Majoraanzalf, zoet en verzachtend

Plantenmiddeltjes komen en plantenmiddeltjes gaan, maar uiteindelijk blijven ze ooit en ergens toch bestaan. Zo’n middeltje dat komt en gaat is de majoraanzalf, die zeker in Duitsland een veel gebruikt geneeskruid geweest is.

Majoraan botanisch

Eerst wat misverstanden rond dit plantengeslacht ophelderen. De plant waar wij het hier over hebben, noemt met zijn officiële naam Origanum majorana L. of Majorana hortensis Moench en is nauw verwant aan Origanum vulgare L. of Wilde marjolein. De namen Oregano, Marjolein en majoraan worden nogal eens, ten onrechte, door mekaar gebruikt.

Misschien is het omdat deze geneeskrachtige plant vroeger in elke keuken gebruikt werd voor het kruiden van vette spijzen, zoals gebakken aardappels, worst en vette vleesgerechten. Misschien is het ook gewoon door toeval omdat er niks anders bij de hand was en omdat lekker ruikende kruiden altijd heel populair waren, maar de majoraan werd in de Duitstalige landen een bijzonder huismiddel. Men maakte er een zalf van die met succes gebruikt werd bij hardnekkige verkoudheden bij baby's en bovendien tegen winderigheid bij baby's die borst- of flessenvoeding krijgen. Ook tegen zenuwpijnen bij volwassenen, tegen reuma en bij verstuikingen werkt de majoraanzalf pijnverzachtend. De zalf is ook bij het 'openbreken' van gezwellen heel nuttig. Het hoge percentage etherische olie in de majoraan staat garant voor de werkzaamheid.

Recept majoraanzalf

Het recept om zelf majoraanzalf te maken: over 3 theelepels gedroogde, verpulverde majoraan , een eetlepel wijngeest of spiritus (alcohol van 40%) gieten. Het mengsel enkele uren laten staan, en dan vermengen met 2 eetlepels verse ongezouten boter. Dan ongeveer 5 minuten au bain marie verhitten, door een stukje verbandgaas zeven en laten afkoelen. De zalf is dan klaar om te gebruiken.

Gebruik majoraanzalf

Met deze zalf wrijft u dan bij de verkouden baby's de binnen- en de buitenkant van de neus meerdere keren per dag licht in. Het is vooral heel zinvol voor het slapen gaan, omdat het dan een ongestoorde ademhaling door de neus mogelijk maakt.
Zuigelingen die vaak onder winderigheid gebukt gaan, wrijft men de huid in de buurt van de navel in met majoraanzalf om de klachten te verminderen. Natuurlijk zijn daar ook andere kruiden zoals Venkel en Anijszaad voor te gebruiken.
Om gezwellen te laten openbreken legt men een verband met majoraanzalf op het gezwel, dat leidt tot rijping en vermindert de pijn. Het verband moet elke dag verwisseld worden. Ook bij zenuwpijnen, vooral in het gezicht, kan majoraanzalf die op de pijnlijke plaatsen zachtjes wordt in gemasseerd, verzachting van de pijn brengen. Vooral bij kneuzingen en verstuikingen kan deze zalf verlichting geven. Ook hier hebben we natuurlijk ook straffere middelen zoals Valkruid of de etherische olie van de Kerrieplant, Helychrisum italicum.

Enkele andere Origanumsoorten en variëteiten

• Origanum laevigatum 'Herrenhausen' 50 x 45 cm bloeit rijker dan O. vulgare, maar heeft minder geur.
• Origanum laevigatum 'Hopleys' 45 x 45 cm met kleinere bloemen
• Origanum majorana 30 x 45 cm bloemen in kleine bollige schermen, zoeter van smaak
• Origanum rotundifolium 'Kent Beauty' 20 x 30 cm bleekroze bloemen als hopbellen
• Origanum vulgare 30 x 60 cm bleekroze, kleine bloemen
• Origanum vulgare 'Aureum' 45 x 30 cm goudkleurig blad, bloemen in dikke trossen
• Origanum vulgare 'Compactum' 15 x 20 cm gedrongen groei, dicht bebladerd, donkerroze bloemen en meer smaak dan O. vulgare.
• Origanum heracleoticum, Griekse oregano 30 tot 50 cm, onopvallende witte bloei maar wel een sterke, peperige smaak.

Wat opvallende onderzoeken met Majoraan

Origanum majorana is niet alleen een goed volksmiddel geweest, maar lijkt, te beoordelen naar de wetenschappelijke onderzoeken een kruid met toekomst te worden: mogelijk te gebruiken bij maagzweren, voor de bloedvaten, tegen hoofdluis en zelfs bij de Ziekte van Alzheimer.

• Inhibitory effect of ursolic acid purified from Origanum majorana L on the acetylcholinesterase. Chung YK, Heo HJ, Kim EK, Kim HK, Huh TL, Lim Y, Kim SK, Shin DH. This study demonstrated that the ursolic acid of Origanum majorana L. appeared to be a potent AChE inhibitor in Alzheimer's Disease. Mol Cells. 2001 Apr 30;11(2):137-43.
• Al-Howiriny T, Alsheikh A, Alqasoumi S, et al. Protective Effect of Origanum majorana L. 'Marjoram' on Various Models of Gastric Mucosal Injury in Rats. Am J Chin Med 2009; 37(3):531-45. Abstract | Full Citation
• Yang YC, Lee SH, Clark JM, et al. Ovicidal and adulticidal activities of Origanum majorana essential oil constituents against insecticide-susceptible and pyrethroid/malathion-resistant Pediculus humanus capitis (Anoplura: Pediculidae). J Agric Food Chem 2009 Mar 25; 57(6):2282-7. Abstract | Full Citation
• Yazdanparast R, Shahriyary L Comparative effects of Artemisia dracunculus, Satureja hortensis and Origanum majorana on inhibition of blood platelet adhesion, aggregation and secretion. Vascul Pharmacol 2007 Nov 17. Abstract | Full Citation ‘gaat bloedklontering tegen.
• Leeja L, Thoppil JE. Antimicrobial activity of methanol extract of Origanum majorana L. (Sweet marjoram). J Environ Biol 2007 Jan; 28(1):145-6. The methanol extract of O. majorana can be used as an effective herbal protectant against different pathogenic bacteria and fungi. High toxicity against the growth of Aspergillus niger was diagnosed.