Tepelkloven: Pijnlijke tepels bij het geven van borstvoeding
In de eerste weken van de borstvoeding krijgen moeders soms te maken met tepelkloven. Dit zijn pijnlijke, gevoelige en rood uitziende tepels die mogelijk kapot zijn en bloeden. Één of beide tepels zijn aangetast. Deze aandoening ontstaat wanneer het aanleggen van de baby niet goed gebeurt omdat de baby enkel aan het eind van de tepel zuigt. Bepaalde groepen zijn meer gevoelig voor de pijnlijke aandoening, namelijk vrouwen die platte of ingetrokken tepels hebben. Af en toe is een schimmelinfectie zoals spruw (candidiasis) de oorzaak van tepelkloven. Bepaalde zepen leiden bij gevoelige vrouwen ook tot tepelkloven. Voert de moeder enkele tips uit, dan verdwijnen de symptomen van tepelkloven meestal vrij snel. Een vrouw met tepelkloofjes mag zonder probleem verder haar baby blijven voeden, ook wanneer de kloven bloeden.
Positie van borstvoeding bij tepelkloven
De moeder wrijft de tepels kort in met een koud kompres (niet met ijs) zodat de
pijn verdoofd wordt. Het is bij het voeden belangrijk dat de
baby wat hoger ligt en de moeder hem goed ondersteunt. Op deze manier trekt de baby minder aan de
pijnlijke tepels. Het hoofdje legt de moeder het beste in de elleboogholte waarbij de buik van de baby tegen de moeder aanleunt. De mond van de baby ligt op deze manier vlakbij de tepel. Vervolgens legt de moeder een arm van de baby tegen het lichaam en zorgt ze voor een goede ondersteuning van de billen en benen. De moeder volgt ook op of de baby wel goed de tepel en het tepelhof in de mond neemt, wat niet altijd het geval is. De baby ligt bovendien best onder de arm met de voeten naar achter tegen de buik van de moeder. Deze houding is gekend als de baker- of voetbalhouding, omdat dit doet denken aan een ball bij Amerikaans football. Het lijf van de baby ondersteunt de moeder tot slot stevig met een kussen. Bemerkt de moeder dat ze toch nog pijnlijke tepelkloven heeft, dan is de baby misschien niet goed aangelegd en mag ze de baby van positie veranderen om de pijn te verlichten.
Andere tips bij vrouwen die borstvoeding geven
Borstvoeding mag de moeder geven van zodra ze aanvoelt dat de baby dit nodig heeft, want vaker voeden leidt tot minder zuigkracht van de baby waardoor de moeder minder pijn heeft. De vrouw start hierbij steeds met de minst pijnlijke tepel, want baby’s hebben de neiging om in het begin harder te zuigen. Het is daarom voor de moeder ook aangewezen om eerst diep te ademhalen alvorens de baby aan te leggen, want de eerste slokjes zijn vaak het pijnlijkst. Wanneer de borstvoeding te pijnlijk is, is het zeer belangrijk om melk van de kant van de tepelkloven uit te drukken om het risico op
mastitis (borstweefselontsteking) te verminderen en om het melkaanbod te handhaven. Een vrouw met platte of
ingetrokken tepels gebruikt best een plastic tepelbeschermer. Hierdoor komen de tepels meer naar voren.
Na de borstvoeding aan een baby
Voorts wast de vrouw na elke voeding de tepels met warm water (zonder zeep) en droogt ze deze grondig. Ook mag de moeder kort na het voeden een warme steriele zoutoplossing of anders een halve theelepel zout in een kopje warm water toepassen op de tepels en alle gebieden van de beschadigde huid. Dit is mogelijk met een washandje of anders met een knijpfles (met zachte straal). Het is belangrijk dit niet te lang toe te dienen (maximaal tien minuten per keer) omdat anders de genezing vertraagt en soms nog meer tepelkloven ontstaan. De borsten hebben voorts voldoende frisse lucht nodig tussen de borstvoedingen door waardoor een vrouw haar beha het beste uitdoet.
Medische hulp aan moeder bij pijnlijke tepels
Raadplegen van een arts
In een aantal situaties is het verstandig om een arts of verloskundige te raadplegen, namelijk wanneer de tepels niet genezen zijn binnen twee à drie dagen of wanneer de vrouw hiernaast nog lijdt aan andere symptomen die niet verdwijnen. Bij glimmend rode tepels met een witte afscheiding of een rood, pijnlijk gebied rond de tepels, is het eveneens raadzaam om een arts te raadplegen.
Medicatie
Pijnlijke tepelkloven mag de vrouw insmeren met lanolinezalf die speciaal bedoeld is voor vrouwen die borstvoeding geven. Dit masseert de vrouw voorzichtig in. Dit mag op de huid blijven wanneer ze de baby gaat voeden. Heeft de moeder erg veel pijn, dan mag ze ongeveer een halfuur voor het voeden
paracetamol nemen. Hierdoor is ze meer ontspannen tijdens het voeden. Lijdt de moeder aan spruw (
candidiasis), dan schrijft de arts haar
antimycotica (schimmeldodende medicijnen) voor. Verder krijgt een vrouw bij een open wonde
antibiotica voorgeschreven.
Lees verder