Keelpijn, wat is de oorzaak en wat kun je er tegen doen?

Keelpijn is een veel gehoorde klacht die vooral in de herfst en winter veel voorkomt. Het wordt vaak veroorzaakt door een virus, wat tegelijkertijd een verkoudheid kan veroorzaken. Keelpijn is vervelend, en er is meestal maar weinig tegen te doen behalve uitzieken. Meestal gaat een virale keelontsteking na drie tot maximaal zeven dagen vanzelf weer over. De vervelende keelklachten kunnen wel verzacht worden met allerlei huismiddeltjes en het vermijden van droge lucht, rokerige ruimten of irriterende stoffen kan ook zeker helpen. Er kunnen echter ook andere oorzaken zijn waarbij bijvoorbeeld een behandeling met antibiotica vereist is.

Keelpijn, mogelijke oorzaken

Wie last heeft van keelpijn heeft vaak een ontsteking van het slijmvlies van de keel. Vaak gaat keelpijn samen met een verkoudheid. Het wordt meestal veroorzaakt door een virus, wat zich in de slijmvliezen vestigt en ter plekke een ontsteking veroorzaakt. Een enkele keer ontstaat keelpijn door een bacterie, meestal met streptococcen. Alleen in het geval van een bacteriële infectie kan het zinvol zijn om antibiotica te slikken, maar antibiotica worden alleen voorgeschreven als ze echt noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld als er sprake is van een peritonsillair abces. Antibiotica helpen niet tegen virale ontstekingen.

Ongeveer 2 % van de mensen die met keelpijn naar de huisarts gaan blijken de ziekte van Pfeiffer te hebben, die door het Epstein Barr virus veroorzaakt wordt. Er kan kunnen dan klachten aanwezig zijn als opgezette lymfeklieren, koorts, vermoeidheid en je algeheel beroerd voelen. Wie de ziekte van Pfeiffer heeft moet uitzieken, er is geen medicijn voor de ziekte. Aften die in de keel zitten kunnen ook een oorzaak zijn van heftige, scherp aanvoelende keelpijn. Aften zijn witte zweertjes met een rode rand eromheen, die kunnen voorkomen in het slijmvlies van de mond of in de keel. Bij een verminderde weerstand of een niet goed werkende weerstand willen aften nogal eens de kop opsteken.

Bij peuters kan pseudokroep optreden, een virale keelontsteking waarbij benauwdheid en een gierende ademhaling kunnen optreden. Ook epiglottitis, een ontsteking van het strotklepje kan keelpijn geven naast hoge koorts, slikproblemen en moeite hebben om het hoofd naar voren te buigen. Dit is een gevaarlijke situatie waarbij medische hulp direct noodzakelijk is. Gelukkig komt zo’n infectie van het strotklepje maar zeldzaam voor.

Andere oorzaken van keelpijn kunnen zijn;

• Veel roken
• Erg veel praten en/of schreeuwen
• Een groot alcohol gebruik
• Inademen van prikkelende stoffen
• Het langdurig verblijven in erg droge lucht
• Vaak schrapen van de keel

Mogelijke klachten bij keelpijn

• Droge, dikke keel die pijnlijk aanvoelt bij het slikken
• Achter in de keel kan het opgezet en rood zijn, waarbij soms ook sprake is van witte of gele plekken
• Opgezette klieren in de hals
• Koorts
• Spierpijn
• Rillingen

Behandeling van keelpijn

Het heeft vaak geen zin om speciale zuigtabletten aan te schaffen. Ze zijn vrij duur en doen niet veel meer dan wanneer je op een gewoon snoepje gaat zuigen. Keelpijn en verkoudheid moet je eigenlijk gewoon uitzieken, waarbij je wel kunt proberen om de vervelende bijkomende klachten te verzachten.

Er zijn een aantal dingen die je gemakkelijk zelf kunt doen bij keelklachten;

• Veel koud (water)drinken
• Waterijsjes eten
• Als slikken erg pijnlijk is, kun je vast voedsel beter vervangen door vloeibaar eten
• Thee met honing drinken
• Zuigen op een snoepje of dropje
• Zorg dat de lucht niet te droog is
• Vermijdt roken en alcoholgebruik

Pijnstilling gebruiken

Is er sprake van erge keelpijn dan kan het best paracetamol gebruikt worden om de pijn te stillen. Het best kun je de tabletten oplossen in water, dit is beter voor de maag en de stof wordt snel opgenomen in de bloedbaan.

Wanneer antibiotica gebruiken?

Alleen bij ernstige keelpijn, waarbij wordt aangenomen dat de infectie wordt veroorzaakt door bacteriën is het zinvol om antibiotica in te nemen. Dit wordt echter niet zo snel voorgeschreven. Het kan wel zin hebben om antibiotica te slikken in de volgende gevallen;

• Bij meerder dagen hoge koorts en flink ziek voelen
• Als de lymfeklieren in de hals erg pijnlijk en gezwollen zijn
• Bij zeer heftige slik- en keelklachten

Wat te doen als keelpijn erg vaak optreedt?

Ben je per jaar meerdere keren flink ziek ten gevolge van verkoudheid en keelpijn, dan kan het zinvol zijn om naar de huisarts te gaan. Deze kan beoordelen of de keelamandelen misschien ontstoken zijn en het verstandig is om een tonsillectomie te laten doen. Ook zou er sprake kunnen zijn van een afweerstoornis of allergie.

Lees verder

• Heesheid: oorzaken en behandeling
• Verkoudheid en hoesten, voorkomen en behandelen