Pijn aan de prostaat: oorzaken van een pijnlijke prostaat

Pijn aan de prostaat ofwel prostaatpijn of prostatodynie, wijst op een brandende, trekkende, zeurende of bijtende pijn in het gebied tussen de balzak en het rectum. Er kan bij een pijnlijke prostaat uitstralingspijn optreden naar onder meer de liezen of de geslachtsorganen. De oorzaak van prostatodynie is nog niet helemaal duidelijk. Er zijn een aantal uitlokkende factoren van prostaatpijn, zoals spanning, stress, koude en langdurig zitten. Ook kan pijn aan de prostaat veroorzaakt worden doordat je bekkenbodem te gespannen is. In dat geval kan je een bekkenfysiotherapeut inschakelen, zodat je leert je bekkenbodem te ontspannen.

• Wat is pijn aan de prostaat of prostaatpijn?
• Brandende of zeurende pijn
• Aspecifiek
• Pijnlijke prostaat symptomen
• Oorzaken van prostaatpijn of pijnlijke prostaat
• Oorzaak onbekend
• Uitlokkende factoren
• Chronisch bekkenpijnsyndroom
• Wie hebben last van pijn aan de prostaat?
• Onderzoek en diagnose
• Medisch onderzoek
• Beelvormend onderzoek
• Pijn aan de prostaat behandelen
• Fysiotherapie
• Uitlokkende factoren
• Warme baden

Wat is pijn aan de prostaat of prostaatpijn?

Brandende of zeurende pijn

Pijn aan de prostaat of prostaatpijn (prostatodynie) duidt op pijn of ongemak in de prostaat. Prostaatpijn duidt op een brandende of zeurende pijn tussen de balzak en het rectum, met mogelijk uitstralingspijn naar de liezen, de onderbuik of de balzak en de penis. Bij het plassen kun je klachten ervaren. Soms kan prostaatpijn een groot gebied bestrijken, bijvoorbeeld de onderbuik of het bekken.

Aspecifiek

Prostaatpijn hoeft niet-specifiek te zijn en wordt vaak geassocieerd met chronische onverklaarbare bekkenpijn bij mannen (chronisch bekkenpijnsyndroom). De aanwezigheid van klachten bij het urineren en het uitsluiten van andere oorzaken, is de enige manier om prostaatpijn vast te stellen.

Pijnlijke prostaat symptomen

Prostaatpijn wordt vaak omschreven als een gevoel van ongemak of pijn die diep achter de penis en scrotum gevoeld worden, hoewel de meeste mannen dat de pijn tot het rectum gevoeld wordt. Het karakter van de pijn kan aanzienlijk variëren van man tot man. Een pijnlijke prostaat kan beleefd worden als een licht ongemak als de blaas (of rectum) niet geheel leeg is, een drukkend of vol gevoel maar niet echte pijn. Op andere momenten kan het worden gevoeld als een doffe pijn die mild, matig of ernstig is. De pijn kan branden van karakter zijn, met eventuele aanvallen van scherpe of stekende pijn. Soms treden er problemen met plassen op. Deze klachten heb je niet continu, maar zijn vaak intermitterend; ze vertonen dan een golvend verloop. Perioden met klachten kunnen afgewisseld worden met perioden zonder klachten.

Oorzaken van prostaatpijn of pijnlijke prostaat

Oorzaak onbekend

Terwijl prostaatpijn in het hele bekken en perineum, de plek tussen balzak (scrotum) en anus, kan worden gevoeld, is bij prostaatpijn de prostaat niet door een bacterie ontstoken geraakt. De prostaat is geïrriteerd en soms ook wat gezwollen. De oorzaak van prostaatpijn is anno 2024 nog niet helemaal opgehelderd.

Uitlokkende factoren

De prostaat kan 'geïrriteerd' raken door bepaalde triggers, vooral bij mannen met een eerder doorgemaakte prostaatontsteking. Een andere mogelijkheid is dat de bekkenbodem te gespannen is.

Soms komt de prostaatpijn opzetten na een ejaculatie of zaadlozing, soms juist ervoor. Bepaalde omstandigheden kunnen de klachten uitlokken, zoals onder meer:

• kou;
• spanningen;
• alcohol drinken;
• spanning en nervositeit;
• langdurig zitten; en
• scherp gekruid eten.

Chronisch bekkenpijnsyndroom

Een te gespannen bekkenbodem kan bij mannen plasklachten geven, wat gepaard kan gaan met verstopping, en soms ook erectieproblemen en/of pijn tijdens of na de zaadlozing. Je kunt ook gewoon last krijgen van een doffe en zeurende pijn in de genitale regio. Deze pijn staat ook wel bekend als chronisch bekkenpijnsyndroom.

Wie hebben last van pijn aan de prostaat?

Alle mannen kunnen last krijgen van prostaatpijn, maar het komt vooral voor bij mannen tussen de 35 en 50 jaar.

Onderzoek en diagnose

Medisch onderzoek

Prostaatpijn of prostatodynie is een diagnose gesteld wordt door andere mogelijke oorzaken voor de klachten stuk voor stuk uit te sluiten. De aanwezigheid van de volgende verschijnselen kan een indicatie zijn van prostaatproblemen:

• Pijn bij het plassen, met inbegrip van een brandend gevoel;
• Moeilijk urineren;
• Frequent urineren en zelfs wakker worden 's nachts om te plassen;
• Gevoel dat de blaas niet leeg is na het plassen;
• Steeds aandrang om te urineren;
• Pijnlijke ejaculatie;
• Nadruppelen;
• Bloed in de urine (hematurie);
• Bloed in het sperma (hemospermie).

Erectiele disfunctie, koorts, onbedoeld gewichtsverlies en zwelling van de benen met verminderde urinelozing zijn klachten die onmiddellijk medische onderzoek vereisen.

Beelvormend onderzoek

Een MRI-scan van de prostaat kan snel en pijnloos uitsluitsel geven.

Pijn aan de prostaat behandelen

Fysiotherapie

Bij slecht functionerende spieren van de bekkenbodem, kan fysiotherapie uitkomst bieden. De behandeling richt zich dan op deze spiergroep waar je weer controle over leert krijgen. Als je daarin slaagt, zullen de klachten afnemen en minder prominent aanwezig zijn.

Uitlokkende factoren

Daarnaast zal er gewerkt moeten worden aan de eventuele uitlokkende en instandhoudende factoren van een pijnlijke prostaat, zoals stress en spanning. Dit kan door het aanleren van ontspanningsoefeningen en beter te leren omgaan met stress. Een cursus stressmanagement of gesprekken met een psycholoog kunnen daarbij helpen. Vermijd voorts kou, alcohol, lang achtereen zitten en scherp gekruid eten.

Warme baden

De klachten van pijnlijke prostaat kunnen tegengegaan worden met warme (zit)baden.

Lees verder

• Prostaatpijn en prostaatklachten: (pijn)klachten prostaat
• Prostaat: functie en prostaataandoeningen symptomen
• Prostaatklachten: symptomen, oorzaak en behandeling
• Prostaatonderzoek: onderzoek van de prostaat bij een man
• Prostaatvergroting: symptomen, onderzoeken en behandeling