Gele tong: Oorzaken en symptomen van gelige tongkleur

Gele tong: Oorzaken en symptomen van gelige tongkleur Een tong heeft normaal gesproken een lichtroze kleur. Wanneer dit een geel uiterlijk heeft, lijkt dit heel alarmerend. Meestal is een gele tong maar een tijdelijk symptoom, veroorzaakt door het gebruik van mondverzorgingsproducten of antibiotica, maar in een aantal omstandigheden is dit een teken van een onderliggend medisch probleem. Een gelige tongkleur gaat soms nog gepaard met andere klachten, zoals een droge mond of een slechte adem. Het is steeds belangrijk om de oorzaak van de gele tong te achterhalen. Een tijdige medische behandeling voor het onderliggend probleem van de gele tong voorkomt namelijk complicaties.

Epidemiologie tong met gele kleur

Een tong met een gele verschijning komt op elke leeftijd voor. Zwangere vrouwen krijgen vaker te maken met een tong met een gele kleur als gevolg van hormonale veranderingen.

Aandoeningen en gele tong

Enkele aandoeningen brengen een gele tongkleur met zich mee.

Geelzucht

Icterus, de medische term van geelzucht, presenteert zich aan de ogen en de huid. In zeldzame gevallen wijst een gele tong echter wel op geelzucht, hetgeen duidt op een leverprobleem.

HIV / AIDS

Een gele tong komt af en toe voor bij patiënten met hiv en aids.

Kanker

Een gele opbouw, coating of film op de tong duidt zeer sporadisch op de aanwezigheid van kanker, al gaan dan ook vaak andere symptomen gepaard met de gele tongcoating.

Hoofdpijn komt voor bij klierkoorts / Bron: Geralt, PixabayHoofdpijn komt voor bij klierkoorts / Bron: Geralt, Pixabay
Klierkoorts
Klierkoorts, ook gekend als ‘mononucleose’, of ‘de ziekte van Pfeiffer’, is een virale infectie waarvan de overdracht gebeurt via speeksel. Naast een tong met een gelige kleur (vooral de ondertong), ontstaat mogelijk een huiduitslag, gezwollen lymfeklieren, hoofdpijn, keelpijn, koorts, nachtelijk zweten, spierzwakte en vermoeidheid.

Luchtweginfecties

Wanneer een dikke gele coating op de tong verschijnt (vooral aan de voorkant) wijst dit mogelijk op een bovenste luchtweginfectie zoals een keelontsteking of een verkoudheid. Bijbehorende symptomen zijn een verstopte neus, keelpijn, koorts, slikproblemen en gezwollen lymfeklieren.

Orale candidiasis

Orale candidiasis (mondspruw) is een gistinfectie van de mond, veroorzaakt door de gist Candida albicans. Deze aandoening, die meestal tot uiting komt bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem, brengt onder andere een tongontsteking (glossitis), een vergrote tong (macroglossie), een ontsteking van het mondslijmvlies (stomatitis) en keelpijn met zich mee.

Piercing, tandextractie of tonsillectomie

Een gele tong is mogelijk het resultaat van een piercing, een tandextractie (verwijdering van een tand) of tonsillectomie (chirurgische verwijdering van de keelamandelen). Dit treedt namelijk op als gevolg van een ontsteking van de papillen (kleine verhevenheden op de tong). De juiste mondverzorging is nodig na deze procedures. Op deze manier verkleint de patiënt het risico op het ontwikkelen van een infectie.

Roodvonk

Roodvonk, ook gekend als ‘scharlakenkoorts’, is een bacteriële infectie die mogelijk kleine bultjes op de tong veroorzaakt in combinatie met een gele of witte coating. Een patiënt met roodvonk presenteert zich bovendien met een huiduitslag.

Bij een zwangerschap verschijnt mogelijk postnasale drip / Bron: PublicDomainPictures, PixabayBij een zwangerschap verschijnt mogelijk postnasale drip / Bron: PublicDomainPictures, Pixabay
Slijmophoping aan achterkant van neus
Postnasale drip of posterieure rhinorree, de medische termen voor ‘(overmatig veel slijm in de achterkant van de keel)’, zorgt mogelijk voor een gele tong of een witte tong. Een slechte adem (halitose) treedt hierdoor ook op. Vaak is de postnasale drip het gevolg van allergieën, extreem droge lucht, koude, sinusitis (ontsteking van de neusbijholten), rhinitis (ontsteking van het neusslijmvlies), het gebruik van anticholinergica (medicijnen waardoor het slijm (sputum) zich ophoopt door geremde spierbewegingen), zure reflux, een zwangerschap, het gebruik van melkproducten of slikproblemen.

Uitdroging

Dehydratie (uitdroging) gaat mogelijk gepaard met een gele tongkleur. Tal van algemene tekenen en symptomen komen hierbij tot stand, zoals een verminderde urineproductie (oligurie), donkere urine, een dorstgevoel, droge mondslijmvliezen en plotseling gewichtsverlies.

Urineweginfecties

Een dikke gele laag op tong (vooral aan de achterkant) is soms een vroegtijdig waarschuwingssignaal van een urineweginfectie.

Een haartong komt mogelijk tot stand door de blootstelling aan rook / Bron: Geralt, PixabayEen haartong komt mogelijk tot stand door de blootstelling aan rook / Bron: Geralt, Pixabay
Zwarte haartong of gele haartong
Bij een haartong is de microbiële flora in de mond verstoord, waardoor het tongoppervlak wijzigt. Bij een zwarte haartong groeien namelijk bacteriën op de tong, hetgeen leidt tot een gele tongkleur (vooral de tongrug). Oorzaken van deze aandoening is een slechte mondhygiëne, de blootstelling aan tabaksrook en het verkeerd gebruik van bepaalde medicijnen. Een haartong kent vele kleuren: witte tong, grijze tong, gele tong, groene, bruine tong, blauwe tong en zwarte tong. Meestal echter is een haartong donkergekleurd. Andere tekenen van een gele haartong zijn een slechte adem, een metaalachtige smaak in de mond, een kietelend of jeukend gevoel in de mond en een harige uitstraling van de tong.

Andere aandoeningen

Bij volgende aandoeningen komt een gelige tongkleur nog tot stand:

Omgevingsfactoren en gelige verschijning van de tong

Door het overmatig gebruik van antibiotica ontstaat mogelijk een gelige tongkleur / Bron: Stevepb, PixabayDoor het overmatig gebruik van antibiotica ontstaat mogelijk een gelige tongkleur / Bron: Stevepb, Pixabay
Gebruik van antibiotica
Een gele tongcoating is mogelijk bij het regelmatig of overdreven gebruik van bepaalde medicijnen, en dan vooral bij antibiotica. Hierdoor ontstaat een onbalans van microben, waardoor bacteriën of gisten de kans krijgen om te gaan groeien. Hierdoor ontstaat soms een gele tong. De chemische samenstelling van geneesmiddelen zorgt mogelijk voor de verkleuring van de tong. Wanneer één van deze chemische bestanddelen zich mengt met speeksel, leidt dit tot een gele tong.

Mondverzorgingsproducten

Bepaalde mondverzorgingsproducten, zoals mondspoeling, veroorzaken een gele tong of een oranje tong. Vooral wanneer deze producten oxidatiemiddelen bevatten, ontstaan problemen met de tongkleur.

Andere omgevingsfactoren

Andere omgevingsfactoren van gele tong:
  • door de mond ademen (mondademhaling)
  • een slechte mondhygiëne
  • overmatig gebruik van koffie en thee
  • overmatige blootstelling aan tabaksrook
  • tongirritaties veroorzaakt door warme dranken
  • voedsel of snoepjes met een gele kleurstof
  • zachte voedingsmiddelen die op de tong aanwezig blijven

Symptomen: Slechte adem en droge mond

Een gele tong verschijnt geïsoleerd of is een teken van een andere ziekte. Sommige symptomen ervaart de patiënt zelf, en dan vooral in de ochtend of na het ontwaken. Andere symptomen zijn enkel zichtbaar bij een onderzoek van de mond door een arts. Enkele veel voorkomende symptomen geassocieerd met een gele tong zijn onder meer:
  • de aanwezigheid van rode kleine bultjes of vlekken op de tong (soms ook op de keel en keelamandelen)
  • een brandend gevoel in de mond
  • een droge mond (xerostomie)
  • een pijnlijke keel vergezeld met koorts
  • een slechte adem (of een slechte geur van de mond)
  • een slechte smaak in de mond
  • geelzucht (gele huid en ogen)
  • koorts
  • problemen met het tandvlees, de binnenwangen of de binnenlippen.
  • uitdroging
  • zure reflux (zuurbranden: brandend maagzuur door maaginhoud die terugvloeit naar slokdarm)

Behandeling van gele tongkleur

Het gebruik van een tongschraper is nuttig / Bron: Niro5, Wikimedia Commons (Publiek domein)Het gebruik van een tongschraper is nuttig / Bron: Niro5, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Zelfzorg
Enkele zelfzorgmaatregelen zijn mogelijk bij een gele tong.
  • Alcohol beperken en stoppen met roken.
  • De juiste mondhygiëne hanteren door te borstelen, te flossen en de mond te spoelen.
  • De tong niet poetsen met de tandenborstel omdat dit irritatie veroorzaakt. Een tongschraper is een beter alternatief.
  • Een alcoholvrij mondspoelmiddel gebruiken dat minder irriterend is voor de tong.
  • Een oplossing van vijf lepels water en één lepel waterstofperoxide gorgelen om bacteriën te doden.
  • Meer gefermenteerde voedingsmiddelen en probioticaconsumeren.
  • Meer vezels innemen voor de verbetering van de spijsvertering. Dit verbetert de gezondheid van de maag en darmen en vermindert een gele tong.
  • Voedsel waarin veel olie en zetmeel aanwezig is, beperken.
  • Voldoende drinken gedurende de dag.

Medische behandeling

In een aantal omstandigheden is het verstandig om een (tand)arts te raadplegen. Blijft de tong namelijk na een week nog geel, dan is het verstandig om professionele hulp in te schakelen. Ook wanneer andere tekenen optreden in combinatie met de gele tong, is het raadplegen van een dokter nodig. De arts schrijft meestal medicatie voor. Maar ook andere behandelingen zijn mogelijk, afhankelijk van de onderliggende ziekte.

Prognose gelige tongcoating

De prognose van een gele tong is afhankelijk van de oorzaak. Bij omgevingsfactoren verdwijnt de gelige tongkleur meestal nadat de uitlokkende factor verdwenen is. Bij een aantal aandoeningen is mogelijk permanent een gele tong aanwezig.

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Slechte adem (halitose)?Slechte adem (halitose)?Iedereen kan al wel eens last hebben van een slechte adem maar in bepaalde gevallen zijn de oorzaken ernstig. Hoe komt h…
Gele stukjes uit je keel, de zogeheten amandelsteentjesGele stukjes uit je keel, de zogeheten amandelsteentjesVeel mensen hebben regelmatig last van een slechte adem. Een slechte adem kan vele oorzaken hebben, maar als je weleens…
Slechte adem: Wat zijn de oorzaken?Slechte adem: Wat zijn de oorzaken?Slechte adem komt bij meer mensen voor dan je eerst zult verwachten. Meer dan 20% van de Nederlandse bevolking heeft las…
Een slechte ademEen slechte ademEen slechte adem is een probleem waar veel mensen last van hebben. Niet alleen voor jezelf heel vervelend, maar ook voor…

Vieze okselgeur: Tips tegen stinkende geur onder de okselsVieze okselgeur: Tips tegen stinkende geur onder de okselsIn sommige omstandigheden ontstaat een (ondraaglijk) slechte okselgeur waardoor mensen zich schamen. Dit gebeurt door bi…
Huiduitslag: oorzaken en behandeling van uitslag op de huidHuiduitslag: oorzaken en behandeling van uitslag op de huidHuiduitslag is geen specifieke diagnose. Huiduitslag is een algemene term voor een niet-aangeboren verandering van de hu…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: 1045373, Pixabay
  • Geraadpleegd op 20 augustus 2017:
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Gele tong: wat zijn de oorzaken van een gele tongaanslag?, http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/172571-gele-tong-wat-zijn-de-oorzaken-van-een-gele-tongaanslag.html#gele-tong-door-haartong
  • Tong: Afwijkingen aan de kleur, vorm en textuur, http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/diversen/173236-tong-afwijkingen-aan-de-kleur-vorm-en-textuur.html
  • What Your Tongue Is Telling You About Your Digestion, https://bodyecology.com/articles/what-your-tongue-is-telling-you-about-your-digestion
  • Yellow Tongue Causes and treatments, https://www.wowremedies.com/yellow-tongue-causes-treatment/
  • Yellow Tongue Causes, Symptoms, Sore, STDs, Treatment and Remedies, http://www.healcure.org/tongue/coated-tongue/yellow-tongue-causes-symptoms-sore-stds-treatment-remedies/
  • Yellow Tongue Causes, Treatment, and Home Remedies, http://www.belmarrahealth.com/yellow-tongue-causes-treatment-and-home-remedies/
  • Afbeelding bron 1: Geralt, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: PublicDomainPictures, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Geralt, Pixabay
  • Afbeelding bron 4: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 5: Niro5, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 06-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 14
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.