Zweet, overmatig zweten en zweethanden

Iedereen doet het: zweten. Zweten is een nuttige functie van het lichaam. Soms treden er echter problemen rondom zweten op. Zo kan men last hebben van overmatig zweten (ook wel overmatig transpireren genoemd) of zweethanden. Beiden kunnen voor veel problemen in het dagelijks leven zorgen. Gelukkig bestaan er behandelingen tegen overmatig zweten.

Zweten

Wanneer we het over zweten hebben bedoelen we het verliezen van lichaamsvocht via de zweetklieren die zich in de huid bevinden. Een ander woord voor zweten is transpireren. Zweten kent enkele belangrijke functies.

Waaruit bestaat zweet? Zweet bestaat in de eerste plaats uit water en zout, maar bevat daarnaast eveneens orthocresol en paracresol.

Functies van zweten

Mensen zweten in de eerste plaats om de lichaamstemperatuur op peil te houden. Door middel van zweten (of juist niet zweten) kunnen we de lichaamstemperatuur omhoog of omlaag brengen. Andere zoogdieren, zoals de hond, hebben veel minder zweetklieren. Hierdoor kunnen zij hun warmte niet goed kwijt via zweten en doen zij dit met name op andere manieren, zoals hijgen en de tong buiten de mond hangen.

Zweetklieren

Het zweet verlaat het lichaam via zogenaamde zweetklieren. Deze zweetklieren komen in principe over de gehele huid voor. Op de behaarde hoofdhuid en in het gezicht bevinden zich echter de meeste zweetklieren. Er wordt soms een onderscheid gemaakt tussen twee soorten zweet: ‘gewoon’ zweet en emotioneel zweet. Mensen zweten namelijk niet alleen wanneer zij zich lichamelijk inspannen, maar ook wanneer zij emotioneel gespannen zijn. Sterker nog, het meeste zweet wordt geproduceerd als reactie op emotionele spanningen. Emotioneel zweet treedt vaak plotseling op, ‘gewoon’ zweet meer geleidelijk.

Zweten en aandoeningen

Er zijn diverse aandoeningen die met het zweet en zweten te maken hebben. Zo kan men teveel zweten (hyperhidrose genoemd) of juist niet (anhidrose genoemd). Het zweet kan een onaangename geur hebben (bromhidrose genoemd) of een afwijkende kleur hebben (chroomhidrose genoemd).

Overmatig zweten

De term die in de medische wereld gebruikt wordt om overmatig zweten aan te duiden is hyperhidrose. In de dagelijkse praktijk wordt het ook wel overmatig transpireren genoemd. Overmatig zweten treft sommige mensen, en anderen niet. Over het algemeen beperkt het overmatig zweten zich tot de oksels en de handpalmen en voetzolen. Bij sommige mensen komt het overmatig zweten over het gehele lichaam voor.

Oorzaak overmatig zweten

Overmatig zweten kan primair en secundair zijn. In het geval van primair overmatig zweten zweet men zonder aanwijsbare oorzaak meer dan normaal. Wanneer het overmatig zweten secundair is betekent dit dat het veroorzaakt wordt door een onderliggende aandoening waarvan overmatig zweten een mogelijke uitingsvorm is. Diabetes mellitus, een overactieve schildklier en bepaalde medicijnen kunnen er bijvoorbeeld aan te grondslag liggen.

Overmatig zweten kan een groot probleem voor iemand vormen. Overmatig zweten wordt door velen – geheel onterecht – als een teken van gebrekkige hygiëne gezien worden. Daarnaast kunnen er zweetplekken in de kleding ontstaan waarvoor men zich dikwijls schaamt. Er zijn gelukkig wel mogelijke behandeling voor overmatig zweten.

Behandeling overmatig zweten

Zo zijn er middelen als aluminiumchloride in de vorm van depvloeistof of crème welke het zweten tegen kunnen gaan. Deze middelen kunnen echter huidirritatie veroorzaken. Met behulp van iontoforese kan men minuscule injecties in de huid geven waardoor het zweten gedurende enkele maanden teruggebracht wordt. Men kan ook injecties van botuline toxine in de huid spuiten, dit zorgt ervoor dat de zweetproductie gedurende zes tot negen maanden geremd wordt. Deze injecties zijn echter vrij pijnlijk en daarom niet zo geschikt voor toepassing op de handen en voeten.

Zweethanden

De officiële medische term voor zweethanden is hyperhidrosis palmaris. Met deze term duiden we op de overmatige productie van zweet in de handen. Deze overmatige productie van zweet in de handen beperkt zich over het algemeen tot de binnenkant van de handpalmen.

Gevolgen zweethanden

Zweethanden worden dikwijls veroorzaakt door een hoge psychosociale druk. Veel mensen die last van zweethanden hebben trekken zich meer en meer terug uit het dagelijks leven zodat men alledaagse gebeurtenissen als iemand de hand schudden uit de weg kan gaan. Veel mensen schamen zich namelijk voor hun zweethanden. Mensen schamen zich in het algemeen voor overmatig zweten, maar zweethanden zijn zeer lastig te verbergen en te behandelen.

Zweethanden treden over het algemeen pas tijdens de puberteit op, net als de andere vormen van overmatig zweten. Onze voetzolen en handpalmen zijn rijkelijk voorzien van zweetklieren, waardoor overmatig zweten op deze plaatsen dus het snelst optreedt.