Erythrasma: Huidinfectie met roodbruine plekken in huidplooi

Erythrasma (lieskring) is een chronische huidinfectie. Bacteriën die normaal gesproken voornamelijk op de huid leven, veroorzaken de ziekte. De huidziekte presenteert zich vaak in de huidplooien zoals in de liezen of oksels. Jeukende roodbruine en gele schilferende plekken zijn zichtbaar op de huid. De arts moet soms diverse onderzoeken uitvoeren omdat het klinisch beeld van de niet-besmettelijke ziekte soms doet denken aan een schimmelinfectie. Hij schrijft antibiotica voor wat meestal leidt tot een succesvolle behandeling. De oppervlakkige huidaandoening keert echter soms terug. Dankzij enkele preventieve maatregelen valt erythrasma te voorkomen. Hierbij is het vooral belangrijk om de huidplooi droog te houden.

• Epidemiologie erythrasma
• Oorzaken huidaandoening: Bacterie in huidplooi
• Risicofactoren
• Symptomen: Roodbruine plekken in huidplooien
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling met antibiotica
• Prognose huidinfectie is goed
• Complicaties huidziekte
• Preventie

Epidemiologie erythrasma

De incidentie van erythrasma bedraagt ongeveer 4%. Deze infectie komt wereldwijd voor. De wijdverbreide vorm is vaker te vinden in de subtropische en tropische gebieden dan in andere delen van de wereld. De incidentie van erythrasma is hoger bij patiënten met een zwarte huidskleur. Beide geslachten zijn even vaak aangetast door erythrasma. De incidentie van erythrasma stijgt met de leeftijd, maar ook kinderen vanaf één jaar zijn aangetast door de huidziekte.

Oorzaken huidaandoening: Bacterie in huidplooi

Erythrasma is het gevolg van de bacterie Corynebacterium minutissimum. Deze bacterie bevindt zich normaal gezien op de huid en veroorzaakt daar geen problemen, maar door een overgroei van de bacteriën als gevolg van bepaalde omstandigheden (risicofactoren), komt de ziekte tot stand. De bacteriën bevinden zich voornamelijk in een huidplooi.

Risicofactoren

Volgende risicofactoren zijn bekend voor erythrasma:

• diabetes (suikerziekte)
• een slechte hygiëne
• een verzwakt immuunsysteem of afweerstoornis
• een vette huid
• een warm klimaat
• een zwangerschap
• obesitas (overgewicht)
• ouderen
• overmatig zweten (hyperhidrose)
• vochtigheid

Symptomen: Roodbruine plekken in huidplooien

De patiënt heeft roodbruine en gele, schilferende plekken die scherp begrensd zijn. Deze plekken jeuken mogelijk. Het vaakst zijn deze plekken te vinden in vochtige lichaamsgebieden zoals de huidplooien (waar twee huidoppervlakten tegen elkaar liggen). Vooral tussen de oksel(s), tussen de lies, tussen de bilspleet, onder de borsten (vrouwen), op de balzak (mannen) en tussen de tenen komt deze huidinfectie voor.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

De huidarts (dermatoloog) voert een laboratoriumonderzoek uit van een weggeschraapt huidstukje. Ook onderzoekt hij de huidvlekken met behulp van een speciale lamp, gekend als een 'Woods lamp' (ultraviolet light), waardoor een koraalrode kleur in de plekken verschijnt. Hij verdonkert bij dit onderzoek de kamer om de typische huidkleurafwijking te identificeren.

Differentiële diagnose

De vlekken lijken sterk op andere schimmelinfecties zoals ringworm. Ook moet de arts zeker zijn van de diagnose omdat het klinisch beeld van onderstaande aandoeningen dit van erythrasma nabootst:

• acanthosis nigricans (verdikte en verkleurde huid)
• allergische contactdermatitis (huiduitslag met roodheid en jeuk) of irriterende contactdermatitis (huidontsteking door blootstelling aan stoffen) (deodorant)
• cutane candidiasis (schimmelinfectie aan de huid veroorzaakt door schimmel Candida)
• intertrigo (rode smetplekken in huidplooien door wrijving)
• plaque psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilfers)
• psoriasis inversa (huidaandoening met rode, glanzende vlekken op huidplooien)
• seborroïsch eczeem (huidziekte met hoofdroos, schilfering en rode huid)
• tinea corporis (lichaamsschimmel: ringvormige huiduitslag)
• tinea cruris (schimmel in de liesstreek, gepaard gaande met jeuk)
• tinea pedis (voetschimmel)

Behandeling met antibiotica

Om de huiduitslag te verwijderen, is het nodig om voorzichtig met antibacteriële zeep op de huidvlekken te schrobben. Daarna moet de patiënt de huid goed laten drogen. De arts schrijft mogelijk erytromycine gel voor. Dit topisch geneesmiddel past de patiënt toe op de huid. Ook andere antibioticazalven zijn aanbevolen. Als de aandoening zeer ernstige symptomen met zich meebrengt, neemt de patiënt dit medicijn in via de mond in pilvorm. Patiënten met overgewicht krijgen tot slot het advies om gewicht te verliezen.

Prognose huidinfectie is goed

De huidaandoening verdwijnt binnen ongeveer twee à drie weken de behandeling, maar is doorgaans wel moeilijk volledig te genezen. De bruine vlekken blijven na de behandeling bij veel patiënten nog wel geruime tijd aanwezig.

Complicaties huidziekte

Bij een aantal patiënten keert erythrasma terug; dit is dan meestal het gevolg van het fout naleven van de leefregels. Zonder behandeling blijft de patiënt jarenlang of levenslang last hebben van de huidinfectie. Veel patiënten kampen naast erythrasma nog met een bijkomende schimmel- of gistinfectie. Hiervoor zet de arts ook een antimycoticum (medicijn tegen schimmels) of andere medicijnen in.

Preventie

Het risico op het ontwikkelen van erythrasma vermindert de patiënt door:

• de huid droog te houden (bijvoorbeeld met behulp van talkpoeder)
• een gezond lichaamsgewicht te handhaven
• in een koele slaapkamer te slapen
• natte of bezweette kledij zo snel mogelijk te vervangen
• schone kleding te dragen die vocht absorbeert
• vaak te baden of douchen
• zeer warme of vochtige omstandigheden te vermijden

Lees verder

• Bacteriële huidinfecties: Huidinfectie door bacteriën