte of anders is het mogelijk dat de arts een naald of sonde plaatst in de tumor waarop hij vervolgens warmte toepast. Dit is bruikbaar bij:
- een klein gebied van cellen, zoals een tumor
- het hele lichaam
- lichaamsdelen, zoals een orgaan of ledemaat
Lasertherapie: Lichtbundel voor vernietigen kanker
Lasertherapie is vaak inzetbaar in combinatie met ander kankerbehandelingen, zoals radiotherapie en/of chemotherapie. Deze behandeltechniek maakt gebruik van een zeer smalle, krachtige lichtbundel om kankercellen te vernietigen. Ze werken zeer nauwkeurig op een zeer klein gebied. Lasertherapie geeft de arts soms via een dunne, verlichte buis die hij eerst in het lichaam plaatst. Aan het einde van de buis bevindt zich een lichtbron die zich richt op de kankercellen.
Lasertherapie is bruikbaar bij:
- het behandelen van tumoren aan het oppervlak van het lichaam of op de binnenkant van de inwendige organen (basaalcelcarcinoom, veranderingen in de baarmoederhals, de slokdarm, en niet-kleincellige longkanker)
- het behandelen van huidkanker
- het bestrijden van symptomen van kanker zoals bloedingen
- het dichtmaken van lymfevaten na de operatie om de zwelling te minderen en het remmen van de verspreiding van tumorcellen
- het dichtmaken van zenuwuiteinden na de operatie om de pijn te verminderen
- het doen krimpen van tumoren die de maag, de darmen of de slokdarm blokkeren
- het vernietigen van tumoren en voorstadia van gezwellen bij borstkanker
Radiotherapie: Straling als kankerbehandeling
Radiotherapie gebruikt röntgenstralen, deeltjes of radioactieve zaadjes of bolletjes om kankercellen te doden. Kankercellen groeien en delen zich sneller dan normale cellen in het lichaam. Straling is het meest schadelijk bij snel groeiende cellen, en bijgevolg doodt radiotherapie meer kankercellen dan normale cellen. Dit voorkomt dat de kankercellen groeien en zich gaan delen, en leidt tot celdood. Ook is radiotherapie inzetbaar om een tumor te doen krimpen hetgeen pijn en andere problemen veroorzaakt door de tumor doet minderen. De twee belangrijkste soorten radiotherapie zijn uitwendige en inwendige bestraling.
Uitwendige bestraling
Dit is de meest voorkomende vorm. Hierbij richt een apparaat buiten het lichaam röntgenstralen of röntgendeeltjes op de tumor.
Inwendige bestraling
Deze vorm van straling, ook gekend als "
brachytherapie", zorgt voor straling in het lichaam. Dit gebeurt door het plaatsen van implantaten of radioactieve zaadjes in of nabij de tumor, een vloeistof of een pil die de patiënt moet inslikken, of via een ader (intraveneus of IV). Brachytherapie is bruikbaar voor de behandelingen van
hoofd- en halskanker, borstkanker,
baarmoederhalskanker (
abnormale vaginale bloedingen en een
vaginale afscheiding), prostaatkanker, en
oogtumoren. Vloeibare vormen van inwendige bestraling voert de arts uit bij
schildklierkanker.
Stamceltransplantatie: Herstel van bloedvormende stamcellen
Een
stamceltransplantatie herstelt de bloedvormende stamcellen bij patiënten waarbij deze vernietigd zijn als gevolg van de zeer hoge doses chemotherapie of radiotherapie die nodig zijn bij de behandeling van bepaalde kankers. Bloedvormende stamcellen zijn belangrijk omdat ze uitgroeien in verschillende soorten bloedcellen. Witte bloedcellen maken die deel uit van het immuunsysteem en vechten tegen infecties, uw lichaam helpen om infecties te bestrijden, rode bloedcellen bezorgen het hele lichaam zuurstof en bloedplaatjes zijn nodig voor de
bloedstolsels. Deze drie bloedcellen moeten gezond zijn voor een goede werking van het lichaam, hetgeen mogelijk is dankzij een stamceltransplantatie.
Lees verder