Milia: symptomen, oorzaak, behandelen en verwijderen

Een milium (meervoud: milia) of gerstekorrel is een kleine cyste in een haarschacht (haarfollikel), die is gevuld met keratine. Milia symptomen zijn kleine witte korreltjes of bultjes in de huid. Een verstopping in de afvoergang van talgklieren of zweetklieren is de oorzaak. Gerstekorrels komen vooral op de neus en wangen voor. Er bestaan meerdere vormen, waaronder milia en plaque waarbij er veel milia bij elkaar zitten, vaak rond de oogleden of rond of achter de oren. De cysten ontstaan ​​wanneer keratine wordt opgesloten onder de oppervlakte van de huid. Keratine is een sterk en taai, onoplosbaar eiwit dat gewoonlijk wordt gevonden in huidweefsels, haar en nagels cellen.

• Wat zijn milia of gerstekorrels?
• Bij wie komt het voor?
• Oorzaak milia
• Soorten milia
• Primaire milia
• Juveniele milia
• Milia en plaque
• Multiple eruptive milia
• Traumatische milia (secundaire milia)
• Geneesmiddelen-geïnduceerde milia
• Risicofactoren
• Milia symptomen
• Diagnose en onderzoek
• Behandeling en verwijderen van milia
• Prognose
• Complicaties
• Milia voorkomen
• Aanvullende informatie

Wat zijn milia of gerstekorrels?

Een milium (meervoud: milia) of gerstekorrel is een klein, wit bultje, dat doorgaans verschijnt op de neus en wangen. Maar deze kan ook op andere plekken voorkomen, zoals de oogleden (zie foto). Het komt vooral voor bij pasgeborenen, in het bijzondere rond de neus. Bij de pasgeboren baby's zullen deze bultjes gewoonlijk binnen een paar weken verdwijnen. Bij oudere kinderen en volwassenen, gaat het meestal weg binnen een paar maanden.

Bij wie komt het voor?

Milia kunnen voorkomen bij mensen van alle leeftijden, maar ze komen het meest voor bij pasgeborenen. Ze zijn meestal te vinden op het gezicht, de oogleden en wangen en bij pasgeborenen rond de neus. Het komt bij mannen en vrouwen even vaak voor.

Oorzaak milia

Bij borelingen ontstaan de 'korreltjes' rond de neus doordat de haarzakjes en de talgkliertjes nog niet helemaal goed zijn aangelegd en daardoor verstopt zitten. Gerstekorrels op oudere leeftijd kunnen ontstaan, als er een uitvoergang van een haarzakje of een zweetkliertje verstopt raakt of als gevolg van een oppervlakkige beschadiging van de huid; zweetkliertjes raken dan verstopt. Huidbeschadigingen kunnen bestaan uit:

• blaarvorming als gevolg van een huidaandoening, waaronder bulleus pemphigoid, lineaire IgA dermatose, porphyria cutanea tarda;
• oppervlakkige brandwonden;
• blaarvormende reacties door bijvoorbeeld een plant;
• huidvernieuwingsprocedures, zoals dermabrasie of laser resurfacing (CO2 Laser);
• langdurig gebruik van steroïde crèmes; en
• lange termijn schade door blootstelling aan de zon.

Soorten milia

Er worden verschillende soorten milia onderscheiden:

Primaire milia

Deze milia ontstaan spontaan, vooral bij pasgeborenen, maar soms ook bij kinderen en volwassenen. Bij baby's zie je ze vaak rond de neus, en bij kinderen en volwassenen komen ze ook voor rond de neus en daarnaast rond de ogen, op de wangen, voorhoofd, genitaliën.

Juveniele milia

Meerdere milia in het kader van een genetische afwijking of syndroom, zoals:

• Bazex-Dupre-Christol syndroom;
• basaalcel naevus syndroom;
• Gardner syndroom;
• pachyonychia congenita;
• Rombo syndroom.

Milia en plaque

Meerdere milia, gegroepeerd in één gebied, vaak achter en rond het oor, of op de wangen. Dit kan gepaard gaan met ontstekingsverschijnselen. Dit type wordt gezien bij zowel kinderen als volwassenen, en het lijkt een lichte voorkeur te hebben voor vrouwen van van middelbare leeftijd. Deze vorm wordt soms geassocieerd met pseudoxanthoma elasticum (PXE), chronische discoïde lupus erythematosus (CDLE), lichen planus, en hidradenitis.

Multiple eruptive milia

Het gaat bij deze variant om een eruptie of uitbarsting van meerder milia. Ze steken in enkele weken de kop op. Voorkeursplekken
zijn het gezicht, de bovenarmen en het bovenlichaam. Ze kunnen echter over het hele lichaam voorkomen. De oorzaak is onbekend. Soms gaat het gepaard met enige jeuk.

Traumatische milia (secundaire milia)

Deze gerstekorrels ontstaan na huidbeschadiging zoals brandwonden, zonverbranding, blaarziekten, cryotherapie, dermabrasie, en na radiotherapie.

Geneesmiddelen-geïnduceerde milia

Deze vorm kan ontstaan na plaatselijke behandeling met peeling crèmes, 5-fluorouracil crème, corticosteroïden, etc. Het ook echter ook ontstaan als reactie op geneesmiddelen.

Risicofactoren

De risicofactoren voor de ontwikkeling van bepaalde soorten milia zijn anno 2024 nog onbekend. Sommige typen ontstaan door medicijnen, trauma of zijn secundair aan bepaalde aandoeningen, welke allemaal van invloed zijn op de huid.

Milia symptomen

Een milium is te herkennen als een klein wit korreltje of bolletje in de huid. Milia worden het meest gezien op de neus, kin en wangen van een baby, hoewel ze ook kunnen voorkomen in andere gebieden, zoals op het bovenste gedeelte van de romp en ledematen. Gerstekorrels kunnen ook op oudere leeftijd ontstaan, veelal in het gezicht.

Diagnose en onderzoek

Anamnese en lichamelijk onderzoek
De diagnose wordt door de arts meestal gesteld op basis van het klinisch beeld, dus op hoe het eruitziet. de arts zal ook vragen stellen over hoe lang de klachten bestaan en of er een aanleiding was, bijvoorbeeld een huidbeschadiging op die plek. Bij twijfel kan het nodig zijn om een stukje weefsel weg te nemen (huidbiopt) om dat onder de microscoop te onderzoeken.

Differentiaal diagnose
Milia kunnen veel gelijkenis vertonen met een aantal andere huidaandoeningen, zoals:

• acne;
• folliculitis;
• pyodermie;
• chlooracne;
• vellushaarcysten;
• syringomen;
• tricho-epitheliomen;
• andere adnextumortjes;
• milia-like calcinosis cutis;
• amyloidose;
• folliculaire mucinosis;
• naevus comedonicus;
• Favre-Racouchot syndroom;
• xanthomata; en
• colloid milia.

Behandeling en verwijderen van milia

Er is geen behandeling nodig voor milia bij een baby. Binnen enkele weken of maanden zijn de plekjes allemaal weg. Bij oudere kinderen en volwassenen, zal milia verdwijnen ze vaak ook binnen een paar maanden. Als ze evenwel niet overgaan, zijn er een aantal behandelingen die effectief zijn om milia te verwijderen.

Behandelopties
Behandelingen zijn onder meer:

• deroofing, waarbij met behulp van een steriele naald de inhoud van de cyste wordt verwijderd;
• medicijnen, zoals topicale retinoïden (crèmes die vitamine A- verbindingen bevatten);
• chemische peelings;
• laserablatie, waarbij met behulp van een kleine en gerichte laser de cyste wordt vernietigd;
• diathermie, waarbij met behulp van extreme hitte de milia worden vernietigd;
• curettage, waarbij de plekjes met een speciaal instrument worden weggeschraapt;
• cryotherapie, een bevriezingsmethode.

Prognose

Milia veroorzaakt geen problemen op lange termijn. Bij pasgeborenen verdwijnen de korreltjes meestal binnen een paar weken na de geboorte. Terwijl het bij oudere kinderen en volwassenen langer kan duren voordat ze zijn verdwenen, zijn milia niet schadelijk en kunnen ze geen kwaad. Als de milia niet binnen een paar weken of maanden zijn weggetrokken, kun je ze laten verwijderen door een een arts of schoonheidsspecialiste. Gerstekorrels kunnen een enkele keer terugkomen op dezelfde plek.

Complicaties

Er doen zich geen significante complicaties voor bij milia. Niettemin worden sommige personen geconfronteerd met cosmetische problemen, doordat het opvallend aanwezig is op het gelaat of elders. In dergelijke gevallen kan een passende behandeling kan worden aanbevolen. Complicaties kunnen voortvloeien uit een onderliggende huidstoornis (indien aanwezig).

Milia voorkomen

Er zijn veel verschillende soorten milia. Er is anno 2024 geen manier bekend om de meeste soorten milia te voorkomen. Het volgende kan echter worden waargenomen:

• Als het wordt veroorzaakt door bepaalde onderliggende stoornissen, kan het behandelen van de onderliggende conditie voordelig zijn;
• Geneesmiddelen en crèmes die milia veroorzaken, kunnen worden gestaakt of er kan overgeschakeld worden op alternatieve medicijnen;
• Een snelle behandeling van een eventueel trauma kan helpen om milia in de kiem te smoren of te voorkomen.

Aanvullende informatie

De huid reinigen met agressieve producten of zeepjes kan de conditie verergeren. Het gebruik van agressieve zepen die de aandoening kan verergeren, moet worden vermeden. Krabben of pulken aan de laesies moet worden vermeden.

Lees verder

• Gerstekorrels in gezicht: witte puntjes rond ogen of neus
• Bultjes op voorhoofd / kleine pukkeltjes neus, wangen: milia
• Kleine witte puntjes of gele bultjes rond de ogen & oogleden
• Bultjes op de penis: symptomen, oorzaak en behandeling
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling