Ziekte van Legg-Calvé-Perthes: Heupaandoening bij kinderen

Ziekte van Legg-Calvé-Perthes: Heupaandoening bij kinderen De ziekte van Legg-Calvé-Perthes is een heupaandoening die voornamelijk kinderen treft. De femurkop (bovenste deel van het dijbeen) in de heup krijgt hierbij om onbekende reden onvoldoende bloed krijgt, waardoor het bot afsterft. Een beperkt bewegingsbereik, pijn en mankheid van de heup zijn de belangrijkste symptomen. Het correct diagnosticeren van de aandoening is mogelijk met beeldvormende onderzoeken. De arts een zet een scala aan behandelingen in bij de ziekte zoals fysiotherapie, orthopedische hulpmiddelen, medicijnen en chirurgie. De vooruitzichten zijn tot slot variabel maar over het algemeen beter bij kinderen die al op jonge leeftijd gediagnosticeerd zijn met de heupziekte. Bij oudere kinderen is het risico op artritis namelijk groot.

Synoniemen van ziekte van Legg-Calvé-Perthes

Volgende synoniemen zijn bekend voor de heupaandoening:
  • coxa plana
  • LCPD
  • ziekte van Perthes

Epidemiologie: Heupziekte bij kinderen

De ziekte van Legg-Calvé-Perthes is relatief zeldzaam. Hoewel de ziekte van Legg-Calvé-Perthes kinderen van bijna elke leeftijd treft, zijn meestal kinderen tussen twee en twaalf jaar getroffen, met een piekpresentatie tussen vijf en zes jaar. Jongens zijn vijf keer vaker dan meisjes getroffen door de heupaandoening. Kinderen met een blanke huidskleur hebben voorts meer kans op de aandoening dan kinderen met een zwarte huidskleur. In een klein aantal gevallen is de ziekte van Legg-Calvé-Perthes erfelijk.

Oorzaken: Onvoldoende bloedtoevoer naar femurkop

De femurkop, het bovenste stuk van het dijbeen in de heup, krijgt onvoldoende bloed. Hierdoor is de heupkop niet meer rond, het bot onstabiel en is de beweging in de heupkom bemoeilijkt. De femurkop van de heup stort vervolgens in en wordt plat. De bloedtoevoer naar het afgestorven bot komt na enkele maanden weer op gang, waardoor de productie van nieuwe botcellen plaatsvindt. De nieuwe cellen vervangen de dode botcellen in een periode van twee tot drie jaar. Deze cyclus van afbraak en genezing herhaalt zich mogelijk meermaals.

De ziekte van Legg-Calvé-Perthes is meestal niet het resultaat van genetische factoren. De oorzaak in deze gevallen is onbekend. In een klein percentage van de gevallen veroorzaken mutaties (wijzigingen) in het COL2A1-gen de botafwijkingen die kenmerkend zijn voor de ziekte van Legg-Calvé-Perthes.

Risicofactoren van heupaandoening

Patiënten met de ziekte van Legg-Calvé-Perthes hebben mogelijk een laag geboortegewicht, een vertraagde botleeftijd, een onevenredige groei en een licht verkort gestalte. De ziekte is soms idiopathisch (zonder bekende uitlokkende factor), maar soms is deze het gevolg van een verplaatste femurkop (kop van het dijbeen), een trauma, het gebruik van corticosteroïden (sterke ontstekingsremmers), een sikkelcelcrisis (pijn door zuurstoftekort in lichaamsdelen), giftige synovitis (ontsteking van slijmvlies van gewrichten) of een aangeboren dislocatie (ontwrichting) van de heup.

Symptomen: Beperkt bewegingsbereik, pijn en mankheid in heup

Bij 90% van de patiënten is één heup aangetast, maar soms zijn beide zijden getroffen, maar meestal niet tegelijkertijd. De symptomen van de heupaandoening treden heel geleidelijk op. Het eerste symptoom is vaak pijnloos manklopen vaak na inspanning. Soms heeft de patiënt hierbij wel milde pijn (heuppijn) die komt en gaat.

Andere symptomen zijn:
  • dij-, lies- of kniepijn die niet weggaat
  • een beperkt bewegingsbereik van het heupgewricht
  • heupstijfheid waardoor de heupbewegingen beperkt zijn
  • kniepijn
  • spierverlies in het bovenbeen
  • verkorting van het been of de benen waardoor een ongelijke lengte ontstaat

De getroffen patiënten zijn voorts vaak korter dan andere personen als gevolg van botafwijkingen.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

Tijdens een lichamelijk onderzoek verplaatst de arts de benen van het kind in verschillende posities. Op deze manier bemerkt hij dat de heupbewegingen beperkt zijn en ook identificeert hij de typische mankheid en pijn die hiermee gepaard gaat.

Diagnostisch onderzoek

Een röntgenfoto van de heup of het bekken toont tekenen van de ziekte van Legg-Calvé-Perthes. Een MRI-scan is soms ook nodig om de botschade te visualiseren die veroorzaakt is door de ziekte van Legg-Calvé-Perthes. Een botscan is tot slot bij een aantal patiënten vereist.

Differentiële diagnose

De arts voert beeldvormende onderzoeken uit om andere aandoeningen uit te sluiten. De differentiële diagnoses voor de ziekte van Legg-Calvé-Perthes omvatten:
  • een abces van de psoasspier
  • een tumor
  • hemofilie (bloedingsziekte door het ontbreken van stollingsfactoren)
  • juveniele reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen)
  • Myer dysplasie
  • osteomyelitis (botontsteking)
  • pyogene artritis
  • secundaire oorzaken van avasculaire necrose (AVN)
  • verplaatste femurkop
  • voorbijgaande synovitis (ontsteking van het slijmvlies van de gewrichten)

Behandeling

Het doel van de behandeling is om de femurkop van het dijbeen in de aansluiting te behouden, zodat het bewegingsbereik in de heup aanwezig blijft. De patiënt neemt hiervoor een korte periode van bedrust bij ernstige pijn. Gewicht dragende activiteiten zoals hardlopen beperkt de patiënt. Daarnaast is fysiotherapie aanbevolen om de heup- en beenspieren sterk te houden. Ontstekingsremmende geneesmiddelen, zoals ibuprofen verlichten de stijfheid in het heupgewricht. Het dragen van een brace of een ander orthopedisch hulpmiddel is soms ook nodig. Sommige patiënten hebben een kruk (of beide krukken) of een rollator nodig. Bij sommige patiënten is een chirurgische ingreep vereist indien de andere behandelingen niet werken. Diverse operatietechnieken zijn bekend voor de ziekte van Legg-Calvé-Perthes. De keuze hiervoor is afhankelijk van de ernst van het probleem en de vorm van de femurkop van het heupgewricht. Het is belangrijk dat het kind regelmatige opvolgbezoeken krijgt bij arts en een orthopedisch specialist.

Prognose

De vooruitzichten voor de ziekte van Legg-Calvé-Perthes is afhankelijk van de leeftijd van het kind en de ernst van de ziekte. Kinderen jonger dan zes jaar oud die een behandeling krijgen, hebben een goede prognose voor het krijgen van een normaal heupgewricht. Kinderen ouder dan zes jaar hebben lopen een hoger risico op een misvormd heupgewricht, ondanks de behandeling, en ontwikkelen later mogelijk artritis (gewrichtsontsteking) in dat gewricht. Het heupgewricht ontwikkelt zich dan mogelijk in een abnormale vorm waardoor later een heupprothese vereist is.

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Ziekte van Perthes: oorzaak, symptomen, behandelingZiekte van Perthes: oorzaak, symptomen, behandelingBij de ziekte van Perthes is er sprake van langzame afbraak van bot, daarna wordt nieuw bot aangemaakt, het gaat om de k…
De ziekte van Perthes, wat is dat nu weer?Een kind wat opeens klaagt over zere knieën, mank gaat lopen, last krijgt met spelen? Het is heel belangrijk om deze kla…
Ziekte van Perthes: symptomen, diagnose en behandelingZiekte van Perthes: symptomen, diagnose en behandelingBij de ziekte van Perth wordt de kop van het dijbeen geleidelijk zacht. Dat gebeurt door de afbraak van bot. Het lichaam…
Ziekte van Calvé (Legg-Calvé-Perthes) bij kind en hondZiekte van Calvé (Legg-Calvé-Perthes) bij kind en hondDe ziekte van Calvé wordt ook wel de ziekte van Calvé-Legg-Perthes genoemd. Dit komt omdat deze aandoening of ziekte wer…

Spierkrampen: krampen in handen, armen, benen, kuiten en rugSpierkrampen: krampen in handen, armen, benen, kuiten en rugSpierkrampen kunnen heel vervelend zijn. Een spierkramp is een plotselinge en onvrijwillige samentrekking of kramp van é…
Amyloïdose: Afzettingen van amyloïde in weefsels en organenAmyloïdose: Afzettingen van amyloïde in weefsels en organenAmyloïdose (amyloidosis) is een aangeboren of verworven multisystemische aandoening waarbij amyloïde (abnormaal eiwit) z…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 3 oktober 2020:
  • Legg-Calvé-Perthes disease, https://medlineplus.gov/genetics/condition/legg-calve-perthes-disease/#causes
  • Geraadpleegd op 25 februari 2017:
  • Causes, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/legg-calve-perthes-disease/basics/causes/con-20035572
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Complications, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/legg-calve-perthes-disease/basics/complications/con-20035572
  • Definition, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/legg-calve-perthes-disease/basics/definition/con-20035572
  • Legg Calvé Perthes Disease, https://rarediseases.org/rare-diseases/legg-calve-perthes-disease/
  • Legg-Calvé-Perthes disease, https://ghr.nlm.nih.gov/condition/legg-calve-perthes-disease
  • Legg-Calvé-Perthes disease, https://medlineplus.gov/ency/article/001264.htm
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/1248267-overview#showall
  • Perthes Disease, https://radiopaedia.org/articles/perthes-disease
  • Risk factors, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/legg-calve-perthes-disease/basics/risk-factors/con-20035572
  • Symptoms, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/legg-calve-perthes-disease/basics/symptoms/con-20035572
  • Tests & Diagnosis, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/legg-calve-perthes-disease/basics/tests-diagnosis/con-20035572
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 03-10-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 15
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.