Prostaatklachten: symptomen, oorzaak en behandeling

Prostaatklachten: symptomen, oorzaak en behandeling De prostaat wordt ook wel 'voorstanderklier' genoemd. De prostaat is een klier die alleen bij mannen aanwezig is en is ontworpen om prostaatvocht te produceren, wat nodig is voor het vervoer van zaadcellen. De prostaat ligt direct onder de urineblaas, rondom de urinebuis en is zo groot als een kastanje. Prostaatklachten komen vaak voor. Er zijn verschillende prostaataandoeningen. De drie belangrijkste prostaataandoeningen zijn: prostaatvergroting, prostaatontsteking en prostaatkanker.

Prostaatklachten


Prostaatklachten: prostaatvergroting

<STRONG>Waar ligt de prostaat?</STRONG> / Bron: US National Cancer Institute, Wikimedia Commons (Publiek domein)Waar ligt de prostaat? / Bron: US National Cancer Institute, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Wat is een prostaatvergroting?

Een prostaatvergroting is een veelvoorkomende aandoening bij mannen die ouder zijn dan 50 jaar. Een goedaardige vergroting van de prostaat wordt ook wel benigne prostaat hyperplasie (BPH) genoemd. Bijna iedere man krijgt hiermee te maken. BPH is een verschijnsel dat bij het ouder worden hoort, maar niet iedere man heeft er ook last van. Ten minste 30 procent van alle mannen boven de 50 jaar heeft een zodanige vergroting van de prostaat dat hij er last van krijgt met de blaasontlediging.

Mogelijke gevolgen van een vergrote prostaat

De plasbuis loopt door de prostaat. Als de prostaat groter wordt, kan deze langzaamaan de plasbuis dichtdrukken. De plasbuis wordt steeds nauwe, waardoor klachten met plassen kunnen ontstaan. De blaasspier moet steeds harder werken om de urine door de vernauwde plasbuis te persen. Deze extra inspanning kan ervoor zorgen dat de blaaswand zwakker wordt. Ook kan de blaaswand uitrekken. De blaas slaagt er op een geven ogenblik niet meer in om alle urine naar buiten te drijven. Er blijft urine in de blaas achter (residu genoemd) en zonder adequate behandeling kunnen hierdoor blaasontstekingen en nierproblemen ontstaan.

Wat zijn de symptomen van een prostaatvergroting?

De urinestraal wordt minder krachtig en het duurt soms even voordat de plas eruit komt. En als het er dan uitkomt, dan duurt het lang voordat u uitgeplast bent, want het is maar een dun straaltje of het gaat zelfs druppelsgewijs. Het kan heel vervelend zijn als u steeds moet plassen, vooral als u bijvoorbeeld in de auto zit of als u om een andere reden niet meteen een toilet kunt vinden. De blaasspier moet nu harder werken om alle urine eruit te persen. Soms lukt dat niet door de grote weerstand van die vergrote prostaat en dan blijft er urine in de blaas achter, wat zonder behandeling kan leiden tot een blaasontsteking en er kunnen zelfs problemen met de nieren ontstaan.

Bron: Akcmdu9, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Bron: Akcmdu9, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Hoe wordt een prostaatvergroting behandeld?

Bij een duidelijk vergrote prostaat kan de arts 5-alpha-reductaseremmers voorschrijven. Deze geneesmiddelen verkleinen de prostaat en stoppen verdere groei van de prostaat. Wel moet men er rekening mee houden dat deze middelen pas na enkele maanden effect hebben. Wanneer een behandeling met medicijnen niet volstaat, kan een operatieve ingreep uitkomst bieden. De zogeheten 'Trans Urethrale Resectie van de Prostaat' (TURP), waarbij door de plasbuis een deel van van de prostaat wordt afgepeld, is de meest toegepaste methode.

Prostaatontsteking

Wat is een prostaatontsteking?

De medische benaming van prostaatontsteking is 'prostatitis', wat duidt op een ontsteking van de prostaat of voorstanderklier. Een prostaatontsteking kan chronisch of acuut zijn. Er kan niet altijd een oorzaak gevonden worden, maar meestal wordt een prostaatontsteking door (darm)bacteriën veroorzaakt welke via de plasbuis de blaas binnenkomen. De boosdoeners hechten zich aan de blaaswand en dringen vervolgens door tot in het klierweefsel van de prostaat. Mannen met een prostaatontsteking hebben daarom meestal ook een blaasontsteking. Sporadisch ligt een seksueel overdraagbare bacterie, zoals chlamydia, ten grondslag aan een prostaatontsteking.

Wat zijn de symptomen van een prostaatontsteking?

Een prostaatontsteking kan pijn veroorzaken, vooral tussen de anus en de balzak (perineum), in de onderbuik, in de liezen of in de rug. De klachten kunnen verergeren wanneer u fietst of gaat zitten. De pijn kan variëren van (meestal) zeurend tot (soms) heftig. Het plassen kan branderig aanvoelen en u kunt ook last hebben van frequente aandrang, terwijl u per keer minder plast. Verder kunt u een minder krachtige straal hebben tijdens het plassen, kunt u moeite hebben de plas op te houden en kunt u last hebben van koorts en algehele malaise.

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin SulmanParacetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin Sulman

Hoe wordt een prostaatontsteking behandeld?

Een prostaatontsteking wordt behandeld met een antibioticumkuur van 14 dagen. Maak de kuur af, ook als u geen klachten meer hebt. Daarmee voorkomt u dat bacteriën in de prostaat (en blaas) achterblijven en opnieuw een ontsteking veroorzaken. Pijn kan verlicht worden door paracetamol en wanneer dat onvoldoende helpt, kunt u een andere pijnstiller proberen zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen.

Prostaatkanker

Wat is prostaatkanker?

Onder het zestigste levensjaar komt prostaatkanker relatief weinig voor. Bijna de helft van alle patiënten is ouder dan 75 jaar. Na longkanker is prostaatkanker de meestvoorkomende kanker bij mannen. Veel mannen krijgen prostaatkanker en toch krijgt slechts een klein deel hunner ook daadwerkelijk klachten en ziekteverschijnselen. Het is nog niet duidelijk welke factoren bijdragen aan het ontstaan van prostaatkanker, wel speelt erfelijkheid een rol.

Wat zijn de symptomen van een prostaatontsteking?

Prostaatkanker geeft vaak pas klachten als de ziekte in een verder gevorderd stadium is. Symptomen die kunnen optreden bij prostaatkanker zijn:

Hoe wordt prostaatkanker behandeld?

De behandeling van prostaatkanker kan bestaan uit grofweg de drie volgende strategieën:
  • Waakzaam afwachten;
  • Op genezing gerichte behandeling (curatieve behandeling;
  • Op verlichting van symptomen gerichte behandeling (palliatieve behandeling).

Voor een op genezing gerichte behandeling kan of een operatie (verwijdering van de prostaat en lymfeklieren uit de onderbuik) of een bestralingskuur de aangewezen therapie zijn. Wanneer er uitzaaiingen zijn, zal de behandeling gericht zijn op het verminderen van de klachten en het remmen van de ziekte. Dit laatste is soms jarenlang mogelijk.

Lees verder

© 2014 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Blue Ribbon, wil het taboe rondom prostaatkanker verbrekenBlue Ribbon, wil het taboe rondom prostaatkanker verbrekenPink Ribbon is de organisatie die zich in zet om aandacht te krijgen voor borstkanker, maar weet jij ook waar Blue Ribbo…
Brandnetelwortel verlicht klachten van vergrote prostaatBrandnetelwortel verlicht klachten van vergrote prostaatProstaatklachten komen doorgaans met de jaren. Alhoewel een prostaatvergroting vaak goedaardig is kan dit wel voor veel…
Natuurlijke middelen en kruiden tegen vergrote prostaatNatuurlijke middelen en kruiden tegen vergrote prostaatBenigne prostaathyperplasie (BPH) is een goedaardige vergroting van de prostaat. Het is een normaal verschijnsel bij man…
Prostaat: symptomen & behandeling van prostaatproblemenProstaat: symptomen & behandeling van prostaatproblemenProstaatklachten kunnen voor de man een sterke aanslag betekenen op de levenskwaliteit. Problemen aan de prostaat kunnen…

Een ziekte komt zelden alleenEen ziekte komt zelden alleenAlsof je nog niet genoeg last hebt van één aandoening, komen ziektes zelden alleen. Vaak krijg je er nog een andere grat…
Onregelmatige stoelgang: verstopping en diarreeOnregelmatige stoelgang: verstopping en diarreeEr zijn veel mensen die last hebben van een onregelmatige stoelgang. Zij hebben klachten zoals een opgeblazen gevoel, di…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/monkeybusinessimages
  • Hans Koch & Peter van Druenen. Diagnosewijzer - 200 aandoeningen: symptomen, diagnose, behandeling. Terra Lannoo BV, Arnhem, 2009.
  • Prof. dr. D.H. Ford, prof. dr. J.P. Schadé, dr. J. Tomson (hoofdredactie). Het grote medische handboek. Rebo Productions, Lisse, 2009.
  • www.prostaat.nl
  • Afbeelding bron 1: US National Cancer Institute, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 2: Akcmdu9, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 3: Martin Sulman
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 01-04-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.