Wondroos (belroos): symptomen, oorzaak en behandeling

Wondroos (belroos): symptomen, oorzaak en behandeling Wat is wondroos, wat zijn de symptomen en hoe behandel je wondroos? Wondroos, ook wel belroos genoemd, is een bacteriële infectie van de lederhuid en het onderliggende weefsel, waarbij de huid (glanzend) rood en pijnlijk wordt. Er kunnen zich ook andere symptomen ontwikkelen, zoals koorts en opgezette lymfeklieren. Wondroos komt in de meeste gevallen voor op het onderbeen, maar kan ook op andere plekken, zoals arm of gezicht, verschijnen. Wondroos wordt behandeld met antibiotica. Binnen een week ben je vaak weer op de been. Het duurt vaak wat langer voordat alle klachten helemaal verdwenen zijn. Wondroos kan voorkomen worden door wondjes, krassen en splinterverwondingen goed te reinigen en te desinfecteren.

Wondroos: kernpunten

  • Wondroos wordt ook wel 'belroos' of 'erysipelas' genoemd.
  • Wondroos is een acute infectie van de huid en het onderhuidse bindweefsel.
  • Het ontstaat als gevolg van een geïnfecteerde wond of huidaandoening in de buurt ervan, bijvoorbeeld eczeem of een schimmelinfectie tussen de tenen.
  • Meestal treedt wondroos op aan de benen, armen of het gelaat. Vooral dat laatste kan psychisch zeer belastend zijn voor de betrokkene.

Cellulitis op het been / Bron: RafaelLopez, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Cellulitis op het been / Bron: RafaelLopez, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Wat is wondroos?

De medische benaming van wondroos is erysipelas. Wondroos is een snel uitbreidende bacteriële huidinfectie die wordt veroorzaakt door bacteriën, meestal streptokokken. Wondroos wordt thans beschouwd als een specifieke vorm van cellulitis. Door de ontsteking wordt de huid (glanzend) rood en pijnlijk. De roodheid ontstaat door schade aan de bloedvaten. Voorkeurslocatie is het onderbeen, maar wondroos kan zich ook op andere plekken manifesteren, zoals op de arm of in het gezicht. De aandoening kan bij zowel kinderen als volwassenen voorkomen. Wondroos treedt vooral op bij mensen met een verminderde afweer.

Is wondroos besmettelijk voor anderen?

De kans dat iemand met wondroos iemand anders besmet is uiterst gering. In veel gevallen wordt wondroos veroorzaakt door een bacterie van de Streptococcus groep, welke veel voorkomt en niet direct besmettelijk is. Soms is er sprake van een bijkomende bacterie (Stafylococcus Aureus), die besmettelijker is.

Oorzaak wondroos

Wondroos wordt meestal veroorzaakt door streptokokken. De bacteriën dringen via een klein, vaak onopgemerkt wondje, bijvoorbeeld een kloofje tussen de tenen of een schaaf- of brandwond aan het onderbeen, naar binnen en infecteren de huid. Dit veroorzaakt een pijnlijke rode zwelling die zich progressief uitbreidt. Wondroos kan ook bij een grotere wond ontstaan, zoals een open been. De wondroos hoeft niet altijd direct rond het wondje voor te komen.

Risicogroepen

Patiënten die lijden aan lymfoedeem en dikke enkels hebben als gevolg van ophoping van vocht in de onderbenen, lopen meer kans wondroos te krijgen. Patiënten met diabetes (suikerziekte) of hartfalen kunnen van wondroos behoorlijk ziek worden. Voorts open jonge kinderen (in het bijzonder in de leeftijd van 2 tot 6 jaar) en volwassenen die ouder zijn dan 60 hebben jaar, meer kans op wondroos. Ouderen die een zwak immuunsysteem hebben, lopen het meeste risico.

Wondroos in het oor / Bron: Evanherk, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Wondroos in het oor / Bron: Evanherk, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Wondroos symptomen op been, voet en gezicht

Vaak is bij wondroos een been aangedaan, maar soms ook het gezicht of een arm. De volgende symptomen kunnen bij wondroos optreden:
  • De aangetaste huid wordt plotseling rood, warm, gezwollen en pijnlijk, waarbij de rand scherpbegrensd en verheven is;
  • Er kunnen (bloed)blaren ontstaan;
  • (Hoge) koorts, koude rillingen, algeheel gevoel van ziek zijn;
  • Hoofdpijn en braken;
  • Opgezwollen lymfeklieren (in de liezen of in de hals, afhankelijk van waar de wondroos zich voordoet).
  • Soms zijn de lymfebanen ontstoken (lymfangitis), hetgeen zich uit zich als een rode streep tussen de aangedane plaats en de regionale lymfeklieren.

Complicaties

Wanneer behandeling uitblijft, kan de infectie zich in de diepte uitbreiden en de spieren aantasten, kunnen er abcessen ontstaan of kan er bloedvergiftiging (sepsis) optreden.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

Normaal gesproken kan de diagnose wondroos gesteld worden op basis van de kenmerkende verschijnselen, een lichamelijk onderzoek en anamnese, waarbij er vragen gesteld worden over je klachten. De arts zal tijdens het lichamelijke onderzoek controleren of er gezwollen, rood gekleurde en warme gebieden van de huid in je gezicht en benen aanwezig zijn. De arts kan je ook vragen of je onlangs een ander type infectie hebt gehad of dat je onlangs een wondje hebt gehad, zoals een snee of kras of splinterverwonding. Een biopsie van de huid ter bevestiging van de diagnose is meestal niet nodig.

Contacteczeem / Bron: Sduplooy, Wikimedia Commons (CC0)Contacteczeem / Bron: Sduplooy, Wikimedia Commons (CC0)

Differentiële diagnose

Onder meer de volgende aandoeningen kunnen qua klachtenbeeld, heel erg veel lijken op wondroos:
  • staphylococcen infectie (cellulitis);
  • trombosebeen;
  • tromboflebitis;
  • necrotiserende fasciitis;
  • hypostatisch eczeem;
  • hypodermitis;
  • contacteczeem;
  • toxicodermie;
  • Well's syndroom;
  • neuropathie met vasodilatatie;
  • reflexdystrofie;
  • erythema chronicum migrans;
  • acrodermatitis chronica atrophicans;
  • strophulus (allergische reactie op insectenbeten);
  • cryptococcosis;
  • lymfangitis carcinomatosa; en
  • decompensatio cordis.

Antibiotica bij wondroos / Bron: Jarmoluk, PixabayAntibiotica bij wondroos / Bron: Jarmoluk, Pixabay

Behandeling wondroos

Antibioticum

Antibiotica in de vorm van tabletten of capsules worden voorgeschreven om de aandoening te bestrijden. In ernstige gevallen is een ziekenhuisopname geïndiceerd en wordt antibiotica toegediend via een infuus. Bij vaak terugkerende wondroos, is een onderhoudsbehandeling met penicilline injecties nodig.

Bedrust

Algemeen geldt: bedrust. Bij wondroos op het been kan genezing worden bevorderd door het been in te zwachtelen. Naderhand kan een steunkous nodig zijn, wanneer het been wat dikker en een beetje rood blijft. De zwelling kan worden verminderd door het been hoog te leggen.

Oorzaak achterhalen

Het is van belang om te achterhalen hoe de bacterie de huid is binnengedrongen. De port d'entrée dient opgespoord en adequaat behandeld te worden om recidief te voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld een wondje tussen de tenen zijn, die wordt veroorzaakt door een schimmelinfectie. Behandeling met antischimmelcrème is dan geboden. Ook dient de patiënt hygiënemaatregel in acht nemen om te voorkomen dat de schimmel terugkomt.

Prognose

Voor de meeste mensen, is een antibioticakuur succesvol om wondroos te behandelen. Vaak ben je binnen een week weer op de been. Het kan echter langer duren dan een week voordat de huid weer volledig is hersteld. Zonder behandeling, loop je een verhoogd risico op diverse complicaties, waaronder:
  • een abces;
  • bloedproppen;
  • gangreen (afgestorven weefsel);
  • bloedvergiftiging, wat optreedt wanneer de infectie zich verspreidt via de bloedstroom;
  • geïnfecteerde hartkleppen (endocarditis); en
  • gewricht- en botinfecties.

Het is ook mogelijk dat de infectie zich verspreidt naar je hersenen als je wondroos hebt in de buurt van je ogen.

Voorkómen van wondroos

Hoewel wondroos niet altijd kan worden voorkomen, kun je de volgende stappen nemen om het risico te verlagen:
  • Houd wonden altijd schoon;
  • Behandel voetschimmel als je daar last van hebt;
  • Gebruik vette crèmes om te voorkomen dat de huid uitdroogt en barst;
  • Probeer niet te krabben;
  • Zorg ervoor dat je huidproblemen, zoals eczeem, effectief behandeld.

Lees verder

© 2011 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wat is wondroos en hoe wordt het behandeld?Wondroos is een ernstige infectieziekte. De infectie zorgt ervoor dat de huid rood wordt. Het wordt vaak behandeld met e…
Erysipelas (Wondroos)Erysipelas (Wondroos)Wondroos is een ontsteking van het onderhuidse weefsel van de huid wat veroorzaakt wordt door bacteriën (groep A strepto…
Wondroos, belroos: besmettelijk, symptomen en behandelingWondroos, belroos: besmettelijk, symptomen en behandelingBelroos, wondroos: besmettelijk, symptomen en behandeling. Belroos komt voor bij zowel volwassene als kinderen, alsmede…
Is wondroos hetzelfde als gordelroos?Is wondroos hetzelfde als gordelroos?Wondroos lijkt soms wel op gordelroos, maar het is niet hetzelfde. Wondroos staat ook bekend onder de naam belroos of ce…

Speekselstenen (sialolithiasis)Speekselstenen (sialolithiasis)Speekselstenen (oftewel sialolithiasis) ontstaan meestal in de glandula submandibularis, dit is een speekselklier die zi…
Lichamelijke klachten door schommelende bloedsuikerspiegelLichamelijke klachten door schommelende bloedsuikerspiegelJe voelt je regelmatig slap en moe, bent duizelig en hebt hoofdpijn. En dan dat onstilbare verlangen naar iets zoets, da…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Tommi Nummelin, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • A.M. The, C. Linssen, S. van Roosmalen. Zakboek ziektebeelden Dermatologie. Bohn Stafleu van Loghum, Houten, 2009.
  • Dr. R.I.F. van der Waal, prof. dr. H.A.M. Neumann (red.): Praktische dermatologie - Klinische atlas met 470 afbeeldingen in kleur, Prelum uitgevers, Houten, 2009.
  • Healthline. Erysipelas. http://www.healthline.com/health/erysipelas (ingezien op 3-1-2017)
  • Afbeelding bron 1: RafaelLopez, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Evanherk, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 3: Sduplooy, Wikimedia Commons (CC0)
  • Afbeelding bron 4: Jarmoluk, Pixabay
Reacties

Anneke de Boer, 31-05-2019
Woensdag is er bij mij wondroos geconstateerd, op mijn rechterarm.hevige koorts, heb nu antibiotica. 4x per dag
kan ik woensdag 5 juni gaan werken? In afwachting op u antwoord, verblijf ik, met hoogachting, anneke de boer Reactie infoteur, 06-06-2019
Het herstel kan enkele weken tot maanden duren. Vraag uw huisarts om advies.

Luc Sockeel, 05-12-2016
Momenteel (begin December 2016) ben ik slachtoffer van wondroos. Ik was vorige donderdagnacht wakker geworden met een enorme pijn aan mijn rechterbeen. Omdat ik dacht dat dit gevolg was van een aanval van krampen stapte ik uit bed om een beetje rond te lopen om de pijn te onderdrukken maar na een vijftal minuten kreeg ik een aanval van koude rillingen en braakneigingen. Na mijn slechte nachtrust besloot ik toch maar te gaan werken. Deze werkdag bracht ik met veel moeite door (geen drive/misselijk/zware benen en een loom gevoel). Toen ik 's avonds thuis kwam en mijn schoenen uittrok verschoot ik toen ik mijn rechtersok uittrok. Van boven de enkel tot onder de knie was mijn been enorm gezwollen, mijn onderbeen was bloedrood en glanzend. De dokter twijfelde geen moment bij de vaststelling van z'n diagnose: wondroos. De kans dat een onzorgvuldig knippen van een teennagel (ik had een klein wondje veroorzaakt) de boosdoener is van deze wondroos. De volgende dagen waren enorm pijnlijk om te stappen en een verhoogde antibioticakuur moet me er nu van af helpen gepaard met rust; koude kompressen en regelmatige ontsmetbeurten. Reactie infoteur, 03-01-2017
Wondroos kan veroorzaakt worden door een klein wondje. Beterschap gewenst!

Lidia Prins, 09-11-2015
Mijn man heeft blaasjes eczeem en wondroos nu gaan de blaren op zijn been waar de wondroos zit kapot. Wat kan ik hieraan doen? Reactie infoteur, 10-11-2015
Het beste is om even de huisarts raad te plegen, zodat hij of zij het juiste middel kan voorschrijven c.q. de juiste behandeling kan opstarten.

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 27-03-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.