Ovulatiepijn (Mittelschmerz): Pijn rond eisprong (ovulatie)
Ongeveer 20% van de vrouwen ervaart eenzijdige pijn in de onderbuik voor, tijdens of na de ovulatie (eisprong). Deze pijn valt toe te wijzen aan enkele factoren die in het lichaam gebeuren rond de eisprong. Bij de meeste vrouwen verdwijnt de pijn binnen ongeveer 24 uur, al houdt de pijn ter hoogte van het heupbeen soms ook langer aan. Een behandeling van de pijnlijke ovulatie is niet nodig, maar pijnstillers en het toepassen van warmte verlichten de symptomen. Meestal heeft de vrouw milde klachten, waardoor complicaties zelden optreden bij deze goedaardige aandoening.
Synoniemen ovulatiepijn
Voor ovulatiepijn bestaan enkele synoniemen:
- middencycluspijn
- middenpijn
- Mittelschmerz (Duitse vertaling van “middenpijn”)
- pijnlijke ovulatie
Oorzaken Mittelschmerz
Ovulatiepijn is een typisch symptoom dat bij vrouwen optreedt in of rond de ovulatie, het tijdstip dat een eicel vrijkomt uit de eierstokken. Meestal treedt de eisprong ongeveer twee weken na de eerste dag van elke cyclus op. Bij middenpijn heeft de vrouw eenzijdige pijn rond het buikvlies wanneer de Graafse follikel (een met vocht gevuld blaasje met hierin een eicel) openbarst, wat ongeveer halverwege tussen twee menstruaties in is. Deze pijn valt toe te wijzen aan verschillende oorzaken. De eierstokken rekken zich vlak voor de ovulatie mogelijk uit door de groei van de follikel (waar het ei zich ontwikkelt), wat gepaard gaat met pijn. Tijdens de eisprong komt eveneens fluïdum of bloed vrij uit het gescheurde follikel, waardoor schade ontstaat aan het buikvlies en resulteert in pijn.
Symptomen: Pijn in onderbuik
Eenzijdige pijn
Ovulatiepijn start halverwege de menstruele cyclus meestal voor maar ook tijdens en net na de ovulatie. De
pijn treedt op aan één zijde van het lichaam en dit in de buurt van het heupbeen, in de onderbuik. Gedurende de éne maand is de pijn aanwezig aan één kant, en de maand daarop is de andere kant van het lichaam mogelijk pijnlijk. De kant waar de pijn optreedt hangt af van welke eierstok het ei die maand vrijgeeft. Bij sommige vrouwen verschijnt deze lage
buikpijn ook maanden na elkaar aan dezelfde zijde. De tijdsduur van de scherpe, krampachtige en soms ernstige pijn is variabel en gaat van enkele minuten tot een paar uur, en in sommige gevallen zelfs tot 48 uur.
Andere symptomen
Sommige vrouwen ervaren hierbij een milde
abnormale vaginale bloeding of afscheiding.
Misselijkheid treedt af en toe op, maar dan vooral bij ernstige middenpijn.
Diagnose en onderzoeken
Een arts voert een gynaecologisch onderzoek uit bij een vrouw met ovulatiepijn, maar hij vindt meestal geen afwijkingen. Hij zet dan andere onderzoeken in (wanneer de pijn bezig is), zoals een
abdominale echografie (echografie van de buik) of
transvaginale echografie (echografisch onderzoek via een sonde in de vagina), wat vooral nodig is om andere oorzaken van
eierstokpijn of
bekkenpijn uit te sluiten zoals
cysten (abnormaal gevormde holten in lichaam) op de eierstok (
eierstokcysten), een endeldarmontsteking,
endometriose (cellen van baarmoederslijmvlies bevinden zich in andere lichaamsdelen met
pijn rond de menstruatie als gevolg). In ernstige gevallen verwart de arts de symptomen van Mittelschmerz met
appendicitis, een
ontsteking van het aanhangsel van de blindedarm.
Behandeling middenpijn vaak overbodig
Vrouwen gaan met pijnklachten van middenpijn het beste naar een arts, want sommige andere aandoeningen veroorzaken een soortgelijke pijn, maar zijn veel ernstiger en vereisen een (onmiddellijke) behandeling. Meestal is bij ovulatiepijn echter geen behandeling vereist.
Pijnstillers verlichten intense of aanhoudende pijn als gevolg van de ovulatie. Het nemen van een warm bad of het toepassen van warmte op het buikgebied verlicht bij een aantal vrouwen eveneens de symptomen. Bij zeer ernstige symptomen is het aangewezen om de pil te nemen.
Prognose: Milde aandoening bij vrouwen
Ovulatiepijn is voor veel vrouwen pijnlijk, maar het brengt geen andere gezondheidsproblemen met zich mee. Meestal zijn de symptomen van deze goedaardige aandoening mild, maar af toen presenteert een vrouw zich met ondraaglijke pijn. Vrouwen houden best rekening met de menstruele cyclus en wanneer de ovulatie ongeveer plaatsvindt. Mittelschmerz is namelijk een belangrijk teken dat de eisprong op komst is, wat een goede indicator is om zwanger te geraken.
Complicaties pijn rond eisprong
Meestal ervaren vrouwen geen complicatie als gevolg van ovulatiepijn. Houdt de pijn echter langer dan drie dagen aan, dan is het raadzaam een arts te raadplegen omdat dan mogelijk sprake is van een onderliggend of een ander probleem.
Preventie pijnlijke ovulatie
Vrouwen die de
anticonceptiepil nemen, ervaren geen middenpijn omdat bij hen de eisprong niet doorkomt. Hierdoor hebben ze geen pijn die samenhangt met de ovulatie.